عملکرد و بررسی تخلفات و پایش فضای مجازی

عملکرد پلیس فتا بوشهر در سال 1402 در حوزه فضای مجازی را تشریح کنید:

پلیس فتا اقدامات چندوجهی گسترده ای را با هم‌افزایی سازمانهای مسئول در سطح استان اجرایی نموده که در این برنامه به دو حوزه اصلی که شامل پیشگیری از شکل‌گیری جرایم و مبارزه با جرائم هست اشاره بصورت خلاصه اشاره می کنم:

1-در حوزه پیشگیری از جرایم سایبری، پلیس فتا برحسب وظایف تخصصی ذاتی پس از نیازسنجی کارشناسی شده، اقدام به تولید محتوای آموزشی و هشداری پیشگیرانه نموده و بصورت مستمر در جوامع هدف و بسترهای مختلف حضور یافته و منتشر نموده یا آموزش حضوری ارائه می‌دهد.

برای این منظور، مؤلفه های چون جرایم پرتکرار، شیوه و شگردهای جدید مجرمین سایبری، جرائمی که در یک بازه زمانی خاص دچار فراوانی می‌شوند را استخراج و بر اساس این مؤلفه‌ها و در نظر گرفتن جوامع هدف احتمالی آسیب‌پذیر، محتواهای متناسب نظیر محتواهای دیجیتال اعم از موشن‌گرافی، اینفوگرافی، ویدئوکست و پادکست را تهیه و در بسترهایی که مخاطب موردنیاز حضور دارند و حتی آسیب‌ها نیز ممکن است در همان بسترها اتفاق بیافتد انتشار میدهد، مثلاً برای طیف دانش‌آموزان در مقاطع مختلف، در بستر سامانه شاد، اقدام به انتشار این محتواهای آموزشی پیشگیرانه می‌کنیم.

یکی از مصادیقی که اخیراً و در فروردین ماه سال جاری، روندی بسیار افزایشی داشته، موضوع اقدام مجرمانه برخی افراد سودجو در قالب ارسال لینک جعلی تخصیص سهام عدالت به افراد غیربرخوردار از طریق فضای مجازی است که سریعاً با همکاری رسانه‌ها بویژه صدواسیما و به اشکال مختلف، هشدارها و آموزش‌های پیشگیرانه، توسط پلیس فتا استان بصورت گسترده اطلاع‌رسانی شد.

بهتر است به یک آمار اشاره کنم: در سال 1401، پلیس فتا استان پس از برگزاری 26 مرحله نشست تخصصی تعاملی با دستگاه های مرتبط،99 فقره محتوای پیشگیرانه آموزشی سایبری در قالبهای مختلف تولید کرده، 11 مرحله نمایشگاه آشنایی با آسیبها و تهدیدات فضای مجازی را برپا کرده و 57 مرحله نیز از طریق رادیو و تلویزیون با مردم گفتگو کرده و همچنین 65 نوبت نیز توصیه های هشداری را در روزنامه و هفته نامه های وزین استانی به چاپ رسانیده و سه پویش کودکان سایبری، خرید امن و پیشگیری از کلاهبرداری‌های اینترنتی را به‌همراه سه مرحله مسابقه نقاشی ویژه دانش‌آموزان در سطح استان برگزار نموده است.

2-در حوزه مبارزه و مقابله با جرائم نیز علیرغم ظرافت‌ها و پیچیدگی‌های پی‌جویی جرایم سایبری، موفقیت‌های بسیار خوبی در سال گذشته بدست آمده که بعنوان نمونه می‌توان به کاهش بیش از 5 درصد شکل‌گیری جرائم سایبری نسبت به سال 1400 و کاهش 11 درصدی کلاهبرداری‌های اینترنتی اشاره نمود. ضمناً بیش از سه درصد در کشف پرونده‌های جرایم سایبری موفق‌تر عمل نموده‌ایم.

پلیس فتا در خصوص پایش فضای مجازی و مقابله با مصادیق مجرمانه مشاهده شده چه اقداماتی انجام می‌دهد؟

در خصوص رصد و پایش فضای مجازی و مبارزه با موارد مجرمانه رصد شده در این بسترها، پلیس فتا با تشکیل تیم‌های پایش شبانه‌روزی با هدف استخراج بهنگام جرائم و اقدامات مجرمانه‌ای که امنیت و ایمنی فعالیت کاربران قانون‌مدار را به مخاطره انداخته و بعضاً حضور خانواده ها و فرزندان در فضای مجازی را با نگرانی و تشویش خاطر مواجه می‌سازد، اقدام می‌نماید و پس از مشاهده برخط هرگونه موارد مجرمانه یا زمینه‌ساز آسیب‌پذیری برای هم استانی‌های گرانقدر، ضمن حذف محتوا به تناسب ماهیت عمل مجرمانه، وضعیت مجرم، میزان تأثیرگذاری در بروز آسیب برای کاربران دیگر، تصمیم‌گیری و اقدام می‌شود.

در خصوص مبارزه با مصادیق مجرمانه غیراخلاقی اینترنتی، چه برنامه‌هایی در دست اقدام دارید؟

با احترام به مطالبات مستمر مردم و کاربران فضای مجازی و بر اساس وظایف قانونی، پلیس فتا استان در موضوعات مقابله با رفتارها، مصادیق اقدامات مجرمانه و هنجارشکنانه در فضای سایبر با بهره‌گیری از ظرفیت‌های تخصصی در اختیار و توسعه اشراف سایبری برخط، با پیش‌بینی و برنامه‌ریزی اجرای طرح‌های خاص عملیاتی، ضمن پایش شبانه‌روزی هرگونه فعالیت مجرمانه حول محورهای ترویج و اشاعه فحشا و موارد سوء‌اخلاقی، برخورد قانونی و بازدارنده را با مجرمین برحسب نوع جرائم ارتکابی را در اولویت مأموریت‌های خود قرار داده است.

پیرو تماس‌ها و درخواست‌های مستمر خانواده‌ها و مردم شریف استان مبنی بر برخورد با مجرمین سایبری که سلامت فضای مجازی را برای حضور کاربران بویژه فرزندان آنها کاهش می‌دهند، تیم‌های ویژه رصد و عملیاتی در پلیس فتا مرکز استان و چهار شهرستان دیگر دارای پلیس فتا بصورت 24 ساعته فعال و در هنگام مشاهده هرگونه مصادیق رفتارهای هنجارشکنانه و غیراخلاقی در رصد عام استخراج و پس از شناسایی هویت ادمین این تارنماها بر حسب نوع و کیفیت جرائم ارتکابی، اقدام قضایی و پلیسی متناسب شامل  تذکر، احضار، حذف و مسدودسازی صورت گرفته است، در اسرع وقت با شناسایی مرتکبان، اقدام متناسب بازدارنده را در دستور کار قرار می‌دهند.

وضعیت شکل‌گیری جرائم از ابتدای سال تاکنون چگونه است و آیا بازهم کلاهبرداری اینترنتی روندی صعودی دارد؟

آمار کلاهبرداری‌های اینترنتی در سال جاری روند افزایشی داشته است که عمده دلایل آن، سوءاستفاده مجرمین از مناسبت‌ها و همچنین برخی فرآیندهای واگذاری امتیازات خاص دولتی است. برای نمونه در فروردین ماه سال جاری، با عنوان واگذاری سهام عدالت به افراد غیرمشمول، لینک‌هایی که در اصل یک نوع بدافزار بودند در شبکه‌های اجتماعی توسط کلاهبرداران سایبری منتشر شده که پس از فریب خوردن کاربر و کلیک بر روی این لینک، به درگاه پرداخت بانکی جعلی هدایت و سپس موجودی حساب آنان بسرقت رفته و یا اطلاعات شخصی کاربران که در تجهیزات هوشمند همراهشان ذخیره شده بوده کپی و مورد سوء استفاده قرار گرفته است.

به هم استانی‌های عزیز مجدداً توصیه می‌کنیم تا از کلیک کردن بر روی لینک‌هایی با منابع ناشناس خودداری کرده و در هنگام انجام هر گونه معامله اقتصادی اینترنتی از پرداخت بیعانه تا قبلاً از دریافت و مشاهده کالا و موضوع مورد توافق، خودداری نمایند.

چه صحبتی با مردم یا مسئولین برای ارتقاء امنیت پایدار در فضای مجازی دارید؟

در اینجا باید اشاره کنم که بعلت گستردگی فضای مجازی و ویژگی‌های خاصی که دارد، تحقق سالم‌سازی بیشتر فضای مجازی و ایمن‌تر نموده بسترهای گوناگون آن برای بهره‌وری کاربران، نیازمند مشارکت فعالانه سایر دستگاه‌های مختلف با پلیس فتا بوده که خوشبختانه چندین سازمان و در این استان همکاری و هم‌افزایی خوبی در این راستا با پلیس فتا داشته‌اند که می‌توان به (صداوسیما، فرمانداری بوشهر، سازمان فرهنگی ورزشی شهرداری بندر بوشهر، اداره کل آموزش و پرورش بوشهر، اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی) اشاره نمود و درخاتمه امیدوارم با همراهی بیشتر خانواده و نظارت محترمانه بر فعالیت اینترنتی فرزندان‌شان، شاهد کاهش آسیب‌پذیری برای عموم مردم خصوصاً کودکان و نوجوانان عزیز در فضای باشیم.