اهمیت اتاق مشاوره داروساز در داروخانه چیست؟

داروخانه‌ها علاوه بر داروهای تجویز‌شده توسط پزشک، داروهای بدون نسخه یا OTC زیادی را به‌فروش می‌رسانند. از آن گذشته، در سال‌های اخیر ارائه محصولات بهداشتی در داروخانه‌ها بسیار رایج شده و افراد بسیاری به‌جای خرید این اقلام از مغازه‌های عادی، آن را از این مراکز تهیه می‌کنند. نقش گسترده داروخانه‌ها در ارائه اقلام مرتبط با سلامت جامعه، لزوم مشاوره درباره این محصولات را برجسته‌تر می‌کند. به همین دلیل در سال‌های اخیر، ایجاد اتاق مشاوره داروساز در داروخانه‌ها به یک ضرورت تبدیل شده و به تدریج در حال گسترش است.

ما در این‌جا، به نقل از گروه معماران شهرآرا، اهمیت اتاق مشاوره دارویی در داروخانه را بررسی می‌کنیم و شرایط بهینه برای اتاق مشاوره را معرفی می‌نماییم.

اهمیت مشاوره داروساز در داروخانه
تهیه دارو بدون اطلاع از شیوه دقیق مصرف آن، اهداف سلامتی جامعه را به‌طور کامل برآورده نمی‌سازد. چندین سال است که آیین‌نامه تاسیس داروخانه‌های خصوصی شامل بندی است که لزوم حضور مسئول فنی یا همان داروساز را در تمام ساعات فعالیت داروخانه الزامی می‌کند. مسئول فنی وظیفه دارد تا توضیحات مرتبط با شیوه مصرف دارو را به بیمار داده و به سؤالات احتمالی او پاسخ دهد.

با این حال، محیط عمومی داروخانه، برای پاسخ‌گویی به سوالات مراجعین مناسب نیست. در بسیاری از داروخانه‌ها تجمع زیادی از بیماران در مقابل محل دریافت دارو وجود دارد که پاسخ‌گویی دقیق و صحیح را با مشکل روبرو می‌کند. در این شرایط معمولا مسئول فنی به سرعت دستور مصرف داروها را بر روی آنها نوشته و با چند جمله مختصر آن را برای بیمار توضیح می‌دهد.

علاوه‌بر ضیق وقت، بیماران نمی‌توانند بسیاری از سؤالات درباره دارو را در حضور عموم از داروساز بپرسند. این موضوع در مورد بیماری‌های واگیردار و مشکلاتی از این قبیل بیشتر مشهود است.

در این شرایط، بیماران اطلاعات کافی درباره نحوه مصرف، عوارض جانبی و سایر اطلاعات مرتبط با دارو به‌دست نیاورده و ممکن است روند درمان آنها با مشکل روبرو شود.

بسیاری از بیماران برای گرفتن پاسخ خود به کتاب‌های داروسازی و یا سایت‌ها مراجعه می‌کنند، اما اطلاعات کتاب و سایت، اگرچه یک راهنما محسوب می‌شود، اما هرگز نمی‌تواند جایگزین نظر تخصصی داروساز شود.

وجود یک فضای امن برای مشاوره داروساز با بیمار، می‌تواند بسیاری از این مشکلات را برطرف کند. اتاق مشاوره دارویی برای این منظور در نظر گرفته می‌شود.

اتاق مشاوره داروساز چیست؟
اتاق مشاوره دارویی یک فضای مجزا، امن و در‌بسته است که محیط مناسبی را برای مشاوره دارویی ارائه می‌دهد. این اتاق لزوما یک فضای بزرگ، با دیوارهای آجری نیست؛ بلکه می‌توان آن را با مصالحی مانند شیشه‌های چند جداره و یا پارتیشن بنا کرد. اتاق مشاوره کمک زیادی به حل مشکلات بیمار و استفاده بهینه او از دارو می‌کند.

اتاق مشاوره دارویی در بسیاری از کشورها مانند اسکالتلند، ندرلند و استرالیا رایج است. در سال‌های اخیر لزوم ایجاد این اتاق‌ها در داروخانه‌های داخل ایران نیز به‌طور جدی‌تری مطرح شده و در حال حاضر داروخانه‌های بیشتری از این اتاق‌ها بهره می‌برند وجود فضایی جداگانه برای مشاوره بیمار با پزشک، می‌تواند از طریق بهبود خدمات، نقش زیادی در افزایش متقاضیان خرید از داروخانه داشته باشد.

محل و ویژگی‌های لازم برای اتاق مشاوره دارویی
این اتاق کاربردی می‌تواند در محل‌های مختلفی از داروخانه قرار گیرد. با این حال، چیزی که مهم است هماهنگی آن با سایر اجزای محل برای ارائه یک دکور داروخانه شیک است. اتاق مشاوره نباید شبیه به یک وصله یا یک قطعه ناهماهنگ به نظر برسد و یا در جایی قرار بگیرد که از دید افراد مخفی باشد.

به طور کلی، ویژگی‌های لازم برای اتاق مشاوره دارویی به شرح زیر است:

محل مناسب اتاق
اتاق مشاوره باید در محل دید عموم باشد. مراجعان به داروخانه باید ببینند که اتاقی با این نام وجود دارد و آنها می‌توانند برای مشاوره دارویی از آن استفاده کنند. علاوه بر این، قرار گرفتن اتاق در پشت قفسه‌ها یا یک محل مخفی، اعتماد مراجعان را برای حضور در اتاق کاهش داده و هدف نهایی از تاسیس اتاق مشاوره داروساز را برآورده نمی‌سازد.

همچنین، عبور مراجعین از بین قفسه‌ها برای حضور آنها در اتاق می‌تواند از نظر تامین امنیت داروخانه چالش‌برانگیز باشد و نظم داروخانه را بر هم بزند. بنابراین، محل قرار گیری اتاق باید در جایی باشد که علاوه بر دسترسی راحت، در محیط کار مسئولین داروخانه نباشد.

حفظ حریم خصوصی
حفظ حریم خصوصی دلیل اصلی ایجاد اتاق‌های مشاوره دارویی است. برای نیل به این هدف، دیوارهای اتاق باید برای یک مکالمه عادی آکوستیک باشند تا یک مکالمه راحت و امن را برای بیمار فراهم کنند.

وجود یک درب مناسب که محیط داخل را از سایر قسمت‌های داروخانه جدا می‌کند، یکی دیگر از شاخصه‌های حفظ حریم خصوصی در اتاق‌های مشاوره دارویی است. علاوه براین، اتاق مذکور فقط باید برای مشاوره استفاده شود. به عبارت دیگر، این اتاق نباید محل ذخیره دارو و یا یک معبر برای عبور از یک سمت داروخانه به سمت دیگر باشد.

دکور مناسب
دکور مناسب می‌تواند یک فضای امن و دلنشین را برای مشاوره با داروساز فراهم کند. انواع تابلو‌ دکوراتیو پزشکی، می‌تواند یک تزئین مناسب برای اتاق مشاوره داروساز محسوب گردد. میز و صندلی و احتمالا مبلمان مورد استفاده در این اتاق باید دارای رنگ‌های خنثی و ملایم باشند تا حس آرامش را بیمار منتقل کنند. استفاده از رنگ‌‌هایی مانند قرمز، آبی و یا نارنجی پررنگ برای این اتاق‌‌ها مناسب نیست.

یک گلدان طبیعی می‌تواند فضای دوستانه و مناسبی را به اتاق بدهد. با این حال، می‌تواند از گیاهان تزئینی مصنوعی هم برای این منظور استفاده کرد.

ابعاد اتاق مشاوره
اندازه اتاق مشاوره نباید آن‌قدر بزرگ باشد که صدای بیمار به سختی به داروساز برسد. از طرف دیگر، نباید ابعاد آن به قدری کوچک باشد که فاصله کافی بین داروساز و بیمار وجود نداشته باشد. از آنجا که بسیاری از بیمارانی که به داروخانه مراجعه می‌کنند، به بیماری‌های عفونی مبتلا هستند، در نظر گرفتن فاصله کافی بین افراد داخل اتاق ضروری است.

از این گذشته، لازم است اندازه اتاق به قدری بزرگ باشد تا بیمارانی که با ویلچر هستند نیز بتوانند وارد اتاق شده و پس از بستن درب مشاوره بگیرند.

تهویه اتاق مشاوره
با توجه به حضور طیف وسیعی از بیماران در اتاق مشاوره داروساز، لازم است تهویه مناسب برای این اتاق‌ها در نظر گرفته شود. وجود یک پنجره با سایز مناسب که به فضای باز راه دارد و یا تجهیزات تهویه مطبوع مناسب، می‌تواند کمک زیادی به جلوگیری از انتقال بیماری‌ کند.

مبلمان اتاق
وجود حداقل دو صندلی و یک میز که با فاصله مناسبی از هم قرار گرفته باشند برای اتاق مشاوره ضروری است. با این حال، در صورتی که فضا به اندازه کافی بزرگ باشد، می‌توان از مبلمان هم استفاده کرد. یک مبلمان دو‌نفره برای بیماران و یک مبلمان تک نفره برای داروساز، که به وسیله یک میز از هم جدا شده‌اند می‌تواند فضای مناسبی را برای مشاوره فراهم کند. علاوه براین، وجود تخته‌‌ای کوچک برای نوشتن موارد لازم و کتاب مرجع دارویی برای مراجعه احتمالی داروساز به آن نیز لازم است.

نور کافی
اگرچه نور کافی از ویژگی‌های لازم برای هر فضای باز و یا بسته‌ای محسوب می‌شود، اما نور کافی طبیعی برای اتاق مشاوره داروساز از نظر بهداشتی نیز اهمیت دارد. نور طبیعی می‌تواند عوامل بیماری‌زا را از‌بین برده و به‌طور طبیعی اتاق را ضدعفونی کند. با این حال، در صورت عدم دسترسی به نور طبیعی، استفاده از چراغ‌های پر‌نور برای ایجاد یک محیط دلپذیر و آرامش‌بخش لازم است.

فواید اتاق مشاوره دارویی
با توجه به مطالب ذکر شده، فواید ایجاد یک اتاق مشاوره دارویی در داروخانه شامل موارد زیر است:

افزایش مراجعین داروخانه و افزایش سود
کمک به ارتقاء سطح آگاهی مردم
افزایش تاثیر داروها در درمان بیماری‌ها
کمک به انتخاب صحیح داروهای بدون نسخه و یا محصولات بهداشتی و آرایشی
ارتقاء داروخانه از نظر ویژگی‌های کیفی
ارتقاء جایگاه داروساز
کمک به بهبود کلی سلامت جامعه
چطور یک اتاق مشاوره دارویی بسازیم؟
با توجه به لزوم هماهنگی اتاق مشاوره داروساز با دکور سایر بخش‌های داروخانه، کمک گرفتن از شرکت‌های معماری می‌تواند راه‌گشا باشد. طراحان معمار با توجه به نقشه داروخانه، میزان فضای موجود و دکور کنونی محل، بهترین اتاق مشاوره را در یک مکان مناسب طراحی و اجرا می‌کنند. این اتاق می‌تواند از جنس شیشه، پارتیشن چوبی و یا فلزی باشد. تاسیس یک اتاق مشاوره هزینه زیادی ندارد و شما می‌توانید با بهره بردن از یک مشاوره مناسب، آن را با امکانات کم و هزینه مقرون به صرفه بنا ‌نمایید.