کودکان کار مجازی

کسب درآمد از موجودی که هنوز حق انتخاب آینده خود را ندارد در نظر همه غیراخلاقی است اما متاسفانه در‌نظر گرفتن اخلاق و حقوق دیگران وقتی که پای پول در میان باشد، به‌کلی از یاد می‌رود.

مدت‌هاست نقش بچه‌ها در برخی از خانواده‌ها تغییر کرده و این بچه‌ها هستند که درآمد خانواده را افزایش می‌دهند. صحبت از کودک‌بلاگرهایی است که در اینستاگرام و دیگر شبکه‌های اجتماعی فعالیت می‌کنند، البته نه با خواست و دلخواه خودشان، بلکه این بزرگ‌ترها هستند که برای جذب فالوئر بیشتر، زندگی بچه‌ها را به نمایش عمومی می‌گذارند تا از کنار این فالوئر‌ها بتوانند درآمدشان را افزایش دهند.

بازیگران اجباری

این بچه‌ها گاهی از همان دوران تولد، بازیگر محتواهایی می‌شوند که خودشان هیچ نقشی در آن ندارند‌. کودکی که همه تلاشش را می‌کند تا به‌جای بازی در دنیای کودکانه، آن‌گونه که از او خواسته شده است و به‌مانند یک مانکن راه برود و رفتار کند، شاید در این بین دچار استرس و ترس‌هایی هم شود که نکند درست و آنگونه که باید و شاید کار از آب درنیاید. حال بماند که تمرین‌ها برای این حرکات چند ساعت از وقت آن بچه را گرفته و تا چه حد تنبیه شده است. زندگی برخی از این بچه‌ها نگران‌کننده‌تر است؛ همان‌هایی که نماینده یک برند می‌شوند تا در حفظ تجارت پدر و مادر خانواده‌ها نقش موثری داشته باشند‌. مدیریت این پیج‌ها در بیشتر موارد با مادران است و متاسفانه شاهدیم که این مادران برای حفظ تجارت خود اقدام به بارداری و آوردن فرزند دیگر می‌کنند‌! چرا که ارتباط این بلاگرها با برندها، منوط به داشتن فرزند خردسال است و اگر فرزندشان بزرگ شود بسیاری از موارد به سراغ شغلی می‌روند که تجارت خانه و خانواده شده است.

کودک‌ آزاری اینستاگرامی

برخی از متخصصان بر این باورند که حضور کودکان در فضای اینستاگرام و استفاده تبلیغی برای افزایش فالوئر آن هم با ظاهر نامناسب به‌منزله کودک‌آزاری و همچنین تبلیغ برای فساد است.

زهره احمدی، روان‌شناس و مشاور کودک در گفت‌و‌گو با جام‌جم به این موضوع تاکید می‌کند که کودک‌آزاری تنها این نیست که کودک تنبیه بدنی شود یا مورد آزار و اذیت قرار بگیرد‌. وادار کردن کودک به کاری که واقعا هیچ اراده و خواسته‌ای در آن نیست خودش مصداق کودک‌آزاری به‌شمار می‌رود. اجبار کودک به لبخند مصنوعی، آرایش مو و صورت کودک، تاکیدشان برای خواندن شعر یا ترانه نامناسب با سنش با توجه به این‌که این کار برای آن کودک نامفهوم است، ازجمله اقداماتی است که توسط گردانندگان ابرپیج‌ها صورت می‌گیرد و به‌مثابه کودک‌آزاری به‌شمار می‌رود‌.

بلایی که خانواده‌ها سر فرزندشان می‌آورند

این روان‌شناس کودک بر این باور است که بسیاری از این خانواده‌ها نمی‌دانند که خودشان با دست خود چه بلایی بر سر کودک‌شان می‌آورند و در آینده با کودکانی سر‌خورده و افسرده روبه‌رو خواهند شد که می‌خواهند از قید و بندهایی که از همان کودکی درآ گرفتار شده‌اند رهایی پیدا کنند. این همه ماجرا نیست! باید گفت حضور کودکان در فضایی مانند اینستاگرام آن هم با ظاهری نامناسب به‌منزله تمرین برای فساد است، چرا که این کودکان به درخواست والدین نقاب بر چهره زده و کارهایی را انجام می‌دهد که هیچ تناسبی با سنش نداشته و درواقع نوعی مطرح شدن غلط از شخصیت کودک است‌. این اقدامات در آینده منجر به مشکلات رشدی، اجتماعی و ضداجتماعی در کودک می‌شود.

کودکانی که کودکی نمی‌کنند

احمدی توضیح می‌دهد که کودک تا هفت سالگی باید آزاد و رها باشد و آزادانه مطابق برنامه طبیعی رشد کند اما اقدام والدین برای انجام کارهایی که والدین می‌خواهند به ‌نوعی کنترل خارجی است و اجبار، تقلب و اجحاف در این نوع رفتار موج می‌زند. او با اشاره به این‌که چون در این خانواده‌ها کودک به‌شدت تحت سیطره والدین است، در آینده به‌شدت با کاهش اعتماد به نفس روبه‌رو می‌شود، ادامه می‌دهد: کودکی کردن کودک حق مسلم بچه‌هاست و والدین در قبال کودک برای فراهم ساختن زمینه تحقق آن موظف هستند. اما متاسفانه کودک‌بلاگر‌ها با وجود آن‌که یک زندگی پر‌زرق و برق از زندگی‌شان به نمایش گذاشته می‌شود اما زندگی خوبی ندارند و گاهی ممکن است برای گرفتن یک پلان، کودک مجبور باشد ساعت‌ها نقش بازی کند‌. احمدی بر‌‌‌‌ این باور است کودکی که با جلب توجه دیگران و عرضه خود به آنها رشد کرده، بزرگ شده و زندگی کرده است، در غیاب آن هویت خود را از دست می‌دهد و این موضوع سلامت کودک را در حال و آینده به خطر خواهد انداخت و اثرات منفی ماندگاری بر روحیه کودک می‌گذارد.

سرنوشت شوم!

این روان‌شناس کودک که سال‌ها در بخش مشاوره به کودکان فعالیت داشته، معتقد است که پدر و مادرهای این بچه‌ها از این موضوع غافل هستند که برای چند فالوئر بیشتر و افزایش درآمد با تبلیغاتی که بچه‌های‌شان بازیگران اول آن هستند چه سرنوشت شومی را برای آینده این بچه‌ها رقم زده و حیثیت کودک را به خطر می‌اندازند.

او توضیح می‌دهد: براساس حقوق کودکان در کنوانسیون بین‌المللی کودک که ایران نیز از سال ۷۲ به آن پیوست، الزاماتی برای خانواده‌ها درنظر گرفته شده است که در مورد کودکان باید رعایت شود. در واقع تا ۱۸ سالگی، کودک حقوقی را نسبت به والدین دارد. ازجمله این‌که والدین در این مدت باید بر رفتار کودکان در فضای مجازی نظارت داشته باشند و هر مشکلی برای فرزندان پیش آید که باعث شود کودک تبدیل به مجرم شود، خانواده باید در مقابل قانون پاسخگو باشد. اما متاسفانه شاهدیم برای کودکی که هنوز متولد نشده از سوی پدر یا مادر یک صفحه اجتماعی ایجاد می‌شود و عکس‌ها از قبل از تولد و در لحظه به لحظه رشد کودک به اشتراک گذاشته می‌شود. این کلکسیون گاهی همراه می‌شود با تمامی رفتارها و شیطنت‌های کودکان و این درحالی است که در بیشتر موارد کودک در بزرگسالی خود رفتارش را تقبیح می‌کند. کودکی که حریم خصوصی‌اش این‌گونه نقض می‌شود در آینده اگر بخواهد در جایی مشغول به کار شود یا تشکیل خانواده دهد، با مشکل مواجه می‌شود و در برخی از موارد شاهدیم که بچه‌ها در بزرگسالی انزواطلب شده و نسبت به فضای مجازی تنفر پیدا می‌کنند.

کودکان کار اتو کشیده!

تجربه شهرت و کار در کودکی دو چیز متفاوت است که گاهی به یکدیگر گره می‌خورد. مردم به کودکی که ترکیبی از این دو را با هم دارد، دیگر کودک کار نمی‌گویند و دل‌شان برای او نمی‌سوزد بلکه این کودکان جزو بچه‌های خوشبختی طبقه‌بندی می‌شوند که شانس از ابتدا به آنها رو کرده است ولی باید بدانیم آسیب‌های زیادی در کمین این کودکان قرار دارد.