تحولات اخیر خاورمیانه رژیم اشغالگر را آزار داده است و توافق ایران و عربستان به مثابه ساقه ای نی است که ساربان بر کمر شتر می زند؛ همچنان که بازگشت سوریه به آغوش کشورهای عربی برای این رژیم پیام خوبی ندارد. ایران با نفوذ گسترده خود در منطقه و به وجود آوردن تغییرات ژئواستراتژیک، اسرائیل را در تنگنا قرار و بیش از پیش این رژیم را به سمت انزوا در امور منطقه سوق میدهد.
در همین زمینه سمدر بری، شرق شناس اسرائیلی احیای روابط ایران و مصر را خطرناک توصیف کرد و به نقل از منابعی در تل آویو، نسبت به احتمال بازگشت روابط ایران و مصر ابراز نگرانی کردند که ممکن است بر روابط قاهره با رژیم اشغالگر تأثیر منفی بگذارد و در عین حال تأکید کردند اسرائیل اجازه بازگشت کامل روابط دو کشور را نخواهد داد.
وی در گزارشی که روزنامه یدیعوت آحارونت، چاپ اسرائیل منتشر کرد، نوشت، تهران برای ازسرگیری روابط با مصر فشار می آورد و حتی در این زمینه گزافه می گوید، چه اینکه حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران عنوان کرد، احیای روابط با مصر برای تهران منافع خاصی دارد. به گفته وزیر امور خارجه ایران، کانال گفت و گوهای تهران و قاهره در مارس گذشته در عراق باز شد و به سمت ازسرگیری روابط ادامه دارد.
بری که به روابط پیچیده با تصمیم گیران ارشد اسرائیلی شهرت دارد، تصریح کرد، توجه به زمان بندی ازسرگیری روابط مهم است؛ چه اینکه لحظاتی پس از اعلام آتش بس (با رژیم صهیونیستی) از سوی جهاد اسلامی فلسطین، امیرعبداللهیان خبر توسعه روابط با مصر را اعلام می کند و سپس دو نماینده مجلس شورای اسلامی و یک مسئول روابط خارجی در تهران به آن پرداختند که این موضوعات اهمیت احیای روابط با مصر را نشان میدهد.
علاوه بر این، نباید فراموش کرد ازسرگیری روابط ایران با عربستان سعودی به این معناست که عبدالفتاح السیسی، رئیس جمهور مصر موظف است راه محمد بن سلمان، ولیعهد سعودی را که سفیرش در تهران را منصوب کرد، دنبال کند. البته ایران نیز چندی بعد سفیر خود را راهی ریاض کرد.
این شرق شناس اسرائیلی می گوید، روابط ایران و مصر بلافاصله پس از ترور انور سادات، رئیس جمهور وقت مصر و بدون ورود به تعارفات دیپلماتیک متوقف شد. قاهره تهران را به طور مستقیم به دست داشتن در عملیات ترور متهم کرد که این اقدام واکنش منفی رژیم حاکم بر تهران را برانگیخت. سادات در آخرین روزهای عمرش به محمدرضا پهلوی شاه (مخلوع) ایران، پناه داده بود و دفن شدن پهلوی در قاهره نیز خشم نظام وقت تهران را برانگیخت.
ایران در اقدامی که مصر همچنان آن را فراموش نکرده است، خیابانی در مرکز تهران را خالد اسلامبولی نامگذاری کرد و همه تلاشهای مصر برای حذف نام این خیابان، بی نتیجه بود و به تازگی ایران دیوارنگاره را از خیابان پاک کرد تا آن گونه که گفته می شود، برای احیای روابط رسمی با قاهره آماده شود.
به گفته سمدر بری، وزیر امور خارجه ایران که در خط مقدم کارزار احیای روابط قرار دارد، از اراده و عزم کشورش برای ازسرگیری کامل و بسیار نزدیک روابط با مصر خبر می دهد؛ هرچند مصر تاکنون پاسخ واضحی نداده است. البته در موارد مختلف گزارشهایی درباره استقلال نظر مصر در تصمیمگیریها و مشخص نشدن تصمیم نهایی قاهره در رابطه با احیای روابط با ایران شنیده می شود.
واضح است احیای کامل روابط با ایران به تأثیرگذاری تهران در امور حساس داخلی مصر و حتی روابط خارجی این کشور منجر و مانع از توسعه روابط مصر با اسرائیل خواهد شد. شرق شناس اسرائیلی گفت، برای سیسی و رئیس دستگاه اطلاعات مصر واضح است، تل آویو قصد ندارد از مخالفت با احیای کامل روابط با تهران کوتاه بیاید.
به گفته سمدر بری، اکنون تلاش اصلی بر روی اعلام مبادله سفیران متمرکز و سپس قرار است دیداری میان وزیران امور خارجه دو کشور برگزار شود تا لحظه دیدار آیت الله سید ابراهیم رئیسی و عبدالفتاح السیسی، رؤسای جمهور ایران و مصر فرارسد.
مصر در حالی که وزیر امور خارجه ایران این کشور را برادر و دوست عزیز توصیف می کند، سکوت کرده است، هرچند می دانند ازسرگیری روابط به اقتصاد مصر کمک می کند. بری به نقل از یک منبع بلندپایه رسمی در قاهره گفت، اسرائیل به تحرکات مخفیانه خود ادامه می دهد تا قاهره را اقناع کند باید این اقدام متوقف شود. در این راستا دوشنبه گذشته یک منبع رسمی ارشد مصر اعلام کرد، قاهره برای بررسی احیای روابط با ایران به زمان بیشتری نیاز دارد.
در هر صورت تلاشهای اسرائیل با حمایت آمریکا برای مهار گسترش نفوذ ایران در خاورمیانه بهشدت شکست خورده و بزرگترین شاهد این موضوع، احیای روابط میان ایران و پادشاهی عربستان سعودی است./راهبرد معاصر
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
یک کارشناس روابط بینالملل در گفتگو با جامجمآنلاین مطرح کرد