زمانی که دستور پرداخت برای نمونه ۱۰ین به شخصی روسی روی این پیام رسان ایجاد می‌شود، محاسبه بر مبنای ارز ارسال شده روی پیام رسان است. محاسبه انجام و لوکال کارنسی به شخص پرداخت می‌شود. معکوس این تراکنش نیز در کشورمان انجام می‌شود به این شکل که دستور پرداخت صادر می‌شود که پنج ین به صادر کننده ایرانی پرداخت شود، ابتدا با نرخ تبدیل حساب می‌کنیم پنج ین چند ریال است، سپس ریال را به حساب وی واریز می‌کنیم و این فرآیند را تا سقف مشخصی برای هر کشور جلو می‌بریم، یعنی شبکه نتینگ به این شکل به تعادل می‌رسد و با پذیرش این موضوع به دلار نیاز نیست. در این قالب می‌توان بسترهای بانکی را در بیشتر کشورها احیا کرد. در هر کشوری چهار تا پنج بانک حدود ۷۰ یا ۸۰ درصد از سهم بازار را به خود اختصاص داده‌اند که با این بانک‌ها نمی‌توان کار کرد اما بانک‌های دیگر که می‌توانند اعداد کوچکی را جابه‌جا کنند، می‌توانند طرف حساب ایران باشند. در یکی از بانک‌های قزاقستان بدون هیچ مشکلی می‌توان حساب باز کرد، همین کار را می‌توان در روسیه، چین و سایر کشورها انجام داد. اگر نگاهی به تجارت کشورمان داشته باشیم، خواهیم دید رقم بسیار کوچکی از تجارت دنیا را به خود اختصاص داده‌ایم و تقریبا ۰.۳تجارت دنیا در اختیار ما و میانگین سقف تراکنش‌های روزانه ایران با چین حدود ۴۰میلیون دلار است، یعنی برای تراکنش ۴۰میلیون دلار دیگر نیاز نیست از ابر بانکی مانند «آی سی وی سی» استفاده کرد و بانک لوکال چینی نیز می‌تواند این کار را انجام دهد به شرطی که به شبکه داخلی چین وصل باشد. زمانی که این شبکه ایجاد شود، خروجی آن فرآیند دلار زدایی است که دیگر کشورها با این فرآیند آرام آرام پیش می‌روند.
استفاده از یک ابزار به‌معنای نفی استفاده از سایر ابزارها نیست و باید با تمام کشورها در فضای بین‌الملل کار کرد. در فضای بین‌الملل هر کشوری تا جایی که بتواند تلاش خود را در راستای منافعش به کار می‌بندد. برای این‌که تنوع بهتری در انواع ابزار و توسعه ابزار داشته باشیم، باید تصور کنیم کشوری مانند اندونزی یا مالزی زمانی که با دیگر کشورها کار می‌کنند چه تنوع ابزاری دارند. آیا صرفا از یک پیام‌رسان و ارز استفاده کرده و یک مسیر را طی می‌کنند؟
باید ابزار متنوعی را به کار بگیریم، برخی ابزارها سنتی هستند و دچار چالش شده‌اند، اما برخی ابزارها مانند ارز دیجیتال یا پیام‌رسان‌های مختلف بانک مرکزی به‌تازگی اضافه شده‌اند. باید نگاه‌مان را متنوع‌گرایانه کنیم، یعنی از فریز شدن و انحصار دادن به ابزاری خاص پرهیز کنیم. ابزارها نافی هم نیستند و در تعامل با سایر کشورها که لوکال کارنسی دارند، باید برنامه‌ریزی کرد چگونه بهتر عمل کنیم تا نتیجه بهتری حاصل شود و خطر کاهش یابد. ارزی که وارد پیام رسان می‌کنیم، می‌تواند ریال باشد اما نباید کامل از ریال استفاده کنیم. منطق حکم می‌کند در تعامل با هر کشوری از ارز متنوع استفاده کنیم. به عنوان مثال در تعامل با سوئیس اگر فرانک سوئیس را واحد محاسبات قرار دهیم یا ارز دیگری استفاده کنیم، اتفاق خاصی رخ نمی‌دهد. در حوزه روسیه تنوع ابزار بانکی را بالا برده‌ایم و مسیر بانکی را باز کرده‌ایم که خیلی خوب است و می‌تواند گشایش‌هایی در بلندمدت داشته باشد.
روی دیگر این شبکه مفهوم دلارزدایی است. چین شبکه‌ای ایجاد کرده که سهم دلار را در پرداخت‌های بین‌المللی کاهش می‌دهد و اصلی‌ترین تهدیدی که برای دلار اتفاق می‌افتد، این موضوع است. در حال حاضر اگر بخواهیم با یوآن کار کنیم، کسی در دنیا دست رد به سینه ما نمی‌زند، زیرا سهم تجارت چین بسیار بالا و شبکه انتقالات یوآنی گسترده است که به فرآیند دلار زدایی و کاهش سهم دلار در بازارهای مختلف کمک می‌کند.به‌جای ساختار سوئیفت می‌توان از ساختار پیام‌رسان کشورهای مختلف بهره برد. ترکیب همه اینها به ما در جهت کاهش خطرپذیری کمک می‌کند. بایداز ظرفیت چین استفاده و در روند کلی دلارزدایی حرکت فعالانه‌تری کنیم. با روسیه مشکلات فنی بانکی وجود ندارد و در رابطه با سایر کشورها مانند ترکیه، هند و چین نیز روش کار را بلد هستیم. بنابراین نیازمند تجمیع نیروهای داخلی کشور در حوزه بین‌الملل هستیم تا این کار جلو برود.
سامانه بین‌المللی بانک مرکزی چین (سی.آی.پی.اس) سال ۲۰۲۱ معادل ۱۲تریلیون دلار تجارت خارجی این کشور را عملیاتی کرد. چین شریک نخست تجاری بیش از ۱۲۰کشور است و زمانی که این اعداد را مقایسه می‌کنیم به این نتیجه دست می‌یابیم که منطقی هستند.
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بین‌الملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بین‌الملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگوی «جام‌جم» با نماینده ولیفقیه در بنیاد شهید و امور ایثارگران عنوان شد
