مردمی‌سازی خانه‌سازی راه‌حل بحران مسکن

بی‌توجهی به بخش ساخت‌وساز مسکن باعث افزایش قیمت‌های زیاد در این بخش خواهد شد و به نظر می‌رسد تنها راهی که می‌تواند به بحران مسکن پایان دهد افزایش عرضه است. طی یک دهه گذشته ساخت مسکن به‌صورت متوسط سالانه ۵۰۰هزار واحد مسکونی بوده که نسبت به تقاضای موجود کسری داشته و همین موارد فاصله قیمت تمام‌شده و قدرت خرید را زیاد‌تر کرده است.

دراین‌باره با بهمن عبداللهی، رئیس اتاق تعاون ایران، درباره ورود تعاون به بخش مسکن گفت‌وگویی انجام دادیم که مشروح آن را در ادامه می‌خوانید.

اگر موافق باشید گفت‌و‌گو را با موضوع مسکن آغاز کنیم. یکی از شعارهای دولت سیزدهم ساخت مسکن بود. اکنون که در میانه راه دولت سیزدهم قرار داریم نمره قابل‌قبولی در این زمینه داده نمی‌شود. آیا تعاونی‌ها این ظرفیت را داشتند که بتوانند در این طرح ملی مشارکت کنند؟
همان‌طور که اشاره کردید ساخت چهار میلیون واحد مسکونی طی چهار سال یکی از شعارهای دولت سیزدهم بود. تعاونگران و اتاق تعاون ایران این آمادگی را دارند که در این طرح مشارکت داشته باشند و اکنون با وزارت راه‌و‌شهرسازی مکاتباتی داشتیم که امیدواریم به نتیجه برسد. البته حضور تعاونی‌ها به بخش مسکن به این دولت باز نمی‌گردد. ما در اواخر فعالیت دولت گذشته نیز به‌دنبال این موضوع بودیم اما استقبال نشد. در آن زمان قرار بود تفاهم‌نامه وزارت راه‌و‌شهرسازی با تعاونگران برای پیش‌خرید مصالح و تجهیزات ساختمانی انجام شود اما متاسفانه به نتیجه نرسید. امسال با همکاری این وزارتخانه به‌دنبال احیای این تفاهم‌نامه هستیم که بر این اساس وزارت راه‌و‌شهرسازی به مدت دو سال تجهیزات تولید شده را خریداری و در اختیار سازندگان می‌گذارد.

 اما وزارت راه‌و‌شهرسازی ممکن است به این موضوع انتقاد داشته باشد. به این دلیل که بودجه خرید آن مشخص و ثابت نیست و افزایش تورم بر قیمت تمام‌شده تاثیر خواهد داشت.
به نکته درستی اشاره کردید. در یکی از بندهای این تفاهم‌نامه قرار است قیمت مصالح ساختمانی دو سال ثابت نگه داشته شود تا این وزارتخانه نیز بتواند اقدامات مهم خود را به اجرا در بیاورد. در این صورت قیمت تمام‌شده ساختمان نیز تغییری نخواهد داشت که  بر قدرت خرید خانوارها می‌افزاید. در واقع این طرح هم برای دولت مفید است و هم برای مردم. نکته دیگری که باید به آن اشاره کنم، ظرفیت‌ تعاونی‌هاست.بهره‌مندی از ظرفیت تعاونی‌ها باعث ایجاد رشد تولید خواهد شد که کارنامه بخش تعاون بیانگر چنین موضوعی‌است. در تفاهم‌نامه‌ مذکور قرار است ۲۰۰ هزار واحد از طرح نهضت ملی مسکن توسط تعاونی‌ها ساخته شود و اقدامات آن نهایی و در برخی استان‌ها کلید خورده‌است. اخیرا نمایشگاهی برای صنعت ساختمان توسط اتاق تعاون ایران برگزار شد که ۸۵۰ شرکت داخلی و خارجی در آن شرکت داشتند و تعداد زیادی از آنها برای اجرای طرح ملی مسکن اعلام آمادگی کردند. 

تعاونی‌های مسکن به دلیل مشکلاتی که قبلا ایجاد کرده بودند خیلی در ذهن مردم خوش‌خاطره نیستند. آیا ساخت مسکن توسط تعاونی‌ها با استقبال همراه خواهد شد؟
تعاون یکی از سه رکن اصلی اقتصاد ایران است. این‌که در یک زمانی یک اشتباهی رخ داده نباید کل بخش را کنار گذاشت، بلکه باید اصلاحات انجام شود. اکنون برخی تولیدات تعاونی‌ها در بخش ساختمان در سبد صادراتی کشور قرار دارند و ارز آنها نیز برمی‌گردد که نباید این ظرفیت را نادیده گرفت. از سوی دیگر باید توجه داشت تعاون به معنای مردمی‌سازی اقتصاد است.  در مورد بافت فرسوده هم اقداماتی در حال انجام است که طی هفته‌های آینده خبرهای آن منتشر می‌شود. 

به کدام کشورها صادر می‌شود؟
قرار است مرکز فروش و نمایشگاه محصولات صنعت ساختمان در روسیه راه‌اندازی شود. این موضوع مورد استقبال دو کشور است.  همچنین قرار است در چهار کشور دیگر نمایشگاه صنعت ساختمان برگزار شود که این موضوع می‌تواند سرآغاز خوبی برای صنعت ساختمان کشور باشد.  از سوی دیگر کشور عراق با حضور در نمایشگاه‌های صنعت ساختمان ایران اعلام کرده به‌دنبال تجهیزات و مصالح ساختمانی برای ساخت ۳۰۰ هزار واحد مسکونی در سال است. در دیداری که با مشاور نخست‌وزیر عراق داشتم و به نقل از مقامات این کشور، پروژه‌های عمرانی عراق  اعلام و از حضور شرکت‌های ایرانی در این بخش استقبال شده است. خوشبختانه اقدامات مناسبی در این زمینه در حال انجام است و امیدواریم با زیرساختی که دولت فراهم می‌کند نتایج مطلوب حاصل شود.