به همین مناسبت در گفتوگو با آقای سید رضا صدرالحسینی، کارشناس و تحلیلگر مسائل منطقه غرب آسیا به بررسی دلایل ضعف و به پایان رسیدن قدرت بازدارندگی رژیم صهیونیستی پرداختهایم.
طی سالهای اخیر قدرت گروههای مقاومت فلسطین در برابر رژیم صهیونیستی بیش از پیش افزایش یافته، بهگونهای که صهیونیستها کمتر جرات تجاوز نظامی علیه فلسطینیان را پیدا میکنند و اگر هم دست به چنین کاری بزنند با پاسخ سخت مقاومت مواجه میشوند. مصادیق تقویت قدرت مقاومت فلسطین در برابر نابودی بازدارندگی رژیم صهیونیستی را در چه مصادیقی میتوان دید؟
موضوع بهروز شدن و افزایش توان مقاومت جزو موضوعات و مسائلی است که در همین ایام اخیر خود را نشان داد و رخنمایی کرد. از نشانههای افزایش توانمندی مقاومت برخورداری از موشکهای نقطهزن است. در گذشته وقتی از غزه موشکی شلیک میشد به یکفاصله نسبتا قابلتوجهی از نقطه موردنظر برخورد میکرد اما در سالهای اخیر رژیم صهیونیستی کاملا مشاهده کرده که این موشکها نقطهزن است و مستقیما به مکانها و محلهای راهبردی شهرهای موردنظر مقاومت، به پمپبنزینها، به مراکز تولید برق، نیروگاههای محلی و استانی برخورد میکند.
در همین ایام اخیر در فاصله بسیار کوتاهی از حمله هواپیماهای متجاوز رژیم صهیونیستی به غزه ـ شاید کمتر از چند دقیقه ـ توانمندی مقاومت فلسطین را مشاهده کردیم، زیرا مقاومت از غزه بهوسیله موشکهای خود، مراکزی در رژیم صهیونیستی را مورد آسیب قرار داد و این نشاندهنده آمادگی و توانمندی بیشتر آن است.
نکته بعدی میثاقی است که در سال گذشته بین مجموعه فرماندهان مقاومت و سید حسن نصرا... در لبنان بسته شد و طی یک اجلاس ۷۲ ساعته، میثاقنامهای تهیه شد که در بیانیه آن بر لزوم همکاریهای همهجانبه گروههای جهادی و مقاومتی در برابر رژیم صهیونیستی تأکید شد. آمادهسازی چنین میثاقنامهای نیز خود یکی از مؤلفههای قدرت مقاومت محسوب میشود. نمونه دیگر افزایش قدرت مقاومت در اواخر سال ۲۰۲۲ نمایان شد؛ یعنی زمانی که عملیاتهای مقاومت در خیابانهای تلآویو بهوقوع پیوست و رژیم صهیونیستی به دنبال آن متحمل آسیبهای امنیتی جدی شد.
همچنین به دلیل همین شرایط نابهسامان داخلی رژیم صهیونیستی، فراخوانی توسط جریانهای تندرو برای جوانان صادر و اعلام شد: «جوانان بیایند؛ آنها که آموزش ندیدند، آموزش ببینند و آنهایی که آموزش دیدند، تسلیح بشوند». هدف از صادر کردن فراخوان این بود که غاصبان صهیونیست را تسلیح کنند. این نشاندهنده آن است که رژیم صهیونیستی بهشدت در حوزه امنیتی از مقاومت ضربه خورده و اکنون بر آن شده تا با تسلیح شهرکنشینان، آنها را در برابر مقاومت قرار دهند. تمامی آنچه بدان اشاره شد، نشاندهنده تقویت و بهروز شدن توانمندی مقاومت است.
حدود ۹ سال پیش رهبر انقلاب از تسلیح کرانه باختری مانند غزه بهعنوان یک راهبرد اصلی برای کمک به فلسطین یاد کردند و اکنون نیز عملیاتهای مسلحانه مستمر در این منطقه در مقایسه با گذشته بهشدت افزایشیافته است. به نظر شما آیا میتوان تشدید عملیاتهای مقاومتی در کرانه باختری را در راستای موفقیت راهبرد تسلیح کرانه باختری قلمداد کرد؟
در سال ۲۰۲۲، خود شهر تلآویو و نه حومهاش، بلکه خیابانهای اصلی آن دچار آسیبهای امنیتی جدی شد. قبلا این خیابانها تا صبح علیالطلوع به عنوان مکانهای امن برای تفریح در رستورانها و مراکز تفریحی شناخته میشد اما حالا غاصبان صهیونیست بهآسانی در این مکانها آسیب میدیدند.
امروز، جوانان مقاومتی که همگی در دوران تسلط رژیم صهیونیست بزرگ شده و در اردوگاههای رژیم صهیونیست زندگی میکنند، با تفکر مقاومت بزرگ شدهاند. آنها از زمان تولد تا دوران تحصیل خود در دانشگاههای رژیم صهیونیستی، تحت نظارت صهیونیستها بودهاند. این جوانان عرب که در اردوگاههای رژیم صهیونیست زندگی میکنند، با تلاش و تحمل سختیهای فراوان، به فرهنگ مقاومت دست یافته و بهعنوان نماد مبارزات مردم فلسطین شناخته میشوند.
بنابراین، آن خوابی را که دیده بودند که نسل سوم و چهارم بهدلیل تعلیم و تربیتشان، کتابهای درسیشان، مهدکودکشان، کارتنهایشان، تلویزیونهایشان، اساتیدشان، معلمانشان، هیچ آرمانی از فلسطین برایشان باقی نمیماند و در فضای کنونی دیگر هیچکس از مقاومت حرفی نمیزند، تعبیر نشد. این نشان میدهد که جوانان اردوگاهها در مناطق ۴۸ و نیز در کرانه باختری و در قدس شریف، دیدگاه و تفکر مردم غزه را دارند؛ یعنی کاملا انقلابی، کاملا مقاومتی، کاملا ضدصهیونیسم که آماده عملیاتهای مختلف هستند.
فلسطین که روزی تحت زعامت یاسر عرفات معاهده ننگین اسلو را به امضا رساند امروز به مهد گروههای مقاومت تبدیل شده است؛ این گروهها با انجام عملیاتهای مقاومتی، صهیونیستها را بهشدت آشفته ساختهاند. این به آن معناست که فلسطین امروز تفاوت زیادی با فلسطین حدود ۳۰ سال پیش پیدا کرده است. این مسأله را چطور ارزیابی میکنید؟
در دهه ۷۰ شمسی فلسطین را داشتند میفروختند و در پیمان اسلو و در پیمان ماستریخت (پیمان اتحادیه اروپا) و داشتند همه آرمانهای فلسطین را در زیر پا له میکردند اما نهفقط این اتفاق رخ نداد، بلکه امروز انتفاضهها از سنگ به موشک تبدیل شده است.
امروز تفکر مقاومت نه در غزه مظلوم محاصرهشده، نه در جریانهای اسلامی حماس و جهاد، نه در گردانهای الاقصی، نه در گردانهای قدس، بلکه در مناطق مختلفی که فلسطینیها در سرزمین اشغالی حضور دارند در کرانه در قدس شریف در مناطق ۴۸ تمام اینها مقاومتی هستند.
این مقاومت گروههای اسلامی و جوانان فلسطینی چه تأثیری بر اوضاع داخلی رژیم صهیونیستی گذاشته است؟
شرایط طوری شده که امروز مهاجران تازهوارد یهودی که با دورنمایی از بهشت آمده بودند در سرزمینهای اشغالی چنان بلایی سر مقامات ارشد رژیم صهیونیستی آوردهاند که سران رژیم مستأصلاند و نمیدانند چه بکنند. از مجموعه جغرافیایی تحت اشغال رژیم صهیونیستی که سه میلیون نفر هست در یکشب نزدیک به ۲۰۰ هزار نفر و در شبهای دیگر بین ۱۰۰ تا ۱۵۰ هزار نفر مردم میآیند و اعتراض دارند، اعتراضهای جدی دارند، راهها را میبندند با پلیس درگیر هستند و با سران رژیم مخالفت میکنند.
در فرودگاهها برای مهاجرت معکوس شرایطی پدید آمده که امکان پروازها کاهش پیدا کرده است و رژیمصهیونیستی در بعضی از کشورهای اروپایی، بانفوذی که دارد اعلام کرده بچههای مهاجر، خانوادههای مهاجر از رژیم صهیونیستی را در مدارس ثبتنام نکنند تا اینها مهاجرت نکنند. هدف تلآویو این است که مهاجران از ترس بیمدرسهماندن بچههایشان در سرزمینهای اشغالی باقی بمانند. این وضعیت کنونی است که رژیم صهیونیستی به آن دچار شده. در حقیقت در بیسابقهترین شرایط، ارتش رژیم صهیونیستی اعلام میکند بیش از ۶۰ درصد نیروهای نظامی ارتش مجبورند در مناطق مختلف در شهرها مأموریت انجام بدهند یعنی در مقابل با تظاهرات و نیز در مقابل با اقدامات مقاومتی و این شکنندگی مرزها را نشان میدهد. این ناتوانی ارتش رژیم صهیونیستی را نشان میدهد.
آنچه امروز توانسته کمر رژیم صهیونیستی را بشکند جریانهایی است که به آنها عرین الاُسود یا شیران بیشه میگویند. میخواستند منطقه را به وضعیتی برسانند که هیچکس جرات مقابله با رژیم صهیونیستی نداشته باشد اما عرین الاسود امروز میآیند و با نام شیران بیشه، شیران مقاومت در مقابل رژیم صهیونیستی میایستند و این توان را از خودشان نشان میدهند؛ این موضوع چه در آمریکا، چه در رژیم صهیونیستی برای تحلیلگران بسیار دشوار است بفهمند که این نسل جوان مقاومتی از کجا آمد. چگونه این شیران جوان توانستند در یک مدت کوتاهی اینچنین شیرازههای اقتدار نظامی امنیتی رژیم صهیونیستی را در سرزمینهای اشغالی به چالش جدی بکشند.
درحال حاضر همه شواهد و قرائن حاکی از آن هستند که رژیم صهیونیستی به یک رژیم بحرانزده تبدیل شده است؛ کما اینکه رهبر انقلاب در روز عید فطر با اشاره به افول تدریجی رژیم غاصب گفتند: این افول که از چند سال قبل آغاز شده، اکنون سرعت یافته است. ارزیابی شما از بحرانهایی که امروز گریبانگیر صهیونیستها شده است، چیست؟
واقعیت این هست که رژیم صهیونیستی در طول هفتادسال گذشته شرایطی به این شکنندگی در خود ندیده است. شکنندگی که امروز در حوزههای مسائل سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی و حتی نظامی و امنیتی برای رژیم صهیونیستی به وجود آمده، موضوعاتی است که خواب را از چشمان مقامات ارشد این رژیم و صهیونیستهای دوآتشه در سراسر دنیا ربودهاست. در حقیقت اتفاقاتی که در سالهای اخیر رخ داده، نمونه آن طی 70 سال گذشته مشاهده نشدهاست. از جمله این اتفاقات میتوان به ناکامی کنست برای تعیین یک کابینه مستقر، امکان ناپذیر بودن ایجاد اتحاد بین جریانهای سیاسی و نیز به وجود آمدن مشکلات عدیده بین سیاسیون و مذهبیون در سرزمینهای اشغالی اشاره کرد. در طول نزدیک به چهار سال، چهار نخستوزیر در این رژیم عوض میشوند و با وجود همه کمکهایی که صهیونیسم بینالملل به این رژیم کرده و ادامهدار است، آنها نتوانستند کابینه مستقلی که بتواند مشکلات موجود در این سرزمینها را رفع کند، تشکیل دهند.
چندگانگی که امروز در حوزه مسائل اجتماعی در این رژیم مشاهده میشود، دلیل بیهویتی است که ساکنان این سرزمین به آن دچار شدهاند. فرار نیروهای نظامی طی 70سال گذشته بیسابقه بوده که در این ایام این اتفاق افتادهاست. یکی دیگر از اتفاقات مهم، حاضر نشدن سربازان برای گذراندن دوران سربازی بود. بر اساس آمارهای سال ۲۰۲۱ و ۲۰۲۲ که از ارتش درز پیدا کرد، در فراخوانهایی که ارتش صادر میکرد، کمتر از ۴۵ درصد کسانی که باید خودشان را در پادگانها معرفی میکردند به پادگانها وارد شدند.
صهیونیستها برای سرپوش گذاشتن بر بحرانهای داخلی متعدد خود اخیرا دست به حملات موشکی به غزه و سوریه زدهاند. آیا آنها از این رهگذر قادر به مهار بحران داخلی و سرپوش گذاشتن بر ضعفهایشان هستند؟
صهیونیستها تلاش میکنند با شلیک چهارتا موشک به نقاط مختلف از راه دور بحران داخلی را به بیرون از مرزها منتقل کنند که در طول ۵۰ سال گذشته، رژیمصهیونیستی یکی از عمدهترین کارهایش همین بوده و قطعا به نتیجه نمیرسد. آنچه مشخص است و میتوانیم بگوییم، این است که جنگهای ۵۲ روزه به جنگهای دو روزه تبدیل شده و رژیم صهیونیستی بلافاصله در مقابل مقاومت تسلیم میشود.
نکته دیگری که باید به آن اشاره کنیم، خودجوشی است؛ به این معنا که جریانهای باسابقه مقاومت، کار خودشان را انجام میدهند و همزمان، جوانان تحت تعالیم فکری و فرهنگی نسل گذشته آمدهاند جریانهای خودجوش و نوظهوری را ایجاد کردهاند که رژیم صهیونیستی برای شناسایی آنها هم دچار مشکل شدهاست. این جریانهای نوظهور از جهت فکری همان آرمان فلسطین، همان تبعیت از جریانهای باسابقه را دارند، اما اقدامات، نوع رفتار و رفتار سیاسیشان، نوع کنشگری و واکنششان با فشارهای رژیمصهیونیستی با جریانهای باسابقه متفاوت است.
مقامات صهیونیست تاکنون درباره «فروپاشی این رژیم از درون» هشدارهای زیادی دادهاند. بهعنوانمثال میتوان به هشدارهای پیدرپی رئیس رژیمصهیونیستی اشاره کرد. تحقق تئوری فروپاشی از درون در سایه بحرانهای کنونی رژیمصهیونیستی تا چه اندازه قابل تحقق است؟
نباید فراموش کنیم که سالهاست رژیمصهیونیستی را امنترین نقطه دنیا معرفی میکردند و میگفتند متمدنترین و دموکراتیکترین نقاط دنیاست. حال شخص نتانیاهو میآید به آنها حاکم میشود که دهها پرونده فساد اخلاقی و مالی دارد و برای فرار از محاکمه، در قانون قضایی دست میبرد که اینچنین شهرکنشینان را میشوراند و حتی جایی که عقبنشینی و عذرخواهی میکند و بهگونهای تسلیم میشود، باز هم مردم قبول نمیکنند و به اقدامات ضدکابینه ادامه میدهند. هر هفته جمعیتهای گسترده تا حیاط منزل نتانیاهو هم وارد میشوند تا جایی که بعضی وقتها در برخی از موارد مجبور هستند خانواده نتانیاهو را شبانه از مسیرهای بیراهه و پنهانی از محل استقرارش خارج کنند و به پناهگاه و جای امن ببرند.
بنابراین، این وضعیت را هیچکس پیشبینی نمیکرد. مشکلات اقتصادی که آنجا وجود دارد، فقری که به وجود آمده، فاصله طبقاتی که آنجا ایجاد شده و فرار سربازان، فرار نیروهای نظامی، پاسخ ندادن به فراخوان یگانهای نظامی، همه بحرانهایی است که صهیونیستها با آنها مواجه بوده و هستند. وضعیت بهگونهای تبدیل شدهاست که رژیمصهیونیستی بنا به گفته مقامات ارشد و باسابقه این رژیم ۸۰ سالگی خودش را هم نمیبیند.
این مسأله که گفته میشد برای نابودی رژیمصهیونیستی یک جنگ تمامعیار نیاز است، دیگر مطرح نیست. امروز این مسأله کاملا ثابت شده که فروپاشی از درون به دلیل بیهویتی، به دلیل بیانگیزگی، به دلیل نرسیدن به آرزوها و آرمانهای تعیینشده، قریبالوقوع است.
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد