ورق قیمت مرغ برگشت

فارغ از این نکته که مرغ در بازار ارزان شده و در دسترس خانوارها قرار گرفته درنظرگرفتن این موضوع اهمیت دارد که چه اتفاقی در بازار مرغ افتاد که روند نزولی قیمت‌ها را به دنبال داشت و از این تجربه برای ادوار آتی بهره برد تا دیگر شاهد نوسانات شدید قیمت این کالا در بازار نباشیم. از ابتدای سال گذشته قیمت مرغ چندین بار تغییر کرد و در اغلب‌اوقات با قیمت بالاتر از نرخ مصوب عرضه می‌شد که نارضایتی‌هایی را به‌ دنبال داشت. در این گزارش به چگونگی متعادل شدن قیمت این محصول پرداخته‌ایم که جزئیات آن را در ادامه می‌خوانید. 
قیمت مرغ در بازار پس از نوسانات ماه‌های گذشته بالاخره به ثبات نسبی رسید‌. درحال‌حاضر مرغ گرم با قیمت کیلویی ۷۴تا ۷۸هزارتومان در مغازه‌های پروتئینی عرضه می‌شود. مسئولان قول داده‌اند این ثبات قیمتی پایدار باشد چون هم جوجه‌ریزی به اندازه کافی انجام شده و هم خوراک مرغ‌ها به‌صورت کامل تامین است. 

کاهش ارتفاع قیمت مرغ

به گفته کارشناسان، افزایش ۴۴درصدی جوجه‌ریزی و واردات مرغ گرم و منجمد، موجب ایجاد ثبات در بازار مرغ شد. اواسط مرداد بود که محمدعلی نیکبخت، وزیر جهادکشاورزی دراین‌باره گفت: بخش تولیدات دامی در گذشته آسیب دیده اما با سرعت کار را به پیش می‌بریم و در آینده بسیار نزدیک خبرهای بسیار خوبی در این حوزه خواهیم داشت، اما اجازه‌بدهید که کار پیش برود و اطلاع‌رسانی خواهیم کرد. قراردادهایی را با تولیدکنندگان منعقد می‌کنیم و از آنها حمایت‌هایی خواهیم داشت و تولیدکنندگان صنعتی و سنتی را فعال‌تر خواهیم کرد. طبق آمارهای وزارت جهادکشاورزی سالانه دو تا دومیلیون و ۲۰۰ هزار تن مرغ در کشور مورد نیاز است، درحالی‌که پتانسیل و ظرفیت صنعت از سه‌میلیون تن هم فراتر می‌رود.

افزایش تولید و واردات

علی ابراهیمی، مدیرعامل اتحادیه مرغداران گوشتی می‌گوید در تیرماه ۱۳۲میلیون و مرداد حدود ۱۳۵میلیون قطعه جوجه‌ریزی انجام شد که با کاهش روند قیمت جوجه، پیش‌بینی می‌شود جوجه‌ریزی شهریور در همین محدوده باشد. نیاز روزانه کشور ۲۰۰‌تا ۲۱۰هزار تن مرغ است که جوجه‌ریزی را متناسب با این نیاز انجام می‌دهیم. بنابر آمار، میزان جوجه‌ریزی در فروردین گذشته ۷۵میلیون قطعه بود که مردادماه رشد ۴۴درصدی داشته است. اخیرا مرغ و تخم‌مرغ نطفه‌دار وارد کشور شد‌ که به افزایش تولید کمک کرده است. این خبر را چندی پیش، پیمان‌پاک، قائم‌مقام وزارت جهادکشاورزی عنوان کرد ‌اما جزئیات بیشتری از کشور صادرکننده و میزان واردات ارائه نداد. ‌روزانه حداقل ۳۰۰ تن مرغ گرم و ۳۰۰ تن مرغ منجمد وارد کشور و در میادین تره‌بار و فروشگاه‌های زنجیره‌ای به قیمت مصوب عرضه شده است. بنابراین با دو اقدام «افزایش تولید داخل» و «واردات مرغ گرم و منجمد» تاکنون دولت توانسته قیمت مرغ را کنترل کند اما هنوز با نرخ مصوب ۷۳ هزار تومان فاصله د‌ارد. البته فعالان صنعت طیور می‌گویند بازار ظرفیت کاهش قیمت بیشتر را ندارد زیرا قیمت تمام‌شده بالاست و در این صورت مرغ‌دار ضرر می‌کند. حتی شنیده‌ها حاکی از آن است که وزارت جهادکشاورزی می‌خواهد مرغ را در دامنه قیمتی کیلویی ۷۸ تا ۸۰ هزا‌ر تومان تثبیت کند.  ارسلان قاسمی، رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق تعاون گفت: بنابر اذعان تشکل و انجمن‌های تولیدی، جوجه‌ریزی به بالای ۱۳۰میلیون قطعه رسیده که این میزان مازاد بر نیاز کشور است. او قیمت‌گذاری دستوری را آفت صنعت طیور دانست و افزود: با حذف قیمت‌گذاری دستوری و تامین به‌موقع نهاده‌ها در هیچ مقطعی از سال، بازار مرغ دچار نوسان نخواهد بود. با وجود جایگاه کشور در تولید مرغ در دنیا و پتانسیل صادرات نه‌تنها نیازی به واردات مرغ نداریم، بلکه با برنامه‌ریزی و تامین نهاده دامی امکان صادرات مازاد به بازارهای هدف وجود دارد.

مازاد جوجه‌ریزی 

مهدی یوسف‌خانی، رئیس اتحادیه پرنده و ماهی گفت: قیمت کنونی هرکیلو مرغ زنده درب مرغداری ۵۰ تا ۵۲‌هزار تومان و مرغ گرم ۷۴ تا ۷۵ هزار تومان و در برخی مغازه‌ها حداکثر ۷۸ هزار تومان عرضه شود. برآوردها حاکی از آن است که جوجه‌ریزی شهریور به ۱۴۰‌میلیون قطعه برسد که این میزان مازاد بر نیاز کشور است.

معضلی به نام قطعه‌بندی

قطعه‌فروشی مرغ همچنان مشکل اصلی بازار مرغ ‌است. مراکز فروش، قطعه‌های مرغ را جداگانه و به قیمت‌های گران‌تری می‌فروشند. در مواردی مغازه‌دار فقط قطعه می‌فروشد و خریدار مجبور می‌شود که به‌جای مرغ کامل، قطعه مرغ با قیمت گران بخرد. سازمان دامپزشکی اعلام کرده است که مغازه‌ها و فروشگاه‌ها تنها می‌توانند قطعه بسته‌بندی‌شده مرغ را عرضه کنند و عرضه فله‌ای قطعه مرغ ممنوع است و پیگرد قانونی دارد اما عملا بازار راه خود را در پیش گرفته و حداقل در چند سال گذشته تغییری در رویکرد آنها نبوده است. قطعه‌فروشی مرغ سه اشکال عمده دارد. نخست این‌که عامل بروز بیماری می‌شود. خرد‌کردن مرغ در محیط غیربهداشتی و توسط افراد بدون رعایت ‌بهداشت‌ که هیچ نظارتی بر آنها نیست‌ عامل شیوع بیماری می‌شود. دوم آن‌که فروش جداگانه قطعه‌ مرغ به دوبرابر قیمت، خود عامل روانی برای گرانی مرغ می‌شود و سوم آن‌که راه فرار از نظارت‌های ماموران تعزیراتی را فراهم می‌کند، زیرا قطعه مرغ نرخ مصوبی ندارد و کسی نمی‌تواند فروشنده ‌را متهم به گران‌فروشی کند.