این مبنای بنیادین برای تصویرسازیهای تلویزیونی در هر جامعهای است. ما نمونههای بسیاری از از این نوع روایتها را در آثار خارجی دیدهایم و شاید آشناترینش، آثار برخورد با مافیا در ایتالیا باشد. اما در عمده آثار اینگونه غیرایرانی، معمولا مأمور قانون با جان خود بازی میکند، در حالی که آثار ایرانی به این ختم نمیشود و حداکثر به عزل مأمور پیگیری یا جابهجایی و دور کردن او از مسیر پیگیری میانجامد.در ایران امروز خودمان، همانند هر دورهای، موضوع سودجویی اقتصادی وجود دارد و برای پرداختن داستانی به آنها مجموعههای گوناگونی ساخته شده است. این روزها یکی از این مجموعهها به نقطه انتهایی خودش رسیده است؛ بازپرس. در این مجموعه، علاوه بر بازپرس پیگیر رویداد، ما با ابعادی از تأثیر فعالیت قضایی او بر زندگی خانوادگی نیز همراه شدهایم. مجموعه بازپرس به گفته بسیاری از کارشناسان حقوقی و رسانهای، محتواهای این چنینی توانسته در کنار آموزش به مخاطبان در ایجاد یک ارتباط دوطرفه میان مردم و قوه قضاییه مؤثر واقع شود. وقتی صحبت از پروندههای فساد میشود، مخاطبان بیشتر از هر چیزی نیاز به اطلاعرسانی شفاف دارند تا بیشتر از قبل به دستگاه قضا اعتماد کنند. به نظر میرسد بازپرس با همان کاراکتر صدراحسینی، توانست این اعتماد و شفافیت را درباره پیگیری مطالبات مردمی محقق کند. جامجم پیش از این سریال بازپرس را از منظر رسانهای بررسی کرده بود و در گزارش پیشرو به سراغ یکی از مدیران قوه قضاییه رفته تا زوایای دیگری از آن را مورد بررسی قرار دهد.
حسین پورمند، مدیرکل پیشگیری از وقوع جرم قوه قضاییه نظرات قابلتاملی درباره سریال بازپرس دارد. وی دراینباره به جامجم میگوید: بعد از ساخت سریال «آقای قاضی» که یک کار موفق بود، بهخصوص از حیث آموزشی و آشنایی شهروندان با مفاهیم حقوقی و همچنین آشنایی با رویههای موجود در دستگاه قضایی، به نظر میرسد قوه قضاییه همکاریهای جدیتری در این زمینه دارد و من ساخت سریال بازپرس را که یک کار فنی و هنری و درعینحال با چارچوبهای مرتبط با قوه قضاییه بود، یک اقدام هوشمندانه میدانم و امیدوار هستم این رویه در قوه قضاییه ادامه پیدا کند. یعنی همکاریهای جدیتر و دامنهدارتر و مداومی با اصحاب رسانه و هنرمندان انجام شود. وی ادامه میدهد: این سریال از جهات مختلفی حائز اهمیت است. صرفنظر از اینکه قوه قضاییه بهعنوان یکی از قوای اصلی کشور و یک قوه مستقل که وظیفه حفظ حقوق شهروندان، وظیفه پیشگیری از وقوع جرم و ایجاد عدل را در جامعه دارد، زحمات زیادی را در این راه متحمل میشود. طبیعتا عرصه هنر یکی از مهمترین عرصهها برای ارائه این زحمات و فعالیتها و کارکردها به مخاطبین و آحاد جامعه است. از جهتی دیگر هر پرونده در قوه قضاییه میتواند استعداد این را داشته باشد که بهعنوان یک کار هنری مورد توجه کارگردانان و نویسندگان و هنرمندان قرار بگیرد و از این نظر موضوعات بسیار جذابی در قوه قضاییه وجود دارد که در بخشهای مختلف چه محاکم دادگستری و چه دادسراها و ارائه آنها با زبان هنر میتواند به آگاهیهای عمومی و اجتماعی و بهخصوص ارتقای دانش حقوقی شهروندان کمک بسیاری کند.
این مدیر کل همچنین میافزاید: درصورتیکه قوه قضاییه ارتباط بیشتری با اصحاب رسانه و هنر در عرصه ساخت فیلمها و سریالها داشته باشد و بتواند دست افراد را باز بگذارد که علاوه بر آن وظیفه خطیر خودشان در عرصه هنر بتوانند به قوه قضاییه هم کمک کنند، هم این قوه میتواند خودش از این موضوع منتفع شود و هم اقدامات مهم و زحماتی که در این عرصه کشیده میشود، به آگاهی مردم میرسد. از جهت دیگر باید توجه داشته باشیم در کشورهایی که در عرصه هنر و ساخت فیلمها و سریالها موفقیتهای زیادی را دارند، میتوان گفت ژانرهایی که به دادگاهها و دادسراها مربوط میشود همیشه مورد توجه آحاد جامعه بهخصوص بخش فرهیخته مردم قرار میگیرد. عموما میبینیم بسیاری از فیلمهای معناگرا و مفاهیمی که نشاندهنده جایگاه اجتماعی و فرهنگ اجتماعی مردم در ژانرهای دادگاهها و دادسرا و بعضا پلیسی است، ساخته میشود و مورد اقبال قرار میگیرد. بنابراین فکر میکنم قوه قضاییه باید زمینه همکاری بیشتری را فراهم کند. در دوره جدید، ریاست قوه قضاییه و معاونان ایشان بهخصوص معاونت اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم بارها اعلام کردهاند و به دنبال این هستند که زمینه حضور هنرمندان را در دستگاه قضایی بیشتر فراهم کنند و همکاریهای متقابل چه با رسانهملی و چه با سایر رسانهها بیش از پیش گسترش یابد تا اتفاقات خوبی در این عرصه بیفتد.
مدیر کل پیشگیری از وقوع جرم قوه قضاییه در بخش دیگری از این گفتوگو درباره تاثیر ساخت این فیلمها و سریالها در فرهنگ بیان میکند: من فکر میکنم ارتقای فرهنگ عمومی و حقوقی جامعه، یکی از وظایف بخشهای مختلف قوه قضاییه است. از این رو ساختهشدن چنین سریالهایی و درواقع کنار هم قرارگرفتن دیدگاه هنرمندان و مسئولان قضایی و کسانی که از قوه قضاییه با این عزیزان تبادلنظر و همفکری دارند، موجب میشود به یک گفتمان واحد و یک ادبیات مشترک دست پیدا کنیم. این اتفاق میتواند زمینه فعالیتهای بیشتری را فراهم کند تا اینکه در بخشهای مختلف برنامههای متعددی برای اقشار مختلف مردم ساخته شود.
وی بیان می کند: نهتنها فیلم و سریال که هرگونه کار هنری کمک میکند. هرچقدر مردم ما با مفاهیم حقوقی و با بحث حقوقشهروندی و درواقع مفاهیمکلی حقوقی آشنا باشند، زندگیروزمره برایشان آسانتر میشود و تکالیفی که دارند یا وظایفی که در قبال اجتماع دارند را بهتر میشناسند. بنابراین بهنظرم بهصورتکلی ادامه این همکاریها و فعالیتها را مثبت ارزیابی میکنم.
یک کارشناس روابط بینالملل در گفتگو با جامجمآنلاین مطرح کرد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد