دیروز نرخ ارز در حالی از ۵۰هزار تومان فراتر رفت که چندماهی پایینتر از این نرخ معامله میشد. در واقع طی چند ماه گذشته نرخ هر دلار آمریکا در پایه ۴۰هزارتومان قرار داشت و نوسانات آن بین ۴۸تا۴۹هزار تومان بود. با حمله حماس به گنبد آهنین و افزایش درگیری میان فلسطین و اسرائیل، همچنین عقبنشینی صهیونیستها، برخی شبکههای معاند و خارجنشین بهدنبال القای فضای ناامنی بودند. ازسویدیگر چندی پیش روزنامه جامجم طی گزارشی نوشت که برخی دلالان بهدنبال بهانه برای رساندن نرخ ارز به کانال ۵۰هزارتومان هستند و دیروز برخی از آنها حمله فلسطین به اسرائیل را بهانهای برای افزایش نرخ ارز اعلام کردند. در اوایل ظهر دیروز رشد نرخ ارز شیب تندی داشت اما پسازظهر یکباره شیب افزایش قیمت کند شد.
دیروز برخی رسانههای معاند خارجنشین و برخی رسانههای داخلی اعلام کردند که نرخ ارز سد مقاومت ۵۰هزار تومان را شکست. در این بخش دو نکته وجود دارد. در بخش ابتدایی باید اعلام کرد که سد مقاومت اصلی نرخ ۶۳هزار تومان است که سال گذشته رقم خورده بود. همچنین نرخی که در نوسانگیری مورد ارزیابی قرار میگرفت نرخ ۵۴هزار تومان بوده اما براساس آنچه گفته میشد، گویی اولین بار است که دلار نرخ ۵۰هزار تومان را دیده است. اینکه یک کالا مدتی روی یک نرخ قرار داشته باشد، سد مقاومت برای آن کالا نیست.
از این اخبار سیاسی که بگذریم، دیروز یک خبر خوب هم در حوزه ارز داشتیم و آن هم، آزادسازی ۱.۷میلیارد دلار از منابع ایران در لوکزامبورگ بود. با صدور رای دیوانعالی کشور لوکزامبورگ، موانع قضایی جهت دسترسی به معادل یک میلیارد و ۷۰۰ میلیون دلار از داراییهای ارزی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران در این کشور برطرف شد. اموال و دارایی ارزی بانک مرکزی کشورمان نزد مؤسسه کلیراستریم لوکزامبورگ در سال۲۰۲۰ با شکایت برخی اتباع آمریکایی توقیف شده بود که با اعتراض و پیگیریهای حقوقی کشورمان در نهایت، طی چند روزگذشته (۶مهر۱۴۰۲) دیوانعالی کشور لوکزامبورگ اعتراض و دلایل بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران را مورد پذیرش قرار داد و رای قبلی دادگاه این کشور را نقض کرد. با اقدامات و پیگیریهای حقوقی بانک مرکزی، در مقطع کنونی موانع قضایی جهت دسترسی به داراییهای ارزی این بانک در کشور اروپایی لوکزامبورگ به ارزش ۱.۷میلیارد دلار برطرف شده و این منابع هماکنون در دسترس بانک مرکزی ایران قرار گرفته است.
برخی کارشناسان بر این باورند عملکرد دولت در حوزه دیپلماسی اقتصادی تا حد زیادی قابلقبول بوده است. در ماههای گذشته حدود ۵.۵میلیارد دلار از منابع ایران که در کرهجنوبی بلوکه مانده بود، آزاد شد و ایران میتواند از پیامرسان سوئیفت برای خرید کالاهای اساسی استفاده کند. دیروز هم خبر آزادسازی ۱.۷میلیارد دلار از منابع ایران در لوکزامبورگ منتشر شد. همچنین تفاهمنامه اقتصادی ایران با اغلب کشورهای همسایه باعث شده تا رویه اقتصاد ایران نسبت به گذشته تغییر و مسیر نوینتری را انتخاب کند. تغییرات نرخ در روز گذشته باعث نگرانی برخی مردم و فعالان اقتصادی شده است. کارشناسان بر این باورند این نوسانات زودگذر خواهد بود، به این دلیل که نوسانات نرخ در یک روز نمیتواند معیاری برای قیمتسازی یک کالا باشد. از آنجا که ارز هم در اقتصاد ایران یک کالاست در نتیجه معاملات در روزهای آتی بهتر میتواند نتیجه یک تحلیل را نشان دهد. دولت سیزدهم از ابتدای سال۱۴۰۲ رویه ارزی خود را تغییر داد و سیاست تثبیت را به صورت جدی اجرا کرد و آن هم کاهش نوسانات ارزی و کالاها و همچنین کاهش سرعت گردش پول بود.
ایمان زنگنه، تحلیلگر اقتصادی در این باره میگوید سفرهای رئیسکل به کشورهای منطقه مانند عمان، امارات و قطر این امید را به مردم میدهد که دستگاه دیپلماسی کشور در راستای حل مشکلات مبادلات مانند نظام پرداخت در حال حرکت است. این تحلیلگر اقتصادی تاکید کرد که سیاست تثبیت به علت ایجاد آرامش در بازارهای مالی دارای اهمیت است و ادامه داد: همچنین اجرای این سیاست در کنار دیپلماسی ارزی منتج به افزایش فروش نفت شده که به تبعیت از آن منابع ارزی نیز بیشتر میشود؛ بنابراین وضعیت بازار ارز خوب است اما تعدادی از افراد از تلاطم در بازار ارز منفعت میبرند و به همین دلیل ادعاهای غلطی مبنی بر افزایش نرخ ارز را مطرح میکنند. نوساناتی هم که اخیرا اتفاق افتاده زودگذر است و بعید به نظر میرسد ادامه داشته باشد.
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد