«انحصار » علیه مصرف‌کننده!

برحسب همین اتفاق نیز نه فقط ارتقای کیفی در تولید این محصولات دیده نمی‌شود، بلکه اعمال نظرات سلیقه‌ای و به‌دور از انصاف و عدالت از دیگر نقدهایی بوده که به فعالان این حوزه وارد است. همین موضوع سبب شده ‌بازار لوازم خانگی راه خودروسازی را در پیش گرفته و با درجا زدن‌، نیروی محرک این چرخه اقتصادی را مختل کند. در این گزارش قصد بررسی وضعیت بازار لوازم خانگی را داریم که مشروح آن را در ادامه می‌خوانید.

دراین که می‌بایست تولید داخلی در اولویت قرار گیرد  اما حفظ کیفیت و حقوق مصرف‌کننده نیز در کنار آن بسیار با اهمیت است. دو سال قبل، رهبر معظم انقلاب با اشاره مصداقی به نزول کیفیت در تولید برخی محصولات داخلی تاکید کردند: «حمایت‌های عملی و تبلیغاتی از تولید داخلی باید منجر به ارتقای کیفیت محصولات و همچنین ارتقای فناوری شود اما متاسفانه در برخی صنایع به‌ویژه در صنعت خودرو به موضوع کیفیت توجه نمی‌شود و مردم نیز بحق به آنها اعتراض دارند. اگر با وجود فضای حمایتی از تولید داخل، به‌جای ارتقای کیفیت، قیمت‌ها افزایش یابد، مسأله بدی است، زیرا نتیجه همه حمایت‌های دولتی، بانکی و جلوگیری از رقابت‌های خارجی، عملا منجر به بالا رفتن قیمت شده است.»
   
تولیدی که رقیب ندارد
بازار لوازم خانگی هم در حال حاضر با موجی از انتقادها مواجه است. این در حالی است که یکی از اقداماتی که در بازار لوازم خانگی شد، جلوگیری از واردات این محصولات بود. این موضوع موجب ‌شد علاوه‌ بر حمایت از تولیدکنندگان داخلی، در طولانی‌مدت رقابت میان محصولات داخلی و خارجی از بین برود و تولیدکنندگان بتوانند بازاریابی مناسبی برای محصولات ایرانی انجام دهند.در واقع پس از ارتقای کیفی محصولات داخلی، راه واردات محصولات مشابه به کشور نیز باز شده و مخاطبان و مصرف‌کنندگان با شناختی که کسب کرده‌بودند، محصول مدنظر خود را انتخاب می‌کردند. با این حال اما ‌به‌رغم پایان دادن به واردات محصولات لوازم خانگی خارجی، تولیدکنندگان داخلی به سمت ارتقای کیفیت محصولات خود نرفتند و با اعمال نظرهای سلیقه‌ای، موجب قیمت‌گذاری‌های نجومی و غیرمنطقی روی محصولات خود شدند.
   
تکرار یک اشتباه
بازار لوازم خانگی با رویه‌ای که در پیش گرفته است نه‌فقط از محصولات خارجی مشابه عقب می‌ماند بلکه جایگاه خود در بازار را نیز از دست خواهد داد. در همین راستا ا...‌وردی دهقانی، نماینده مجلس اظهار کرد: برخی تولیدکنندگان تلاش می‌کنند که بازار انحصاری را در اختیار داشته باشند و محصولات خود را با قیمت‌های سلیقه‌ای به مشتری تحمیل کنند. صنعت لوازم خانگی نباید روند تولید خودرو را پیش بگیرد. مسئولان باید تدبیر ویژه‌ای برای این صنعت داشته باشند تا مانند صنعت خودرو که به مشکلی برای کشور تبدیل شده، بازار لوازم خانگی انحصاری نشود و تولیدکنندگان ملزم شوند برای جلب مشتری، کالای باکیفیت و با قیمت مناسب تولید کنند. همچنین این نماینده مجلس با بیان این‌که تولیدکنندگان لوازم خانگی باید با استفاده از تکنولوژی به‌روز، محصولات باکیفیتی تولید کنند که توان رقابت با محصولات خارجی را داشته باشند، اضافه کرد: برای رشد صنعت لوازم خانگی باید بازار رقابتی شود. در صورت ایجاد بازار رقابتی و تولید محصولات باکیفیت نه‌فقط برخی افراد به‌دنبال سوءاستفاده از بازار انحصاری و تحمیل کالای بی‌کیفیت به مصرف‌کننده نمی‌روند بلکه مشتریان نیز بیش از این متضرر نمی‌شوند. گفتنی است رویه‌‌ای که خودروسازی کشورمان طی چند سال گذشته پیش گرفت، نتیجه‌ای جز عقب‌ماندگی این صنعت و گرانی بی‌رویه محصولات آن در پی نداشته است. حالا بخش تولید لوازم خانگی نیز همین رویه را در پیش گرفته و با بی‌توجهی به ارتقای کیفیت محصولات داخلی و قیمت‌گذاری‌های سلیقه‌ای به سمت انحصار در حال حرکت است.  شاید بهترین راه همانگونه که وزیر صمت گفته است باز کردن  کانال واردات برای تنظیم بازار باشد.

راه واردات باز شد
بابسته شدن راه واردات لوازم خانگی کشور، اوضاع این بازار کمی تغییر کرد؛ این تغییردر‌حالی بود که اکنون در تولید محصولات لوازم خانگی پتانسیل خوبی ایجاد شده است اما هنوز ازبسیاری کشورهای جهان عقب مانده‌ایم. با این‌حال عباس علی‌آبادی، وزیر صمت بیان کرده است: درزمینه لوازم خانگی از پتانسیل بسیار خوبی برخوردار هستیم و من معتقدم که می‌توانیم با کمی کار‌کردن، نام زیبنده‌ای درخصوص تولید لوازم خانگی به‌روز در منطقه به‌دست آوریم، لذا این نوید را می‌دهم که دیری نخواهد پایید که سازندگان لوازم خانگی ما در چنین زاویه‌ای قرار گیرند. وزیر صنعت، معدن وتجارت گفت:‌ وقتی ناترازی از ابعاد کیفی و کمی رفع شود دیگر دلیلی ندارد که واردات محدود شود؛ محدودیت در واردات برای این است که زمینه را برای سازندگان داخلی فراهم کنیم. به نظر من ممنوعیتی در مورد واردات لوازم خانگی نباید وجود داشته باشد. معتقدم که باید به سمت بازارسازی و بازارهای رقابت کامل پیش رویم زیرا در بازارهای رقابت کامل نیازی به محدودیت‌های فیزیکی وجود ندارد.