سبد خرید آقایان پرکتاب‌تر؛ سبد خرید بانوان بِه‌گزین‌تر

مطالعه و فهم رفتار مخاطبان بخش مجازی سی‌وچهارمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران برای سیاست‌گذاران، فعالان صنعت نشر و مخاطبان امر مهمی به‌شمار می‌رود و قابلیت تصویربخشی به داده‌ها برای مخاطبان عمومی را به همراه دارد. تکتا روایتی از شکوه و پیشرفت‌ این سال‌های صنعت نشر ایران است.
   
از چرایی اهمیت نمایشگاه کتاب تا درباره بسته‌های ارسالی
تکتا در نخستین شماره همراه پاسخ به این پرسش که چرا گزارش این رویداد با اهمیت است؟ درچهار فصل با عناوین داستانک نمایشگاه مجازی کتاب۱۴۰۲، تحلیل رفتار کتاب‌دوستان، ناشران و کتابفروشی‌ها و درباره بسته‌های ارسالی تنظیم شده است. مقایسه تعداد خریداران کتاب در نمایشگاه‌های مجازی، میزان فروش، مقایسه تعداد کتاب‌های فروش‌رفته در نمایشگاه‌های مجازی، مقایسه تعداد عناوین عرضه‌شده کتاب درنمایشگاه‌های مجازی، پیش‌بینی ارزش برآوردی چاپ رسمی کتاب درسال۱۴۰۲، ارزش کل فروش مجازی و فیزیکی در سی‌وچهارمین نمایشگاه کتاب تهران، ارزش فروش بخش مجازی سی‌وچهارمین نمایشگاه کتاب تهران، متوسط ارزش خرید هر فرد در بخش مجازی، تعداد کتاب‌های عرضه‌شده در نمایشگاه توسط فروشندگان در هر بازه قیمتی، تعداد کتاب‌های خریداری شده در نمایشگاه توسط خریداران حقیقی در هر بازه قیمتی، نقشه پراکندگی استان محل سکونت خریداران کتاب در نمایشگاه مجازی، نمودار سنی خریداران نمایشگاه، داده‌های خریداران نمایشگاه مجازی از نظر جنسیت، دسته‌بندی محتوایی کتاب‌های فروش‌رفته، پرمخاطب‌ترین گروه‌های موضوعی نمایشگاه، بیشترین زیرموضوعات مورد علاقه مخاطبان، آمار کتاب‌های فروش‌رفته به تفکیک تألیف و ترجمه، پرطرفدارترین عناوین در چهارمین نمایشگاه مجازی کتاب براساس تعداد نسخه فروش‌رفته، پرمخاطب‌ترین اشخاص با نقش اصلی(مؤلف، شاعر، مترجم، بازنویس) در چهارمین نمایشگاه مجازی کتاب، اطلاعاتی درخصوص تعداد ناشران و کتابفروشی‌های حاضر در نمایشگاه و دلایل حضور کتابفروشی‌ها در این دوره از نمایشگاه، نقشه پراکندگی فروشندگان(ناشر وکتابفروشی) حاضر در نمایشگاه، نمودار توزیع فروشندگان(ناشر و کتابفروشی) حاضر در نمایشگاه به تفکیک مرکز و سایر شهرهای استان، کتابفروشی‌های ممتاز، تعداد کتاب‌های فروخته‌شده در کتابفروشی‌ها، داده‌هایی از تمرکززدایی و تلاش برای حرکت به سمت عدالت اجتماعی و... برخی از عناوین داده‌های ارائه‌شده در اولین شماره تکتاست که با ارائه تصاویر و نمودارهای مختلف همراه شده است.
   
مسیر تازه تحلیل‌ها با روایتی تصویری از صنعت نشر
پرمخاطب‌ترین کتاب، نویسنده و گروه موضوعی در نمایشگاه و اطلاعات خریداران نمایشگاه به تفکیک جنسیت، تنها چهار بخش از روایت تکتا در نخستین شماره از تصویر کتاب ایران است. در ادامه داده‌های تکتا در این بخش‌ها را می‌خوانیم. به روایت تکتا، حجت‌الاسلام محسن عباسی ولدی پرمخاطب‌ترین نویسنده در بخش مجازی سی‌وچهارمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران بوده است. گروه موضوعی کودک و نوجوان نیز بیشترین مخاطب را به خود جذب کرده، همچنین داده‌های تکتا از این حکایت دارد که سبد خرید آقایان پرکتاب‌تر و سبد خرید بانوان بِه‌گزین‌تر است. داده‌کاوی بخش مجازی نمایشگاه سی‌وچهارم، اطلاعات جالبی را در اختیار فعالان و علاقه‌مندان به اخبار صنعت نشر قرار داده است؛ اطلاعاتی که می‌تواند تحلیل‌ها را به مسیرهای تازه‌ای هدایت کند. بر اساس روایت تکتا کتاب‌های کتابخانه نیمه‌شب، مهارت‌های زندگی، ستاره‌ها چیدنی نیستند، خاتون و قوماندان، تکه‌هایی از یک کل منسجم، حکمت جاودانه، کهکشان نیستی، ترجمه الغارات، تسنیم؛ تفسیر قرآن کریم و حضرت حجت عج از دیگر کتاب‌های پرمخاطب‌ نمایشگاه مجازی چهارم بود. ۱۰۰عنوان کتاب پرطرفدار بخش مجازی نمایشگاه مجموعا بیش از ۷۶هزار نسخه فروش داشته‌است. ۲۸درصد این عناوین را بیش ازیک ناشر به بازار اندیشه ایران وارد کرده‌اند. درمیان این نویسندگان، آثار حجت‌الاسلام محسن عباسی ولدی ۸۸۱۱نسخه‌ به فروش رفته و او رکورددار پرمخاطب‌ترین پدیدآور است و پس از آن مهدی میرکیایی، علی صفائی حائری، مرتضی مطهری، سیدعلی خامنه‌ای، غلامرضا حیدری ابهری، کلر ژوبرت، سید محمدحسین راجی، محمدرضا حدادپور جهرمی، مت هیگ، فئودور داستایفسکی، عبدا...جوادی آملی، ناصر کشاورز، حسین فتاحی و مژگان شیخی در رده‌های بعدی قرار گرفته‌اند. روایت تکتا در بخشی دیگر نشان می‌دهد گروه کودک و نوجوان با جذب ۳۹.۱۸درصد مخاطب و فروش ۲۵۱هزار و ۸۳۷ نسخه کتاب، پرمخاطب‌ترین گروه موضوعی در این نمایشگاه بوده است. ادبیات با ۵۰.۱۵درصد و فروش ۲۱۲هزار و ۲۵۹ نسخه کتاب، دین با ۵۷.۱۳درصد و فروش ۱۸۵ هزار و ۸۴۵ نسخه کتاب و علوم اجتماعی با ۹۵.۱۲ درصد و فروش ۱۷۷‌هزار و ۳۲۰ نسخه کتاب، رتبه‌های بعدی را به خود اختصاص داده‌است. چهار گروه پرمخاطب اول ۱.۵درصد از ۱۳ گروه موضوعی بعدی بیشتر فروش داشته‌است.
   
سبد خرید آقایان پرکتاب‌تر؛ سبد خرید بانوان بِه‌گزین‌تر
براساس آنچه در تکتا آمده، بانوان با حساسیت و دقت بیشتر و مردان تعداد بیشتری کتاب می‌خرند. طبق تحلیل‌های صورت گرفته از نمایشگاه مجازی چهارم، مردان با خرید ۸۶۹هزار و ۸۶۷ نسخه کتاب در مقایسه با زنان با خرید ۴۹۹هزار و ۸۵۷ نسخه کتاب، به طور متوسط ۵.۱ کتاب بیشتر خریدند. در روایتی دیگر نیز تصویری از سن و سال خریداران ارائه شده که براساس آن ۹۲درصد خرید کتاب‌ها از سوی جوانان و میانسالان انجام شده است. از این رو جوانان ۲۰ تا ۴۰ سال، حدود ۷۴ درصد و میانسالان ۴۱ تا ۶۰ سال، حدود ۱۸ درصد جمعیت خریداران را تشکیل دادند.