به گزارش جام جم آنلاین البرز،در این نشست که در دو جلسه صبح و بعد از ظهر برگزارشد مدیران کل منابع طبیعی و آبخیزداری کشور معاونین آبخیزداری استانها و مدیران ارشد سازمان منابع طبیعی آبخیزداری کشور، سازمان آموزش ترویج و کشاورزی و همچنین مسئولین و پژوهشگران پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری حضورداشتند و سخنرانان با ارائه سخنرانیهای تخصصی به بررسی مسئله آب، آبخیزداری، مدیریت خشکسالی و حوزههای آبخیز پرداختند.
حسن وحید معاون آبخیزداری، امور مراتع و بیابان سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور طی سخنانی با اشاره به نزدیکی روابط بین سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع و پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری گفت این روابط نزدیک اثرات خوبی در بخش منابع طبیعی و آبخیزداری در پی داشته است که همین نشست یکی از دستاوردهای آن است.
حسن وحید در ادامه گفت: کل سطح کشور ۱۳۵ میلیون هکتار است که از این مقدار ۱۴.۳ میلیون هکتار را اراضی جنگلی، ۸۴ میلیون هکتار اراضی مرتعی، ۲.۵ میلیون هکتار اراضی درختچهای و متاسفانه ۳۰ میلیون هکتار از آن را اراضی بیابانی تشکیل میدهد که امیدواریم در سالهای آینده با کاهش این رقم رو به رو شویم نه افزایش آن، وی همچنین در این خصوص گفت: البته این اراضی بیابانی در عین حال که ایجاد مشکلات بسیاری میکنند که با همراهی و همدلی ما قابل رفع شدن است قابلیتها و پتانسیلهای بالایی هم برای توسعه کشور دارند که باید به آنها نیز پرداخت.
حسن وحید در ادامه با اشاره به شورای عالی آب گفت: پیشنهادهایی نیز برای تشکیل شورای آبخیزداری وجود داشت و نظر ما این بود که اگر چنین شورایی تشکیل شود بایست کلیه عوامل دخیل در حوزههای آبخیز را مد نظر قرار دهد به این ترتیب شورای عالی آب تبدیل به شورای عالی آب، آبخیزداری و منابع طبیعی شد که رویکرد خوبی برای حفظ منابع آب در حوزه آبخیز است.
وی در ادامه سخنان خود اشاره کرد: آمایش سرزمینی که مدیریت جامع آبخیزداری نیز در دل آن تعریف میشود متاسفانه در بعد سیاسی و داخل مرزهای سیاسی استانها تعریف میشد که پس از رایزنیهای بسیار در نهایت سازمان مدیریت این را پذیرفت که آمایش سرزمینی به منظور مدیریت جامع آبخیز باید در کل حوزههای آبخیز صورت پذیرد و محدود به مرزهای سیاسی استانها نباشد که امیدواریم این موضوع به سرانجام خوب و مطلوبی برسد.
وی همچنین افزود: در مدیریت جامع حوزه آبخیز نکتهای که بسیار حائز اهمیت است بخش بهره برداران منابع طبیعی است که باید در مدیریت حوزه آبخیز، اجرا در سامانههای عرفی انجام شود تا مسائل اجتماعی نظیر استفاده از منابع آب، خاک، پوشش گیاهی و ... را بتوانیم مدیریت کنیم. هرگاه در بخشهای پژوهشی و تحقیقاتی به این نتیجه رسیدیم که از مراتع حوزه آبخیز به نحو بهینهای بهرهمند بشویم و بهره برداران حوزه آبخیز باید در آن سهیم بشوند میتوانیم حوزه آبخیز و بخصوص مراتع را به نحو درستی مدیریت کنیم.
حسن وحید در ادمه عدم توجه به مراتع کشور را موجب بحرانی عظیم خواند که میتواند در سطح کشور به وقوع بپیوندد. وی گفت ۸۴ میلیون هکتار از اراضی کشور را مراتع تشکیل میدهند که ۹۰ درصد از آن تعیین تکلیف شده است و بهره برداران آنها مشخص گردیده است، اما متاسفانه توجه چندانی به این بخش نشده است. خوشبختانه در برنامه هفتم توسعه، دولت پذیرفت از ۵۰ میلیون هکتار مراتع درجه ضعیف، ۲۰میلیون هکتار تعیین تکلیف شود که با پیگیری آن بحرانهای مربوط به فرسایش خاک، سیلاب، تولید علوفه و ... مرتفع میشود چنانکه امروز میبینید با بحران گوشت در کشور مواجه هستیم، زیرا ۵۰ الی ۶۰ درصد علوفه این بخش از مراتع تامین میشود که این رقم در بین عشایر بسیار بالاتر است و متاسفانه با از دست رفتن علوفه این بخش ایجاد این بحران را نیز شاهد بودیم.
حسن وحید در خصوص بیابانهای کشور و اقدامات انجام شده به وسعت جنگلهای بیابانی کشور پرداخت و گفت در بخش بیابان زدایی کارهای بسیار بسیار خوبی انجام شده است، وسعت جنگلهای بیابانی ما به رقم ۱.۴ میلیون هکتار میرسد که رقم بسیار بالایی است. در اجرای طرح مردمی کاشت یک میلیارد درخت نیز نزدیک به ۳۰ میلیون نهال بیابانی مناسب و سازگار با اقلیمهای بیابانی کشور تولید کرده ایم که در مرحله کاشت این طرح در مناطق بیابانی طبق زمانبندی کشت خواهند شد. وی با اشاره به مشکلات ریزگردها نیز گفت امروز با اجرای عملیات مختلف بیابان زدایی ما دیگر در خوزستان و برخی استانهای درگیر، مشکل ریزگردها را نداریم. ایشان به انجام مشارکت و سرمایه گذاری در گذر از این بحرانها تاکید کرد و گفت تخریب سرزمین در ایران هم اکنون یک و نیم میلیون هکتار هست، اما احیا ۳۰۰ الی ۴۰۰ هزار هکتار.
حسن وحید حوزه اهای آبخیز مرزی کشور را استراتژیک خواند و گفت مدیریت این حوزهها میتواند اجازه خروج آب را از کشور ندهد و بخشی از بحرانهای داخلی را حل و فصل کند. امروز ترکیه، عراق و سایر کشورهای همسایه در شرق و غرب کشور طرحهای توسعه بزرگی برای حفظ آب در سرشاخههای بالاتر در دست دارند، ما امروز نگران ارس هستیم، نگران سیستان هستیم، خوشبختانه این مساله مد نظر قرار گفته و اکنون در حال بررسی است.
حسن وحید در ادامه گفت: کشور ما کشور خشک و نیمه خشکی است و این مساله مربوط به امروز نیست و باید چارهای برای تغییر اقلیم و خشکسالیها دیده شود. تاریخ نشان داده است که مسئله آب باعث زوال و ظهور تمدنهای مختلف شده است، تبخیر و تعرق در اقلیم ایران سه برابر نرم جهانی است و از ۸۰ میلیار مترمکعب آب مورد نیاز در بخش کشاورزی معادل ۲۸۸ میلیارد متر مکعب تبخیر و تعرق در کشور رخ میدهد که از این مقدار ۳ الی ۵ میلیارد مترمکعب از ذخیره پشت سدها و دریاچهها تبخیر میشود. وحید خاطر نشان کرد امروز فقط کشاورزی و صنعت مشکل آب ندارند بلکه این مشکل به آب شرب هم رسیده است. اگر طرح مناسبی وجود داشته باشد با همکاری و همدلی میتوان از این شرایط بحرانی عبور کرد. یکی از این اقدامات طرحهای آبخیزداری است که تا کنون بر اساس اولویتها و خوب هم انجام شده است که ۳۳ میلیون هکتار از اراضی کشور را پوشش میدهد.
حسن وحید در پایان تاکید اگر در مورد علت پدیدهها اطلاعات درستی در دست نداشته باشیم طرحهای ما به بیراهه رفته و با شکست رو به رو خواهند شد و افزود لایحه جامع آبخیزداری نیاز به حمایت جهت تصویب دارد که از شما میخواهیم برای به نتیجه رسیدن این لایحه از آن دفاع کنید.
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد