چهار فیلم پویانمایی هم که در بخشی جداگانه حضور دارند و برای دریافت سیمرغ داوری میشوند، حکایت از پویایی هنر- صنعت انیمیشن کشور دارد. چهل و دومین جشنواره فیلم فجر نکات جذابی دارد که در این گزارش به برخی از آنها اشاره شده است. نکتههایی که کنجکاوی پیگیری و تماشای فیلمهای این دوره را بیشتر میکند و بر شور و حرارت آن میافزاید.
کارگردان زن ۱
(دست ناپیدا) انسیه شاهحسینی
انسیه شاهحسینی که فیلمهایی چون «شب بخیر فرمانده» و «زیباتر از زندگی» را در کارنامه دارد، امسال با یک فیلم دفاع مقدسی دیگر در بخش سودای سیمرغ حاضر است؛ فیلم «دست ناپیدا» روایتی از حضور مهم و تعیینکننده بانوان در پشت جبهه و درحمایت از رزمندگان است. درحالیکه انتظار میرفت فیلمسازان زن، نقش پررنگتری در جشنواره امسال داشته باشند، تنها سهم کارگردانی خانمها در چهل و دومین جشنواره فیلم فجر، حضور انسیه شاهحسینی است.
پرکارترین تهیهکننده ۲
(آسمان غرب و احمد) حبیب والینژاد
این تهیهکننده موفق سینما که آثاری چون آخرین روزهای زمستان، ایستاده در غبار، لباس شخصی، خروج و موقعیت مهدی را در کارنامه دارد، امسال با دو فیلم مهم و استراتژیک درباره دو شهید در بخش سودای سیمرغ حاضر است، آسمان غرب به کارگردانی محمد عسگری درباره دلاوریهای خلبان شهید علی اکبر شیرودی در دوران جنگ تحمیلی و احمد به کارگردانی امیرعباس ربیعی درباره حضور موثر سردار شهید احمد کاظمی در امدادرسانی به مردم در زلزله بم؛ هر دو فیلم از حالا مدعی نامزدی و حتی دریافت سیمرغ در بخشهای مختلف هستند و از این نظر باید سهم ویژهای برای والینژاد درنظر گرفت که اینقدر جدی و موثر، پای کار سینمای جنگ و انقلاب است.
فیلمهایی براساس شخصیتهای واقعی ۶
آسمان غرب/ شهید علیاکبر شیرودی بازیگر: میلاد کیمرام
مجنون/ شهید مهدی زینالدین بازیگر: سجاد بابایی
احمد/ شهید احمد کاظمی بازیگر: تینو صالحی
پرویزخان/ پرویز دهداری بازیگر: سعید پورصمیمی
معجزه پروین/ پروین اعتصامی بازیگر: مارال بنیآدم
صبح اعدام/ طیب حاجرضایی بازیگر: مسعود شریف
پرکارترین بازیگران ۳
(آبی روشن، آسمان غرب و ظاهر)
(شهسوار، تمساح خونی و باغ کیانوش)
پرکارترین بازیگران زن ۲
نسیم ادبی (آسمان غرب و تابستان همان سال)
الناز حبیبی (تمساح خونی و شهسوار)
شبنم قربانی (تمساح خونی و مجنون)
بازیگران مرد پرکار ۲
مهدی هاشمی (آغوش باز و نوروز)
پژمان جمشیدی (صبحانه با زرافهها و بی بدن)
شهرام حقیقتدوست (قلب رقه و باغ کیانوش)
محمدرضا شریفینیا (قلب رقه و معجزه پروین)
فرهاد قائمیان (قلب رقه و بهشت تبهکاران)
پژمان بازغی (بهشت تبهکاران و تابستان همان سال)
هومن برقنورد (بهشت تبهکاران و آپاراتچی)
بهنام تشکر (آپاراتچی و پرویزخان)
حسام منظور (بهشت تبهکاران و مجنون)
مجید پتکی (باغ کیانوش و پرواز ۱۷۵)
امیرحسین آرمان (بهشت تبهکاران و آسمان غرب)
تورج الوند (آپاراتچی و آسمان غرب)
آرمین رحیمیان (آسمان غرب و نپتون)
بهزاد خلج (تمساح خونی و مجنون)
مدافعان عنوان قهرمانی ۸
در ورزش میگویند دفاع از قهرمانی بسیار سختتر از کسب عنوان آن است. این هشت چهره بازیگری و کارگردانی هم امسال کار سختی برای تکرار موفقیت دوره قبلی جشنواره فجر دارند.
علی نصیریان: این بازیگر بزرگ که سال گذشته برای بازی در فیلم «هفت بهارنارنج» به کارگردانی فرشاد گلسفیدی سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول مرد چهل و یکمین جشنواره فیلم فجر را به دست آورد، امسال با فیلم «نوروز» به کارگردانی سهیل موفق در جشنواره حضور دارد و میتواند موفقیت سیمرغی خود را تکرار کند. هفت بهارنارنج از جمله فیلمهای دوره گذشته فیلم فجر است که یک سالی در نوبت اکران مانده.
محمد عسگری: این کارگردان که امسال با فیلم دومش آسمان غرب در جشنواره حضور دارد و با روایت زندگی و رشادت خلبان شهید علیاکبر شیرودی از بختهای دریافت جایزه در چهل و دومین دوره جشنواره فیلم فجر است، در دوره قبلی با نخستین فیلمش به عنوان کارگردان «اتاقک گلی» درخشید و جایزه بهترین فیلم اول را به دست آورد. اتاقک گلی به جز این، جایزه ویژه هیات داوران و جایزه شهردار تهران را هم کسب کرد اما با وجود این موفقیت و درحالیکه چند روز بیشتر به آغاز چهل و دومین جشنواره فیلم فجر باقی نمانده، یکی از بهترین فیلمهای دوره گذشته که روایتی در بستر انقلاب و دفاع مقدس داشت، هنوز اکران عمومی نشده است. این درحالی است که مدیرکل نظارت بر عرضه و نمایش فیلم سازمان سینمایی وعده داده بود که اولویت اکران نوروزی و سال آینده (منظور همین امسال) با فیلمهای جشنواره فیلم فجر خواهد بود.
سجاد بابایی: بازیگری که سال گذشته، برای بازی در فیلم «استاد» به کارگردانی سیدعماد حسینی و تهیهکنندگی بهروز افخمی، برنده سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول مرد شد، این بار این موقعیت را دارد که برای بازی در نقش شهید مهدی زینالدین در فیلم «مجنون» به کارگردانی مهدی شامحمدی، موفقیت سال گذشته خود را در سطحی دیگر تکرار کند و با سیمرغ بلورین نقش اول مرد به خانه برود. هرچند او در این بخش کار بسیار سختی در پیش دارد و پای رقبایی چون تینو صالحی و میلاد کیمرام و بازیگران دیگری در میان است.
فرهاد قائمیان: این بازیگر که گذشته برای بازی در نقش شهید ایرج نصرتزاد در فیلم «غریب» ساخته محمدحسین لطیفی برنده دیپلم افتخار بهترین بازیگر نقش مکمل مرد در چهل و یکمین جشنواره فیلم فجر شده بود، میتواند در این دوره با بازی در «قلب رقه» به کارگردانی خیرا... تقیانیپور موفقیت سال گذشتهاش را تکرار کند. قائمیان همچنین در این دوره حضور کوتاهی هم در بهشت تبهکاران ساخته مسعود جعفری جوزانی دارد.
هومن برقنورد: این بازیگر سال گذشته برای بازی در فیلم «سینما متروپل» ساخته محمدعلی باشه آهنگر برنده دیپلم افتخار بهترین بازیگر نقش مکمل مرد شده بود، امسال با دو فیلم «بهشت تبهکاران» و «آپاراتچی» بخت تکرار موفقیت خود در جشنواره فیلم فجر را دارد. سینما متروپل که در جشنواره چهل و یکم فیلم فجر برنده جوایز بهترین فیلم و بهترین کارگردان شد، با گذشت یک سال از رونمایی در جشنواره، هنوز رنگ پرده را برای اکران عمومی به خود ندیده است.
پژمان جمشیدی: این بازیگر که در چهل و یکمین جشنواره فیلم فجر برای بازی در «یادگار جنوب» به کارگردانی پدرام دوماری و حسین امیری، برنده دیپلم افتخار بهترین بازیگر نقش مکمل مرد شد، امسال میتواند این موفقیت را با فیلمی چون صبحانه با زرافهها تکرار کند. البته جمشیدی در این دوره فیلم «بیبدن» به کارگردانی مرتضی علیزاده را هم در جشنواره چهل و دوم دارد اما چون این فیلم در بخش نگاه نو حاضر است، جایزهای در بخش بازیگری ندارد.
سارا حاتمی: این بازیگر جوان در چهل و یکمین جشنواره فیلم فجر برای بازی خوبش در فیلم «کت چرمی» ساخته حسین میرزامحمدی برنده سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش مکمل شده بود، امسال با فیلم «آبی روشن» به کارگردانی بابک خواجهپاشا در جشنواره حضور و فرصت تکرار موفقیت سال گذشتهاش را دارد. نکته جالب در باره حاتمی، همکاری دوباره او با مرتضی امینیتبار در آبی روشن است. این دو بازیگر قبلا در سریال «زخم کاری» و در نقشهای مائده و میثم با یکدیگر همکاری کرده بودند.
بابک خواجهپاشا: این کارگردان که در دوره قبلی جشنواره فیلم فجر با اولین فیلمش «درآغوش درخت» درخشید و جوایز سیمرغ بهترین فیلمنامه در بخش سودای سیمرغ و دیپلم افتخار کارگردانی فیلم اول را به دست آورد، امسال با آبی روشن در جشنواره حاضر است و امید به تکرار موفقیتش دارد.
توضیح: مدافعان قهرمانی فقط از میان بازیگران و کارگردانها انتخاب شدهاند و دیگر عوامل فنی که سال گذشته برنده سیمرغ جشنواره فیلم فجر شدهاند و امسال هم میتوانند موفقیت دوره قبلی را تکرار کنند، در این فهرست نیامده است.
مهمترین بازگشت
مهدی هاشمی: یکی ازمهمترین ویژگیهای چهل ودومین جشنواره فیلم فجر، بازگشت مهدی هاشمی به این رویداد معتبر سینمای ایران است. بازیگری که درخشش او را در سریالهایی چون افسانه سلطان و شبان، کوچک جنگلی، هزاران چشم و روزگار قریب و فیلمهایی چون مرگ یزدگرد، زرد قناری، دو فیلم با یک بلیت، ناصرالدینشاه آکتور سینما، همسر، هیچ، آقایوسف، آلزایمر و خانه پدری به یاد میآوریم، پس از هشت سال در جشنواره فیلم فجر حاضر میشود. آخرین حضور هاشمی مربوط به فیلم «سیانور» به کارگردانی بهروز شعیبی میشود که در آن نقش متفاوت یک مامور ساواک را بازی میکرد. جالب اینجاست که بازگشت هاشمی باز هم با فیلمی از بهروز شعیبی همراه است و این بازیگر در فیلم «آغوش باز» بازی میکند. هاشمی به جز این، فیلم «نوروز» به کارگردانی سهیل موفق را هم در چهل و دومین جشنواره فیلم فجر دارد؛ فیلمی که علی نصیریان هم در آن حضور دارد و از این نظر تماشای همکاری این دو بازیگر بزرگ و پیشکسوت میتواند کنجکاویبرانگیز و تماشایی باشد. مهدی هاشمی درحالی پس از هشت سال بازگشت به جشنواره فیلم فجر را تجربه میکند که پیش از این، دو سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول مرد را از این رویداد دریافت کرده بود؛ یکی برای بازی دیدنیاش در «دو فیلم با یک بلیت» به کارگردانی داریوش فرهنگ در نهمین جشنواره فیلم فجر درسال۶۹ ودوم هم برای دوبازی تاثیرگذارش در فیلمهای «آقایوسف» (علی رفیعی) و «آلزایمر» (احمدرضا معتمدی) در بیست و نهمین جشنواره فیلم فجر در سال ۸۹.