نیاز به ایما و اشاره خاصی نیست. فقط کافی است به نامهایی چون محمد حیدری، بهروز غریبپور، سیدصادق موسوی و دیگرانی در مسئولیتهای مختلف مدیریتی و اجرایی نگاهی بیندازید و ببینید اهالی هنر مظلوم و مهجور تئاتر چگونه از امروز نبض مهمترین رویداد سینمایی کشور را در دست دارند. این اشاره از باب مذمت و نکوهش نیست، بلکه اتفاقا باعث خشنودی میشود که روابط دو هنر نمایشی تاثیرگذار اینقدر تنگاتنگ و نزدیک است و از تجارب افراد مجرب در عرصههای مختلف استفاده میشود. به نام بازیگران فیلمهای بخش سودای سیمرغ و نگاه نو و دیگر بخشها هم که نگاه کنید، باز حضور پررنگ و مقتدرانه هنرمندانی را میبینید که پیشتر امتحان خود را روی صحنه تئاتر پس دادهاند و اعتبار هنر نمایش کشور محسوب میشوند. فقط امیدواریم نخستین حضور مدیران تئاتری در جشنواره مهمی مثل فیلم فجر هم بتواند موفقیت بازیگران تئاتری را در سینما تکرار کند و آنها قواعد بازی در سینما را هم بلد باشند. خوشبختانه تا اینجا که دبیر جشنواره و گروه همراهش، با نظم و انضباط پیش رفتند و عمل کردند و به خاطر پایبندی به آن و برگزاری جشنوارهای بیحاشیه، تاوانهایی هم دادهاند. حیدری و یارانش البته نیک میدانند این تازه پیش مقدمه یک سفر پرمخاطره و نفسگیر بود و تازه از امروز است که میزان توانایی، صبر و مدیریتشان محک جدی خواهد خورد. دبیر جشنواره درمییابد استعفای شهاب حسینی از سمت مشاوری او و اعتراض محمد رحمانیان به انتخاب نشدن فیلمش در بخش سودای سیمرغ در مقایسه با آنچه پس از داوری بر او خواهد رفت، مثل شوخی میماند. با این حال بیایید امیدوار به برگزاری جشنوارهای شایسته، بدون حاشیه و در شان نام ایران و انقلاب اسلامی باشیم. بیایید امیدوار باشیم مردم به عنوان مهم ترین مخاطبان فیلمهای جشنواره، با اشتیاق به سالنهای سینما بروند و با رضایت از آن خارج شوند. گرچه مدیران وعده دادهاند سیاهنمایی جایی در فیلمهای جشنواره امسال ندارد، اما نمیتوانیم نگران نباشیم چرا از میان این همه فیلم، تعداد فیلمهای کمدی جشنواره و آنها که قرار است حال مردم را خوب کند، از دو تا بیشتر نیست و این که چه تعداد از فیلمهای حاضر در جشنواره، دارای مولفههای تماشاگرپسند است و تا چه حد میتوان به اکران پررونق سال آینده کشور دل بست. بیایید امیدوار باشیم با افزایش سالنهای سینما و ظرفیت نمایش، هیچ فیلمی پشت خط اکران نماند و همه آثار حاضر در این دوره جشنواره و آنها که در جشنواره حضور ندارند، در برنامهریزی و اکرانی عادلانه، در سینماها به نمایش دربیایند. بیایید به سلامت رای داوران امیدوار باشیم و از حالا فارغ از برنده و بازنده شدن در رقابت، درست و محترمانه رفتار کنیم و به قواعد بازیای که حضور در آن را داوطلبانه پذیرفتیم، دهنکجی نکنیم. بیایید به سیمرغهای همدیگر بخل نورزیم. بیایید این بزرگترین جشن سینمایی کشور را با همراهی، همدلی و خوشی شروع کنیم و با خاطرهای خوش به پایان برسانیم. به قول علی حاتمی فقید در «سلطان صاحبقران» مقدر است از امروز لباس نو بپوشیم و اگر میتوانیم درد و غم را هم از تن بشوییم.
آبنبات چوبی
کارگردان: حسین فرحبخش
بازیگران: رضا عطاران، سحر قریشی، هنگامه حمیدزاده، شقایق فراهانی و میلاد کی مرام
خلاصه داستان: قصه فیلم درباره دختران فراری است و فیلمساز با این موضوع، اختلاف دیدگاه نسل قدیم و جدید را مطرح میکند.
مکث: برخلاف نام فیلم و حضور عطاران در نقش اصلی به هیچ وجه با فیلمی کمدی طرف نخواهید بود. عطاران این جا نقشی جدی و متفاوت را بازی میکند و فیلم هم میتواند هیچ ربطی به بیشتر محصولات سرخوشانه و مفرح پویافیلم نداشته باشد. ظاهرا کفه ترازوی فیلم به «زندگی خصوصی» نزدیکتر است.
آخرین بار کی سحر را دیدی؟
کارگردان: فرزاد موتمن
بازیگران: فریبرز عربنیا، ژاله صامتی، سیامک صفری آتیلا پسیانی و محمدرضا غفاری
خلاصه داستان: مادری صبح به کلانتری میرود و خبر میدهد که دختر جوانش سحر، شب گذشته به خانه نیامده است.
مکث: موتمن معمولا با فاصله فیلم میسازد، اما پس از موفقیت فیلم خداحافظی طولانی در جشنواره فیلم فجر سال قبل تصمیم گرفت بلافاصله فیلم بعدیاش را شروع کند؛ فیلمی با فیلمنامهای ملتهب که حضور عربنیا در نقش اصلی و پرداخت نشدن دستمزد عوامل، آن را ملتهبتر کرد.
دلبری
کارگردان: سیدجلال دهقانی اشکذری
بازیگران: هنگامه قاضیانی، آتیلا پسیانی، عباس غزالی و محمدرضا شیرخانلو
خلاصه داستان: طوبی در شب عروسی خواهرزادهاش، امیرحسین، درگیر اتفاقاتی میشود.
مکث: دهقانی اشکذری پیش از این فیلمی به نام خانهای کنار ابرها ساخت که اثری راجع به دفاع مقدس بود. ظاهرا «دلبری» هم بیارتباط با فضای جبهه و جنگ نیست و یکی از شخصیتهای محوری قصه، فرزند شهید است.
زاپاس
کارگردان: برزو نیکنژاد
بازیگران: امیر جعفری، ریما رامینفر، جواد عزتی، احمد مهرانفر، الناز حبیبی و شبنم مقدمی
خلاصه داستان: قصه درباره صعود یک تیم فوتبال شهرستانی ـ از رامیان استان گلستان ـ از دسته سوم به دسته دوم لیگ کشور است. این موفقیت همزمان میشود با مصدومیت جدی یکی از بهترین بازیکنان تیم.
مکث: زاپاس از معدود کمدیها و فیلمهای مفرح جشنواره اخموی امسال است، بنابراین میتوان فارغ از هر کیفیت و هر میزان جذب خندهای، حضور آن را به فال نیک گرفت. هرچند نیکنژاد با «دردسرهای عظیم» نشان داده، اگر بخواهد میتواند تماشاگر را با خود همراه کند.
سیانور
کارگردان: بهروز شعیبی
بازیگران: مهدی هاشمی، هانیه توسلی، حامد کمیلی، بابک حمیدیان، رضا مولایی، بهنوش طباطبایی، پدرام شریفی و آتیلا پسیانی
خلاصه داستان: محور اصلی قصه سیانور، زندگی عاشقانه یک زوج است که در دهه 50 به تصویر کشیده میشود.
مکث: به احتمال فراوان این فیلم پرچهره، از بحثانگیزترین فیلمهای جشنواره امسال است؛ چراکه هیچ فیلمی در سینمای ایران با این شفافیت و صراحت، سراغ مجاهدین و گروهکهای سیاسی پیش از انقلاب نرفته است. باید دید سازنده «پردهنشین» میتواند موفقیت «دهلیز» را تکرار کند.
کفشهایم کو؟
کارگردان: کیومرث پوراحمد
بازیگران: رضا کیانیان، رویا نونهالی، شقایق فراهانی، بهاره کیان افشار و مجید مظفری
خلاصه داستان: حبیب کاوه، کارخانه دار قدیمی مبتلا به بیماری آلزایمر است که خانوادهاش او را ترک کردهاند، اما با بازگشت دخترش به ایران اتفاقاتی میافتد.
مکث: امیدواریم «کفشهایم کو؟» پس از تجربه ناموفق «پنجاه قدم آخر»، بازگشتی به مسیر خوب کارنامه پوراحمد باشد. مهاجرت و آلزایمر ترکیب موضوعی خوب و جذابی برای یک روایت سینمایی هستند و مطمئن هستیم سازنده «قصههای مجید» و «شب یلدا» چنین دستمایهای را هدر نمیدهد. یعنی امیدواریم.
اژدها وارد میشود
کارگردان: مانی حقیقی
بازیگران: امیر جدیدی، همایون غنیزاده و نادر فلاح
خلاصه داستان: قصه در دوران پهلوی میگذرد و خودکشی یک تبعیدی در جزیره، باعث میشود پای ماموران حکومتی به این ماجرا باز شود.
مکث: ضمن احترام به بروس لی فقید، باید با توجه به حال و هوای دریافت شده از عکسهای منتشر شده این فیلم و طراحی صحنه و لباس و قابهای چشمنواز، اثر مانی حقیقی را از مطرح ترین آثار این دوره جشنواره میتوان دانست؛ فیلمی که برای حضور در جشنواره فیلم برلین هم انتخاب شده است.
خشم و هیاهو
کارگردان: هومن سیدی
بازیگران: نوید محمدزاده، طناز طباطبایی، رعنا آزادیور، رضا بهبودی، سعید چنگیزیان و هومن سیدی
خلاصه داستان: خواننده جوانی با وجود تاهل با زن جوانی آشنا میشود و حوادثی پیشبینی نشده رقم میزند.
مکث: دوستداران سینمای فرمالیست و تجربهگرای سیدی میتوانند در ادامه فیلمهایی چون آفریقا، سیزده و اعترافات ذهن خطرناک من، شاهد یک فیلم متفاوت جدید باشند؛ فیلمی که ظاهرا مابهازایی هم در عالم واقعیت دارد، البته در دنیای ورزش،ضمن این که فقط نام فیلم یادآور رمان مشهور ویلیام فاکنر است و قصهاش ربطی به آن اثر ندارد.
مالاریا
کارگردان: پرویز شهبازی
بازیگران: ساعد سهیلی، ساغر قناعت، آذرخش فراهانی و آزاده نامداری
خلاصه داستان: دختر و پسری در تهرانگردیهای خود با مردی برخورد میکنند که مشکلی دارد. آنها سعی میکنند راهحلی برای این مشکل پیدا کنند.
مکث: کارنامه موفق و تحسین شده پرویز شهبازی و فیلمهایی چون «نفس عمیق»، «عیار 14» و «دربند» به شما میگوید با یکی از بهترین فیلمهای جشنواره امسال فیلم فجر روبهرو هستید. فیلمی که میتواند از بختهای دریافت سیمرغ بلورین بهترین فیلم، کارگردانی و بخشهای دیگر باشد. در ضمن دیدن بازی آزاده نامداری هم کنجکاویبرانگیز است.
نیمه شب اتفاق افتاد
کارگردان: تینا پاکروان
بازیگران: حامد بهداد، رویا نونهالی، گوهر خیراندیش، سینا رازانی، آتیلا پسیانی و ستاره اسکندری
خلاصه داستان: عشقهای نامتعارف با موانع زیادی از سوی اطرافیان و جامعه روبهرو هستند و کسانی که قدم به آن میگذارند باید مسیر عروسی تا عزا را در ذهنشان مجسم کنند.
مکث: خلاصه داستان و ترکیب بازیگران فیلم نشان میدهد با اثری تماشاییتر از «خانوم» روبهرو خواهیم بود.
نقطه کور
کارگردان: مهدی گلستانه
بازیگران: محمدرضا فروتن، هانیه توسلی، محسن کیایی، شقایق فراهانی، مریم بوبانی و خاطره اسدی
خلاصه داستان: خسرو 23 روز را بر پهنه دریا و به دور از خانوادهاش گذرانده است و با دنیایی از ابهامات فکری که همه مدت همراه او بوده وارد خانهاش در تهران میشود، اما تمامی ذهنیتهایش عینیت یافته و قادر به مقابله با مسائل پیش آمده نیست.
مکث: ملودرام تعلیقی و معمایی مهدی گلستانه با عناصری تماشاگرپسند میتواند از غافلگیریهای امسال جشنواره باشد یا دستکم در اکران عمومی، موفق عمل کند.
دختر
کارگردان: رضا میرکریمی
بازیگران: فرهاد اصلانی، مریلا زارعی، ماهور الوند، شاهرخ فروتنیان، هدایت هاشمی و قربان نجفی
خلاصه داستان: آقای عزیزی که سرپرست بخش تعمیرات و نگهداری پالایشگاه آبادان است، برای مراسم خواستگاری دخترش آماده میشود و ستاره، دختر دیگرش در همان روز قصد سفر به تهران برای شرکت در جشن خداحافظی یکی از دوستان همدانشگاهیاش دارد. پدرش به دلایلی به این سفر مشکوک است و این آغاز ماجراست.
مکث: باید دید کارگردان اخلاقگرایی چون میرکریمی و سازنده یک حبه قند، خیلی دور خیلی نزدیک و زیر نور ماه چگونه ایدهای ملتهب را مدیریت کرده و به پایان رسانده است؟ بد نیست بدانید ماهور الوند، دختر سیروس الوند است.
عادت نمیکنیم
کارگردان: ابراهیم ابراهیمیان
بازیگران: هدیه تهرانی، محمدرضا فروتن، ساره بیات، حدیث میرامینی و حمیدرضا آذرنگ
خلاصه داستان: رابطه خوب و صمیمی دو خانواده، دستخوش مسیری ناخوشایند میشود.
مکث: اگر از نقش کوتاه هدیه تهرانی در فیلم «روز مبادا» بگذریم، «عادت نمیکنیم» به نوعی بازگشت ستاره اواخر دهه 70 و دهه 80 سینمای ایران محسوب میشود. در ضمن این بازگشت نشانههای دیگری هم برای تداعی دوران خوش گذشته دارد، چون نقش مقابل تهرانی را فروتن بازی میکند که در «قرمز» همکاریای به یادماندنی با هم داشتند.
بارکد
کارگردان: مصطفی کیایی
بازیگران: بهرام رادان، محسن کیایی، پژمان بازغی، سحر دولتشاهی، بهاره کیان افشار و رضا کیانیان
خلاصه داستان: پشت هر آدمی داستانی هست و پشت هر داستانی یه آدم، بهتره قبل از هر قضاوتی یه کم صبر داشته باشیم.
مکث: بعد از ظهر سگی سگی، ضدگلوله، خط ویژه، عصر یخبندان و حالا بارکد. با این فیلمهای خوش ساخت، خوشریتم و جذاب و تماشاگرپسند سخت نیست که پیشبینی کنیم فیلم جدید کیایی جوان و خوشقریحه باز هم میتواند مخاطبان را میخکوب کند و باز هم یکی از شانسهای دریافت سیمرغ بلورین بهترین فیلم از نگاه تماشاگران باشد.
بادیگارد
کارگردان: ابراهیم حاتمیکیا
بازیگران: پرویز پرستویی، مریلا زارعی، فرهاد قائمیان، امیر آقایی، محمود عزیزی و دیبا زاهدی
خلاصه داستان: محافظی وظیفه محافظت از یک دانشمند هستهای کشور را به عهده میگیرد، اما تشکیک و تردید محافظ و پی بردن به برخی واقعیتها ماجرایی را رقم میزند.
مکث: کسی چه میداند، شاید در این سطور داریم از برنده سیمرغ بلورین بهترین فیلم جشنواره امسال حرف میزنیم. حاتمیکیا و پرستویی پس از چند سال دوباره کنار هم قرار گرفتهاند و اگر سابقه درخشان این ترکیب را مرور کنیم، حاصل آن جز موفقیت نبوده است.
امکان مینا
کارگردان: کمال تبریزی
بازیگران: میلاد کی مرام، مینا ساداتی، شاهرخ فروتنیان، سیامک صفری، بهرنگ علوی و شایسته ایرانی
خلاصه داستان: مینا و مهران زندگی عاشقانهای دارند، اما خیانت همه چیز را زیر و رو میکند.
مکث: کسی که جرات کند واژه خیانت را در خلاصه داستان قصهاش ذکر کند، دل شیر دارد و پیه اتفاقات پیشبینی نشده را به تنش مالیده لابد، اما گویا این خیانت از آن خیانتهای دردسرآفرین نیست، هرچند برای کمال تبریزی با توجه به تعداد فیلمهای در کمدماندهاش، هر خیانتی میتواند مشکلساز باشد.
به دنیا آمدن
کارگردان: محسن عبدالوهاب
بازیگران: الهام کردا، هدایت هاشمی، بهناز جعفری، پونه عبدالکریمزاده و رویا جاویدنیا
خلاصه داستان: زن و شوهری در آستانه میانسالی برای ادامه مسیرِ زندگیشان با یکدیگر دچار مشکل میشوند.
مکث: نخستین فیلم بلند سینمایی و مستقل عبدالوهاب اثری بود به نام «لطفا مزاحم نشوید» که همین هدایت هاشمی به خاطر بازی در نقش یک روحانی در آن تحسین شد.
رسوایی 2
کارگردان: مسعود دهنمکی
بازیگران: اکبر عبدی، سحر قریشی، محمدرضا شریفینیا، فخرالدین صدیق شریف و مهران رجبی
خلاصه داستان: اتفاقات «رسوایی 2» چند سال پس از قصه رسوایی و در یک شهر فرضی با داستانی تخیلی رخ میدهد.
مکث: دهنمکی از پدیدههای چند سال اخیر سینمای ایران است و چه دوست داشته باشیم و چه نه، تنها کارگردان سلطان بلامنازع گیشههاست. رسوایی 2 از حالا از مهمترین بختهای اکران نوروز 95 است و میتوان فروش بالا و چند میلیاردیاش را هم حدس زد.
لانتوری
کارگردان: رضا درمیشیان
بازیگران: نوید محمدزاده، باران کوثری، مریم پالیزبان، بهناز جعفری، مهدی کوشکی، پریوش نظریه، فاطمه نقوی و نادر فلاح
خلاصه داستان: پسر جوانی در یک مهمانی، دختری را میبیند و به او ابراز علاقه میکند، اما چون دختر به او بیمحلی میکند، پسر تصمیمی میگیرد.
مکث: شواهد و قرائن نشان میدهد با یک «بغض» و یک «عصبانی نیستم» دیگر روبهرو هستیم. فقط به میزان رقیق بودن و غلظت فیلم بستگی دارد که آیا مثل اولی عاقبت بخیر یا به سرنوشت دومی دچار میشود. «لانتوری» که در اصطلاح قصابان یعنی ضعیف و کممایه، یکی از فحشهای رایج زندان است که به افراد نابلد گفته میشود.
نفس
کارگردان: نرگس آبیار
بازیگران: مهران احمدی، گلاره عباسی، پانتهآ پناهیها، سیامک صفری، محمدرضا شیرخانلو، شبنم مقدمی و جمشید هاشمپور
خلاصه داستان: روایتی از زندگی چهار کودک با نامهای بهار، نادر، کمال و مریم است که همراه پدرشان غفور و مادربزرگشان در دهه 50 خورشیدی نفس میکشند. دنیای این کودکان دنیایی است پر از رویاهای زیبای کودکانه که قرار است رنگ حقیقت به خود بگیرد.
مکث: پس از موفقیت غیرمنتظره «شیار 143» توقعها و انتظارات از نرگس آبیار بسیار بالا رفته و «نفس» ناگزیر با آن اثر مقایسه خواهد شد. باید دید آبیار نفس فیلمسازیاش را در ادامه چگونه تنظیم میکند.
علی رستگار
فرهنگ و هنر
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد