به این ترتیب باید گفت كارنامه دانشگاه آزاد در این سالها مقابل طرح توسعه كشور بوده و به لحاظ جامعه شناسی سیاسی به محل تولید ناراضی در داخل كشور بدل شده است. به عقیده بسیاری از كارشناسان، دلیل این وضعیت، نبود نظارت كافی بر این مجموعه است. نه مجلس، نه دولت و نه حتی نهادهای بالادستی همچون شورای عالی انقلاب فرهنگی، هیچیك نظارتی مؤثر بر این دانشگاه نداشتهاند و همین امر به علت مشكلات ساختاری، این دانشگاه را از ریل اصلی خود در بدو پیدایش دور كرده است. یكی از برنامههای جدی مجلس آینده میتواند برنامه نظارت واقعی از این دانشگاه باشد.
ضعف نظارت جدی و بودجههای غیرشفاف
بیتردید نقدهای زیادی به نظام آموزشی وارد است اما نظارتهای موجود مانع آن شده كه نهادهای آموزشی به سرنوشت دانشگاه آزاد در انحراف از اهداف اولیه دچار شوند. این ضعف نظارت هم بودجههای این دانشگاه را غیرشفاف كرده، هم محل هزینه آن را مبهم ساخته و هم كیفیت آموزشی را در این مجموعه با اما و اگرهایی روبهرو كرده است.
حیاط خلوت مدیران سیاسی
در فقر نظارتها، نگاهی به رتبهبندیهای دانشگاهی، كیفیت اساتید، نوع جذب دانشجو و فرآیندهای فارغالتحصیلان، همگی گواه آن است كه دانشگاه آزاد با نزدیك شدن به سبك مدیریت زمان مرحوم هاشمی و دكتر جاسبی پایبند به كاركردهای معمول نهادهای علمی نبوده و بهجای آن به حیاط خلوت مدیران سیاسی برای بده بستانهای جناحی بدل شده است.
انباشت نارضایتی دانشجویان
در جریان موجسازیهای سیاسی دركشور بهخوبی میتوان فهمید كه دانشگاههای آزاد یكی از كانونهای اصلی انتقادات هستند و دلیل آن، انباشت نارضایتی از عملكرد این دانشگاه و ناتوانی از پاسخ به نیازهای دانشجویان است. در سالهای اخیر، این نارضایتیها بیشتر از قبل شده و سقوط آزاد تعداد دانشجویان این دانشگاه كه به تعطیلی دهها واحد آموزشی منتهی شده، نشان میدهد دانشگاه آزاد در دستیابی به جایگاه پیشبینی شدهاش، شكست خورده است.
نشانههای انحراف از رسالت علمی
یكی از نشانههای انحراف دانشگاه آزاد از رسالت علمیاش، تحلیل محتوای تریبونهای رسانهای این دانشگاه است. رسانههایی كه با پول دانشجویان تاسیس شده اما بهجای پرداختن به مسائل علمی و آموزشی مورد انتظار به حاشیهسازی سیاسی و اختلافافكنی داخلی میپردازند. بررسی محتوای تولیدی این رسانههای پرخرج نشان میدهد مسائل علمی در اولویت نبوده و صرفا دعواهای سیاسی و حمله بیدلیل به نهادهای حاكمیتی مورد توجه دانشگاه آزاد قرار گرفته است!
نظارت در اولویت
تمام این موارد حكایت از آن دارد كه ادامه فعالیت دانشگاه آزاد به شكل فعلی و بدون نظارت مؤثر، آینده حیات این دانشگاه را به مخاطره انداخته و تا دیر نشده، باید تكلیف نظارت بر این مجموعه عریض و طویل روشن و مشخص شود كه مبالغ سنگین دریافتی از دانشجویان دقیقا كجا هزینه میشود و خدای ناكرده این هزینهها صرف فعالیت سیاسی نشود.