تلاش «جهانی مطبوعاتی» برای مقاومت غزه

در این نشست، تاد هیکی، طنزپرداز ایرلندی؛ ریچارد مدهرست، روزنامه‌نگار انگلیسی؛ علی حسن، خبرنگار سوریه‌ای و احمد کابالو، روزنامه‌نگار سودانی ــ انگلیسی حضور داشتند و به بررسی کارکردهای شبکه‌های اجتماعی و تحریف اخبار و اطلاعات در آن از سوی غربی‌ها پرداختند.

مدهرست در مقدمه سخنان خود با اشاره به موضوع این جلسه گفت: در اینجا جمع شدیم تا درباره اهمیت و کارکرد شبکه‌های اجتماعی صحبت کنیم. اخبار و اطلاعات زیادی در شبکه‌های اجتماعی منتشر می‌شود اما باید بسیار مراقب باشیم که با اخبار جعلی ما را فریب ندهند. همان‌طور که می‌دانید پلتفرم‌های خبررسانی زیادی در دنیا وجود دارند و اخبار زیادی را منتشر می‌کنند، ولی نباید فریب اخبار دروغینی که ممکن است بیان کنند را بخوریم.

وی با تأکید بر ظرفیت‌های فراوان شبکه‌های اجتماعی در خبررسانی گفت: معتقدم یکی از کارکردهای اصلی شبکه‌های اجتماعی پررنگ‌تر کردن اخباری است که در دنیا به وقوع می‌پیوندد. از این نظر باید انگیزه و فعالیتمان در شبکه‌های اجتماعی را بالاتر ببریم و از مردم هم بخواهیم تا فعال‌تر شوند. برای مثال، اعتراضات دانشجویان در آمریکا را ببینید؛ نقش شبکه‌های اجتماعی در این اعتراضات چیست؟ چرا کنگره آمریکا از وجود آنها ابراز نگرانی می‌کند؟ به نظرم با نسل جدیدی روبه‌رو هستیم که حرفش را در شبکه‌های اجتماعی بیان می‌کند. برای اولین‌بار در آمریکا و اروپاست که دانشجویان قرارهای تظاهراتی خود را از طریق همین شبکه‌ها اطلاع‌رسانی می‌کنند؛ بنابراین با ظرفیت مهمی روبه‌رو هستیم.

این فعال رسانه‌ای درباره سانسور اخبار در شبکه‌های اجتماعی تأکید کرد: لابی‌های صهیونیستی به‌شدت تلاش می‌کنند تا اطلاعات و اخبار مربوط به فلسطین حذف شود و تحریف صورت گیرد. نمونه این موضوع را در رسانه‌ای مثل یوتیوب یا توییتر می‌بینید و تلاشی که صورت می‌گیرد تا حقیقت پوشانده شده و با این کار مردم فلسطین را سرکوب می‌کنند. بارها دیده‌ام که حساب‌های توییتری که بازنشردهنده اخبار و فیلم‌های مربوط به غزه بودند، به‌راحتی بسته شده‌اند. اگر اسم این موضوع را سانسور نگذاریم، چه باید بگذاریم؟ 

وی اضافه کرد: این روش رژیم صهیونیستی است که با استفاده از ترور، حذف فیزیکی و تحریف در اخبار و اطلاعات تلاش می‌کند تا حقیقت را بپوشاند و آنها را به‌طوری‌که مطلوب خودش است، نشان بدهد. در این شرایط، ما باید از مردم فلسطین حمایت کنیم.

احمد کابالو دیگر سخنران این نشست بود و گفت: وقتی به فعالیت‌های رسانه‌ای در ایران و آفریقا نگاه می‌کنم نقاط مشترک زیادی را می‌بینم و در این‌ بین، رسانه‌های مهمی فعالیت می‌کنند. پرس‌تی‌وی یکی از همین رسانه‌هاست که به من انگیزه داد که تحولات ونزوئلا، نیکاراگوئه و... را دنبال کنم. در طول تاریخ، مردم آفریقا زیر فشار‌های زیادی بودند و اکنون به‌دنبال یک رسانه آزاد می‌گردند که تحت‌تأثیر حکومت آپارتاید صهیونیستی نباشد و تحولات فلسطین را به‌صورت دقیق و درست بیان کند. از این نظر، نگاه به شبکه‌های اجتماعی می‌تواند راهگشا باشد.

وی به نقش مهم شبکه‌های اجتماعی در آگاهی‌بخشی به جامعه جهانی اشاره کرد و ادامه داد: مردم آفریقا تجربه زیادی از مبارزه با استعمار نوین دارند. بخش مهمی از این استعمار، ایجاد سانسور خبری و جلوگیری از بیان ظلم استعمارگران علیه مردم آفریقاست اما اکنون با ظهور شبکه‌های اجتماعی ماجرا فرق کرده و نقش آنها در اطلاع‌رسانی حقایق بسیار بیشتر شده‌است. معتقدم که باید از ظرفیت این شبکه‌ها استفاده کرد تا همه دنیا از ظلم استعمارگران آگاه شوند تا به عدالت و دادگستری برسیم.

این فعال رسانه‌ای خاطرنشان کرد: برای مثال چرا یک زن آفریقایی در کشوری مثل فرانسه باید به‌دلیل سیاهپوست بودن، تحت‌فشار قرار گیرد و بسیاری از حقوقش سلب بشود؟ شما دیدید که در ماجرای جنگ در غزه، رژیم صهیونیستی چه بلایی بر سر زنان و کودکان آورد؛ آیا رسانه‌های دنیا درباره حق زنان فلسطینی صحبت و مطالبه‌گری کرد؟

کابالو به برخورد دوگانه رسانه‌های غربی اشاره کرد و افزود: نفاق و دورویی در رسانه‌های غربی به‌شدت به چشم می‌خورد. Ngo‌های غربی درخصوص آزادی بیان و حقوق‌بشر حرف‌های زیادی بیان می‌کنند اما وقتی در هالیوود، واقعیت‌ها وارونه جلوه داده می‌شود، صدای اعتراض هیچ‌کسی بلند نمی‌شود.

تاد هیکی، طنزپرداز ایرلندی با اشاره به فعالیت رسانه‌ای خود گفت: کمدی و طنز کار مورد علاقه من است و معتقدم با استفاده از زبان طنز می‌توان حرف‌های مهمی را بیان کرد که با قالب‌های دیگر به‌راحتی نمی‌توان بیانش کرد. به نظرم، زبان طنز به‌دلیل نیشی که در دل آن نهفته است، بهترین زبان برای انتقاد از سیاست‌های آپارتاید و استعماری است. به همین دلیل با استفاده از طنز و کمدی به انتقاد از سیاستمداران می‌پردازم.

وی با اشاره به این‌که نیازمند تلاش جهانی مطبوعاتی برای رساندن پیام مردم فلسطین به دنیا هستیم، افزود: مردم فلسطین قیام کردند و اکنون به دنبال رسانه هستند تا حرف‌شان را به گوش جهان برسانند. اکنون دنیا به نقطه‌ای رسیده که نیازمند دور شدن از استعمار است و باید همه ملت‌های دنیا به این امر کمک کنند. دیدید که مردم ایرلند چه موضعی درباره مسأله فلسطین داشتند. نگاه آنها به مردم فلسطین به‌عنوان یک متحد است.

این روزنامه‌نگار ایرلندی با اشاره به تحریف اخبار توسط رژیم صهیونیستی گفت: فراموش نکنید که لابی اسرائیلی و تبلیغات رسانه‌ای آنها به‌قدری زیاد است که اجازه انتشار هر مطلبی را نمی‌دهند. آنها از هر فرصتی استفاده می‌کنند و با استفاده از رسانه‌های خود تلاش می‌کنند تا اسلام را بکوبند و مردم فلسطین را طغیانگر معرفی کنند اما معتقدم با زبان طنز می‌توان واقعیت‌ها را به صورت عینی به دنیا نشان داد و شبکه‌های اجتماعی فرصتی را فراهم کردند تا بتوان به سمت دموکراسی در حوزه رسانه پیش رفت.

وی ادامه داد: به نظرم برای مقابله با تحریف و سانسور رسانه‌های غربی باید یک سیاست مهم را در پیش گرفت و آن‌هم این است که هیچ فعال رسانه‌ای برای انتشار اخبار تنها به خودش فکر نکند، بلکه به کمک یکسان‌سازی انگیزه‌ها فضایی برای انتشار بیشتر اخبار را فراهم کند.

علی حسن، روزنامه‌نگار لبنانی نیز در بخش دیگری از این پنل تخصصی گفت: درباره موضوعی صحبت می‌کنیم که در دنیای امروز بسیار فراگیر است. شبکه‌های اجتماعی تبدیل به بخشی جدایی‌ناپذیر از زندگی روزمره ما شدند و بخش مهمی از اطلاع‌رسانی بر دوش آنهاست. از این نظر نگاهی به کارکردهای شبکه‌های اجتماعی به‌ویژه در موضوع فلسطین با درک این مسأله که سانسور رسانه‌های غربی مانع مهمی برای اطلاع‌رسانی است، امری ضروری و مهم است.

وی ادامه داد: از سوی دیگر، شما دیدید که در جریان جنگ غزه، خبرنگاران زیادی تلاش کردند خودشان را به مناطق اشغالی برسانند و گزارش‌های میدانی و واقعی از ظلمی که علیه مردم فلسطین می‌شود، تهیه کنند. این تلاش‌ها بسیار مهم است اما باید این سؤال را پرسید که این خبرنگاران چگونه توانستند حرف خود را که بیان مظلومیت مردم فلسطین بود، به گوش بقیه برسانند؟ بخشی از تلاش‌های آنها در رسانه‌های‌شان منعکس شد اما بخش دیگری از آن که سهم قابل‌توجهی داشت، در شبکه‌های اجتماعی بازتاب پیدا کرد. بنابراین نقش شبکه‌های اجتماعی مهم و حیاتی است.

او درباره اهمیت شبکه‌های اجتماعی برای بیان حقایق گفت: درست است که تحریف زیادی از سوی رسانه‌های غربی وجود دارد اما به نظرم می‌توان از ظرفیت رسانه‌های اجتماعی برای روشنگری استفاده کرد. فراموش نکنید بسیاری از خبرنگارانی که برای پوشش اتفاقات غزه به سرزمین‌های اشغالی رفتند، اخبار و ویدئوهای خود را از طریق شبکه‌های اجتماعی به اشتراک گذاشتند و صدای‌شان شنیده شد. نباید بترسیم که سانسور می‌شویم یا ممکن است ما را زندانی کنند و باید واقعیت را بیان کنیم.