تاریخ مردان بزرگ را می سازد یا مردان بزرگ تاریخ را

همیشه در بین مورخین سؤال بوده که آیا مردان بزرگ تاریخ را می‌سازند، یا تاریخ مردان بزرگ را؟!
اخیرا یک اندیشمند مصری در پایان‌نامه دکترای خود ادعای متفاوتی را مطرح کرده، او گفته: به نظر من موتور محرک تاریخ، ایتام هستند، چه قهرمان‌های تاریخ و چه ضد قهرمان‌ها هر دو یتیم بوده‌اند...
از دید تاریخی ادعای این اندیشمند قابل توجه است و شواهد فروانی برای تایید آن وجود دارد، مثلاً پیامبر اعظم (ص)، امام زمان (عج)، امام خمینی (ره) و حتی رئیس جمهور شهید ما دکتر سید ابراهیم رئیسی همه یتیم بزرگ شده‌اند و در مقابل افرادی مثل صدام هم یتیم بودند، پس اگر قرآن می‌فرماید: فَأَمَّا الْیَتِیمَ فَلَا تَقْهَرْ و، اما [تو نیز به پاس نعمت ما]یتیم را میازار، چون در یتیم‌ها توانمندی‌های ویژه‌ای است که اگر با آن‌ها خوب رفتار شود و خوب تربیت شوند می‌توانند تاریخ و تمدن را بسازند و، اما اگر با آن‌ها بدرفتاری شود و در دل آن‌ها کینه و عقده به وجود بیاید، افرادی مثل صدام می‌توانند میلیون‌ها انسان را به کام مرگ بکشانند.
روح همه قهرمانان یتیمی که تاریخ را ساختند شاد.