دراین برنامه ملی همه نهادهای دولتی و غیردولتی فعال در آبادانی و پیشرفت ایران، مانند بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی، ستاد اجرایی فرمان حضرت امام(ره) و همچنین کمیته امداد امام خمینی(ره) به دنبال توانمندسازی و ارتقای مناطق محروم با استفاده از دانش، فناوری و نوآوری هستند.دومین دوره نمایشگاه ملی آبادیران امسال با شعار «نوآوری برای آبادانی» و با حضور ۲۸۱ شرکت دانشبنیان، خلاق و فناور، ۲۰ گروه جهادی و مردمی و ۴۵ نهاد و دستگاه اجرایی با هدف پیشرفت و آبادانی کشور، رفع چالشهای مناطق محروم و روستایی، ایجاد اشتغال پایدار و توسعه زنجیره ارزش ظرفیتهای بومی مناطق کمتر برخوردار با استفاده از ظرفیت شرکتهای دانشبنیان، خلاق و فناور و سایر ارکان زیستبوم نوآوری و فناوری از ۲۲ خرداد به مدت چهار روز در مصلای تهران در حال برگزاری است.
با وجود اجرای سیاستهای حمایتی از سوی نهادهای مختلف، هنوز برخی از مناطق کشور در بخشهای مختلف تامین مسکن، خدمات آموزشی، حمایتی، بهداشتی، سلامت،اشتغال و....محروم هستند.اکنون میتوان با بهکارگیری ظرفیتهای فناورانه و نوآورانه و درگیر ساختن نخبگان، بخش اعظمی از مشکلات این مناطق را برطرف کرد. در حال حاضر شرکتهای دانشبنیان، خلاق و فناور زیادی در سطح کشوروجود دارد که نقش زیادی در توسعه مسکن و زیرساختهای توسعه روستایی، امنیت غذایی، کشاورزی و دامپروری و...ایفا میکنند. اکنون میتوان از ظرفیت این شرکتها به شرط حمایتهای دولتی برای محرومیتزدایی این مناطق استفاده کرد. امروز اتصال شرکتهای دانشبنیان به بازار پروژههای محرومیتزدایی با کمک خیریهها، سمنها و نهادهای دولتی و حاکمیتی مسئول، کمک به توسعه مناطق محروم با معرفی ظرفیتهای شرکتهای دانشبنیان برای پاسخ به چالشها و ایجاد اشتغال پایدار و توسعه بازار و تسهیل خرید کالا و خدمات شرکتهای دانشبنیان و فناور در راستای عمران، آبادانی و محرومیتزدایی بیش از هرزمان دیگری باید بیشتر مورد توجه دستگاهها و نهادها قرار گیرد.
پیوند فناوری با مردم
دکتر روحا... دهقانیفیروزآبادی، معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانشبنیان رئیسجمهور در آیین افتتاحیه دومین نمایشگاه آبادیران با اشاره به وضعیت منابع کشور گفت: اکنون در شرایطی بهسر میبریم که ایران منابع محدودی دارد؛ دیگر نمیتوانیم مانند سابق کارخانه یا ساختمانی راهاندازی کنیم. تنها راه ایجاد خیزش یا جهش در کشور در گرو آبادانی است. در شرایط کنونی کشور فقط فناوری و نوآوری میتواند به یاری ما بشتابد. اگر این فناوری و نوآوری بهدست مردم بیفتد، میتوانیم ادعا کنیم که اتفاق خوبی در جهت آبادانی کشور رقم خورده است. ما در آبادیران میخواهیم فناوری جوانان را به مسائل کشور گره بزنیم. آبادیران، نخبگان را برای ایران و ایران را برای نخبگان نگه میدارد. وی با اشاره به اینکه رویداد ملی آبادیران، گامی اثرگذار و عملی در تحقق موضوعات دانشبنیان، مردمیسازی اقتصاد و افزایش تولید بهشمار میرود، میافزاید: شرکتهای دانشبنیان و شرکتهای خلاق محلی برای جمعی از نخبگان علم، فناوری، هنر و علوم انسانی هستند.اکنون نوآوریهای این شرکتها مورد حمایت معاونت علمی قرار دارد. از سوی دیگر مردم با توسعه بازار و سرمایهگذاری از این شرکتها حمایت میکنند اما اگر نوآوری اثری خاص نداشته باشد، این امر باعث ایجاد فاصله نوآوری از مردم و شکاف طبقاتی میشود. بر این اساس مفهوم جدیدی در معاونت علمی با عنوان هویت سوم حمایتی تعریف شد که شامل مجموعههای نوآوری مردمی میشود. این هویت سوم سکوهای نوآوری هستند که بازیگران اصلی آن از نظر سرمایه و بهرهبرداری، مردم هستند.
ضرورت مردمیسازی اقتصاد ایران
دکتر رضا اسدیفرد، معاون توسعه شرکتهای دانشبنیان معاونت علمی نیز با اشاره به اینکه نمایشگاه آبادیران پیونددهنده سه مفهوم مورد تاکید مقام معظم رهبری است، خاطرنشان کرد: هر سه این مفاهیم امور پسندیده و توصیه شده در دین مبین اسلام هستند؛ دین اسلام در کنار قناعت بر اهمیت تولید هم تاکید کرده است؛ زیرا جامعهای که تولیدش از مصرفش عقب باشد، دچار مشکلات متعددی میشود که تورم یکی از آنهاست. موضوع مردمیسازی اقتصاد هم همانطور که خداوند میفرمایند یدا... معالجماعه، امری پسندیده و توصیه شده است.وی میافزاید: امر دانشبنیان که امروز به اولویتی اصلی تبدیل شده و همه متفقالقول بر سر اهمیت آن هستند، بدون تاکیدات، پیگیریها و حمایتهای رهبر انقلاب محقق نمیشد. رویداد ملی آبادیران آمده تا این سه کلیدواژه را به هم ارتباط دهد و معاونت علمی در این مسیر خطیر، بدون همکاری و مساعدت و همراهی سایر دستگاهها توفیق چندانی نخواهد داشت.
حل مسائل اجتماعی با زیستبوم دانشبنیانی
مسعود حسنلو، دبیر ستاد توسعه فناوریهای فرهنگی و نرم معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانشبنیان ریاست جمهوری نیز میگوید: آبادیران عملا گذر معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانشبنیان از لایه توسعه فناوری به لایه حل مسائل است. این معاونت در دوره نخست فعالیت خود اکوسیستمی از شرکتهای دانشبنیان و خلاق ساخته است. آبادیران اتصال ظرفیت این شرکتها به مسائل کشور با موضوع خاص آبادانی ایران است. در این جریان نگاهمان فقط ایجاد شرکتهای دانشبنیان نیست. مسألهمان این است که شرکتهای دانشبنیان و خلاق در عرصه حل مسائل اجتماعی بتوانند کنشگری داشته باشند.وی میافزاید: آبادانی ایران و محرومیتزدایی یک لبه جدی اجتماعی نیز دارد. در حوزه اجتماعی ما نیاز داریم مردم مناطق محروم از لحاظ ذهنی و تواناییهای کسب و کار فعال شوند و بتوانند در لایههای مختلف، توانایی فکری و عملیاتیشان را افزایش دهند. اهمیت این مسأله باعث شد، ستاد توسعه فناوریهای فرهنگی و نرم معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانشبنیان ریاست جمهوری با محوریت حوزه فناوریهای آموزشی و فناوریهای نرم و پلتفرمهایی که میتوانند در حوزه آموزش در مناطق محروم باعث ارتقای سواد شوند و اصطلاحا ما را از مسیری میانبر به نتیجه برسانند، در دومین نمایشگاه آبادیران حضور پیدا کند؛ این موضوعها مانند حمایتهایی که اکنون در حوزه کدنویسی در مناطق محروم اتفاق میافتد یا کسب و کارهای خلاقی که میتوانند در مناطق محروم توانمندسازی کنند، میتواند موثر واقع شود.
تامین برق مصرفی مناطق محروم با تولید برق خورشیدی
پژوهشگران یکی از شرکتهای دانشبنیان مستقر در پارک علم و فناوری اراک و حاضر در این نمایشگاه موفق به طراحی و ساخت محصولات فناورانهای مانند درخت خورشیدی، دستگاه چهار منظوره خورشیدی، دستگاه خشککن خورشیدی ــ هیبریدی و نیروگاههای خورشیدی شدهاند.ابوالفضل حاجیزاده، مدیرعامل این شرکت دانشبنیان میگوید: اکنون از اصلیترین مسائل دنیا در ارتباط با بحث بحران انرژی و مسائل زیستمحیطی است. ایران نیز باید با توجه به پتانسیل خوب کشور در زمینه انرژیهای خورشیدی هرچه زودتر به این حوزه ورود پیدا کند و ناترازیهای برق ــ که طی سالهای اخیر ایجاد شده است ــ و بحث مسائل زیستمحیطی مانند مازوتسوزی نیروگاهها را با بهرهگیری از انرژیهای تجدیدپذیر جبران کند.وی میافزاید: متاسفانه هنوز در استفاده از انرژی خورشیدی نسبت به کشورهای اروپایی که میانگین تابش انرژی خورشیدی آنها در حد استانهای شمالی نیست هم عقبتر هستیم. سازمان انرژیهای تجدیدپذیر و بهرهوری ایران طی سالهای اخیر به این موضوع پرداخته و پروژههای خوبی را نیز پیرامون این مسأله برای استانها تعریف کرده است. امیدواریم با اجرای این پروژهها در ادارهها، صنایع در ابعاد خانگی و حتی مزرعههای خورشیدی، هرچه زودتر ظرفیتهای خورشیدی مورد نیاز کشور را تامین کنیم. همچنین با اجرای این طرحها، خانوادههای زیرمجموعه کمیته امداد و بهزیستی میتوانند با نصب پنلهای خورشیدی روی پشتبام منزلشان، برق تولید کنند و بهواسطه تولید برق نیز کسب درآمد داشته باشند.
ایجاد ۵ شغل دائم با پهپادهای کشاورزی
پژوهشگران یکی از شرکتهای خلاق حاضر در این نمایشگاه هم که در زمینه کشاورزی هوشمند فعالیت دارند، توانستهاند با بهکارگیری فناوریهایی مانند هوش مصنوعی، الکترونیک و هوا فضا کار کشاورزان را تسهیل کنند و نقشی در اشتغالزایی مستقیم و غیرمستقیم داشته باشند.رضا رستمی، مدیر برنامهریزی این شرکت خلاق میگوید: فناوران این مجموعه اکنون محصولاتی مانند شهپاد و خهپاد تولید کردهاند. شهپاد، شناور هدایتپذیر از دور است که برای خوراکدهی آبزیان استفاده میشود. این محصول مزیت۴۰ تا ۵۰ درصدی در کاهش هزینههای کشاورزان ایجاد میکند و با استفاده از این شیوههای کشاورزی هوشمند میتوانیم امنیت غذایی کشور را تضمین کنیم و کشاورزان با افزایش تولید و بهرهوری و با کاهش هزینههای تولید، زندگی بهتر و آسانتری داشته باشند.وی میافزاید: خهپاد نیز خودران هدایتپذیر از راه دور است. این محصول ماموریتهایی را در هوا به صورت خودکار و با کمک هوش مصنوعی و برخی دیگر از ماموریتها را روی آب مانند آبدهی مزارع میگو برای خوراکدهی و ضدعفونی کردن مزارع ماهی انجام میدهد.بهگفته وی، هر پهپاد پنج شغل دائم با سرمایهگذاری کمتر از یک میلیارد تومان ایجاد میکند و این افراد بهراحتی میتوانند کسب درآمد داشته باشند و مایحتاج زندگیشان را برآورده کنند.
کنترل ویلچر برقی با گوشی هوشمند
پژوهشگران یکی از شرکتهای دانشبنیان حاضر در این نمایشگاه نیز که سالها پیش به فناوری تولید ویلچر دست یافتهاند، اخیرا برای کمک به افراد محروم و اقشار کمدرآمد موفق به تولید اپلیکیشنی شدهاند که میتواند ویلچر برقی را بهصورت لمسی کنترل کند.محمدرضا اسدی، از پژوهشگران این مجموعه میگوید: سالها پیش موفق شدیم قسمت فرمان و کامپیوتر ویلچر برقی این مجموعه را مهندسی معکوس کنیم. در ادامه به علت اینکه برخی افراد بیمار بدنشان ضعیفتر است و از پس مخارج هزینه پرستار برنمیآیند، به فکر تولید این اپلیکیشن افتادیم. این نرمافزار با گوشی هوشمند کنترل میشود. همچنین این فناوری را گسترش دادهایم و برای برخی بیماران قطعی نخاع، سیستمی طراحی کردهایم که با چانهشان میتوانند ویلچر را به حرکت در بیاورند. برخی بیماران نیز قادر به چرخاندن اهرم ویلچر نیستند؛ در طرح جدید، بیماران فقط با اعمال کمترین فشار میتوانند ویلچر را به حرکت دربیاورند. لایههای حفاظتی این ویلچرها را نیز با نصب حسگرهای مراقبتی تقویت کردهایم.
ارائه خدمات حقوقی با پلتفرم هوشمند
پلتفرم خدمات حقوقی مبتنی بر هوشمصنوعی نیز از دیگر دستاوردهایی بود که در این نمایشگاه عرضه شده است؛ این پلتفرمی که توسط پژوهشگران یکی از شرکتهای مستقر در پارک علم و فناوری دانشگاه تحصیلات تکمیلی صنعتی و فناوری پیشرفته کرمان ساخته شده است با بهرهگیری ازهوشمصنوعی خدمات حقوقی برای کاربران ارائه میدهد.علی صمیمی، مدیرعامل این شرکت فناور میگوید: دراین پلتفرم حدود ۵۰۰ وکیل در حوزههای مختلف در آن عضو هستند. این پلتفرم در زمینه ارائه خدمات حقوقی بر اساس فناوری هوشمصنوعی فعال است و با بهرهگیری از فناوری هوشمصنوعی خدمات حقوقی الکترونیکی ازجمله تنظیم قرارداد الکترونیکی، تنظیم اوراق قضایی و ارجاع به وکیل و همچنین مشاورههای پرسش و پاسخ ارائه میدهد. کسب و کارها پس از ثبتنام در این پلتفرم میتوانند خدمات حقوقی خود را دریافت کنند.
شناسایی اختلالات روانشناختی با کمک واقعیت مجازی
چند شرکت دانشبنیان فعال درحوزه شناختی نیز با حضور در پاویون محصولاتشناختی ستاد توسعه علوم و فناوریهایشناختی توانمندیهای علمی، خلاقانه و فناورانه خود را برای کمک به امر سلامت، درمان و توانبخشی درمناطق کمتربرخوردار و رونق حوزهشناختی به نمایش گذاشتند. پژوهشگران یکی از این شرکتهای دانشبنیان حاضر در این پایون موفق به طراحی نرمافزاری شدهاند که قادر است اختلالات روانشناختی را با کمک واقعیت مجازی شناسایی کند.سعید یوسفی، مدیر اجرایی این طرح میگوید: شرکت ما در حوزه سلامت روان فعالیت دارد. این مجموعه اقدام به طراحی نرمافزاری کرده است که با دستگاه شبیهساز سهبعدی میتواند اختلالات روانشناختی افراد از قبیل نداشتن تمرکز، بیخوابی و افرادی که نیاز به توانبخشی ذهنی دارند را شناسایی کند؛ هنگامی که افراد مبتلا به این اختلال دستگاه را به روی سرشان میگذارند، نرمافزار میتواند ساختار ذهنی افراد را بر اساس واقعیت مجازی تحلیل کند. این دستگاه میتواند برای افراد بالای شش سال مورد استفاده قرار بگیرد. این دستگاه بیشتر ماهیت بازی دارد و پزشکان با کمک این نرمافزار متوجه اختلال بیماران میشوند. روند درمانی بیماران نیز بستگی به پزشک معالج دارد.