سلاح بوشهر برای مقابله با بیابان

محمدرضا برازجانی-خبرنگار 

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان بوشهر با اشاره به روز مقابله با بیابان زدائی و کاهش اثرات خشکسالی که امسال با شعار ((اتحاد برای زمین، میراث طبیعی ما، آینده ما)) نامگذاری شده است و با تاکید بر برای تحقق این مهم اقداماتی در سه سطح پیشگیرانه،اصلاحی و احیایی ضرورت دارد گفت:در حال حاضر چالش کمبود آب شیرین، تغییر اقلیم و آب و هوا و بیابان زائی حیات کره زمین را مورد تهدید و هجوم قرار داده است این در حالی است که حدود 110کشور در دنیا با مساحتی بالای 5میلیارد هکتار درگیر بیابان زائی و پیامدهای مخرب آن هستند.

((عبدالحسین گرشاسبی ))افزود:کشورمان ایران هم از مصائب این پدیده قرن 21 مستثنی نیست زیرا قرار گرفتن کشور در کمربند خشک و نیمه خشک دنیا که میانگین بارش آن کمتر از یک چهارم میانگین جهانی است باعث شده تا 89درصد وسعت ایران که 22 استان را شامل می شود درگیر بیابان نموده و 32میلیون هکتار را تحت تاثیر فرسایش بادی قرار دهد.

وی با بیان این که آمارها حاکی از این است که 44میلیون هکتار از اراضی کشور در قلمرو بیابان قرار دارد و از این مقدار14میلیون هکتار در کانون های فرسایش قرار دارد ادامه داد:سالانه خسارت بسیار زیادی به اراضی کشاورزی،تاسیسات زیربنایی،راههای مواصلاتی و اماکن نظامی و فرودگاهی تحمیل می شود به طوری که در سالیان اخیر برآوردها نشان می دهد جابه جایی شن های روان بیش از 4هزار میلیارد تومان هزینه و خسارت به بخش های مختلف کشور وارد کرده است.

بیابان های بوشهر به روایت آمار و ارقام

((گرشاسبی)) اضافه کرد:960هزار هکتار از مجموع 2میلیون و 300هزار هکتار وسعت استان بوشهر در حوزه اکوسیستم بیابانی قرار دارد یعنی از 10شهرستان فقط کنگان و جم از محدوده بیابانی استان خارج هستند و بقیه نقاط استان درگیر بیابان هستند.افزون بر این 102هزار هکتار در وضعیت  اراضی بیابانی و فاقد پوشش و10هزار هکتار هم به صورت شوره زار و نمکزار ثبت شده اند.همچنین وسعت اراضی بدون پوشش و بیرون زدگی سنگی رقمی حدود66هزار هکتار است.

به گفته مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان بوشهر،پوشش جنگلی در این استان 320هزار هکتار است و 730هکتار هم زیر پوشش جنگل های حرا قرار دارد که این مقدار با لحاظ حراهای دست کاشت و همچنین طبیعی محاسبه شده است.

وی با اشاره این که سابقه و تاریخ عملیات احیایی در سطح استان بوشهر به 5دهه قبل بر می گردد که در محدوده روستاهای چاهکوتاه،آبطویل،عیسوند و بردخون با اجرای مالچ پاشی و نهال کاری انجام شد و سرانجام 31هزار هکتار از کانون های بحران و اراضی بیابانی تثبیت شد خاطر نشان کرد:4هزار و 400هکتار پروژه روانآب و ذخیره نزولات در قالب هلالی آبگیر در سالیان اخیر به اجرا درآمده است همچنین 9800هکتار پروژه مدیریت جنگل های دست کاشت و اصلاح پرورش و مبارزه با آفات جانوری به اجرا درآمده است.

11میلیارد اعتبار برای اجرای طرح ها

((عبدالحسین گرشاسبی))گفت:در سال گذشته13میلیارد و 807میلیون تومان مجموع اعتبارات مصوب داشتیم که 11میلیارد تومان برای طرح ها و پروژه های بیابان زدایی در سطح استان بوشهر تخصیص و واگذار شد.این اعتبار صرف نهال کاری در 376هکتار از اراضی استان و همچنین مراقبت و آبیاری از طرح های سال های گذشته شد.

چالش های بیابان زدایی

این مقام مسئول از تغییر اراضی کشاورزی،مراتع،پوشش های جنگلی،بارش های نامناسب و همچنین پراکنش غیر متناسب در سالهای اخیر که به دلیل گرمایش زمین و تغییر اقلیم منجر به سیلاب های ویرانگر شده اند به عنوان مهم ترین عوامل تخریب بسیار گسترده در حوزه زمین یاد می کند و معتقد است که بادهای گرم و سوزان،تصرف غیرقانونی اراضی بیابانی ناشی از افزایش قیمت زمین و مشارکت نکردن مردم در کنار کمبود اعتبار و تزریق نامناسب بودجه این معضل را تشدید کرده است.  

وی در فرازی از گفته های خود به این نکته مهم اشاره می کند که در برنامه هفتم توسعه تاکید شده تا سطح کانون های بحرانی تا 20درصد باید کاهش پیدا کند .گرشاسبی تحقق این هدف را در گرو ارتقاء مشارکت ، آگاهی بخشی عمومی و همچنین حفاظت جامعه و بهره برداری پایدار می داند و معتقد است که کنترل عوامل تخریب و مدیریت منابع آب اولین گام مقابله با بیابان زائی است.

اجرای طرح یک میلیارد درخت

نقش منابع طبیعی به عنوان سیاستگذار حاکمیتی در اجرای فعالیت هایی همچون حفاظت از عرصه های طبیعی ،انجام عملیات آبخیزداری به صورت سنواتی و همچنین عملیات بیولوژیک مثل طرح مردمی کاشت یک میلیارد درخت در دوره چهار ساله می تواند در این مهم شتاب دهنده و تعیین کننده باشد.

در استان بوشهر تولید 12میلیون نهال در راستای طرح یک میلیارد درخت در دستور کار قرار دارد و بر همین اساس سال گذشته تعهد استان برای تولید و کاشت 3میلیون نهال به طور کامل محقق شد و این مهم بخشی از دستاوردها و خدمات دولت شهید آیت الله رئیسی در استان بوشهر محسوب می شود.