رامین مهمان پرست در گفتوگو با جام جم آنلاین در خصوص اولویت ها و چالش های سیاست خارجی دولت چهاردهم، گفت: یکی از اولویتهای اصلی سیاست خارجی در دولت چهاردهم مربوط به مباحث اقتصادی است، در شرایطی هستیم که احتیاج داریم با یک دیپلماسی فعال و خلاق هم زمینه ثبات و امنیت را بر کشور و فعالان اقتصادی آماده کنیم و در این ارتباط تحریم ها را به حداقل رسانده و یا به کلی برطرف کنیم.
وی افزود: بنابراین یکی از این چالشها، طبیعتاً موضوع تحریمها و برجام است که باید با یک طرح جامع از موضع قدرت ورود کرده و براساس تعریف منافع ملی قرار گرفته و تلاش کنیم تحریمها را رفع و یا به حداقل برسانیم.
این دیپلمات پیشین کشورمان خاطرنشان کرد: لازمه این کار این است که زمینههای حداقلی را از وضعیت اقتصادی در داخل کشور فراهم کنیم چون اگر شرایط اقتصادی داخلی چندان مهیا نباشد ورود به مذاکره از موضع ضعف نه تنها برای ما دستاوردی نخواهد داشت بلکه میتواند همواره خسارت هم وارد کند.
وی با تاکید بر اینکه بحث سیاست خارجی بسیار تعیین کننده است تصریح کرد: ضمن اینکه باید با هماهنگی جدی در داخل و برقراری رابطه با بخشهای اقتصادی و خصوصی حداکثر تلاش صورت گیرد تا زمینه اولیه بهبود اوضاع اقتصادی را در کنار مذاکراتی که باید از موضع مناسب با کشورهای غربی داشته باشیم بتوانند همدیگر را کامل کنند.
مهمانپرست با بیان اینکه طبیعتا یکی از وجوه چالشهای پیش روی، چالش با آمریکا و اروپا؛ بحث موضوعات اقتصادی و تحریم میشود، گفت: ضمن اینکه باید برای مدیریت رابطه آمریکا با کشورهای منطقه و طرحهایی که دنبال میکند و به نحوی به ما مربوط است برنامه داشته باشیم، رسیدن به برخی نقاط تفاهم که مورد اشتراک منافع هر دو طرف است مانند ثبات و امنیت در خاورمیانه میتواند موضوعاتی باشد که روابط با آمریکا را مدیریت کند و همینطور با اروپا.
برای شرق و غرب برنامه داشته باشیم
این کارشناس حوزه روابط بین الملل ادامه داد: اروپا به خصوص بعد از وقوع جنگ غزه و حمایتی که از رژیم صهیونیستی داشته و وضعیت سختی که اسرائیل به دنبال مقاومت فلسطین پیدا کرده است دوباره فشار را به بحث هستهای ایران کشانده و تصویب قطعنامه علیه ایران را دنبال میکند، بنابراین دستگاه سیاست خارجی باید روی مذاکرات چند جانبه و چند وجهی با اروپاییان برنامهریزی و در جهت مدیریت کردن آنها تلاش کند تا به نقطه ای کشیده نشوند که بخواهند دشمنی ها را متوجه ایران کنند.
مهمانپرست در عین حال گفت: اگر قرار باشد برای کشورهای غربی برنامهای برای دستیابی به اهدافمان داشته باشیم حتماً باید برای روسیه،چین،هند،کره،ژاپن و ...نیز برنامه داشته باشیم چرا که هر کدام میتوانند تاثیر بسیاری بر روابط ما داشته باشند و با توجه به ملاحظاتی که در منطقه و جامعه بینالملل داریم برای ما مهم هستند که برای آنها نیز بر اساس منافع ملی خود برنامه مشخصی داشته باشیم.
منافع ملی کشور در پیگیری سیاست متوازن
وی افزود: متاسفانه در این ارتباط طی سالهای گذشته سیاست خارجی ما دائماً دچار افراط و تفریط بوده است،در یک مقطعی به شدت نسبت به دنیای غرب بدبین بوده و بسته عمل کرده و دچار خلاء شدیم و تلاش شد این خلاء را با کشورهایی مانند روسیه و چین دنبال کنیم، به این ترتیب در بعضی مواقع بیش از حد به غرب خوشبین بوده و ارتباط و همکاری با کشورهای شرق کمرنگ شد. به نظر میرسد این دو رویکرد هر دو اشتباه باشد.
این دیپلمات پیشین کشورمان اظهار کرد: منافع ملی کشور در پیگیری سیاست خارجی متوازن است که سعی میکند از ظرفیت تمام کشورهایی که با آنها در ارتباط هستیم استفاده کند.
وی گفت: یکی دیگر از اولویت ها مربوط به تحولات منطقه می شود که حتماً باید به سمت اعتمادسازی با منطقه به خصوص کشورهای عربی برویم تا از طریق امضای پیمانهای همکاری جمعی به خصوص در زمینه امنیت سیاسی و نهایتاً اقتصادی بتواند برای ما شرایط بهتری فراهم کند.
ادامه تقویت سیاست همسایگی
مهمانپرست در ادامه با بیان اینکه رابطه با همسایگان که در دولت شهید رئیسی تفویت شد باید همچنان جزو برنامه های سیاست خارجی باشد، افزود: باید مقداری به این روابط عمق داده شود که بعنوان مثال میتوان در زمینه مبادلات کالاهای اساسی از جمله انرژی پیوندهای محکمی با آنها ایجاد کرد.
وی گفت: موضوع جدی دیگر بحث مهاجرت ایرانیان است که جمعیت قابل توجهی در خارج از کشور زندگی می کنند و باید برای این جامعه بزرگ ایرانی طراحی کرده و حداکثر تلاش را برای جذب افراد موثر و سازنده ایرانی ایجاد کنیم.
مهمانپرست تصریح کرد: در سیاست خارجی احتیاج به جریان فکری داریم که بتواند سیاست متوازن، باز ولی از موضع قدرت و تامین حداکثری منافع ملی را دنبال کند که در این ارتباط دیپلماسی اقتصادی باید سرفصل اصلی کار در دستگاه سیاست خارجی باشد.
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد