گاهی سگ گله را دور میزنند و برایش دردسر درست میکنند و گاهی هم با او همدست میشوند. اصلیترین شخصیت این مجموعه انیمیشن، همان بره لاغری است که انگار هوشی فراتر از دوستانش دارد و بهجای سرگرم بودن با علف، به فکرهای مختلف، سرگرم است. این بره ناقلا فراتر از یک گوسفند معمولی، باهوش است و با گلهای در مزرعهای سنتی در انگلیس زندگی میکند که هر بار با یک ماجرا روبهرو میشود. نکته مهم شخصیت این بره، رفتن به فرای باورهای مرسوم است. او به جای پذیرفتن شرایطی که دارد و توجه به علف و مزرعه، موقعیتهای خاصی را برای برههای دیگر ایجاد میکند تا در قالب یک قهرمان برای برههای دیگر ظاهر شود؛ از آماده کردن فضایی برای آبتنی برهها تا حقههایی که باعث میشود برهها برای اولین بار پیتزا بخورند. همه اینها، شان را به یک شخصیت فرای یک بره تبدیل میکند؛ البته پیش از این هم انیمیشنهای مختلفی تولید شده بود که حالوهوای اصلی آن را، حیوانات یک مزرعه شکل میدادند. لابد «فرار جوجهای» را یادتان هست که چطور یک مرغ باهوش، تلاش میکرد بقیه را با خود همراه کند تا از زیر بار ظلم مزرعه بیرون بیایند و فرارکنند. بره ناقلا شبیه به همان فرم اما قدری متفاوتتر شکل گرفته است. شرکت انیمیشنسازی آردمن انیمیشن، تولید بره ناقلا را با همکاری دو شرکت فیلمسازی آلمانی انجام داده است.
نقشهای یک مزرعه
اینکه بسیاری از نویسندگان و تولیدکنندگان آثار انیمیشنی، از شخصیت یکی از حیوانات و نمایش متفاوت آن، برای انتقال معنا استفاده میکنند، یک شگرد موفق برای انتقال مفاهیم ساده بوده؛ درست مثل بره ناقلا که شخصیت اصلی، یعنی شان بیشتر از ساکت ماندن و بره بودن، در قامت یک فرد آگاه و شبیه انسان حاضر میشود تا مشکلات مزرعه را به نفع دیگر گوسفندان حل کند. کمدی ایجاد شده در تقابل این نقش با سگ گله و مرد صاحبخانه و لبخندی که بیشتر وقتها این بره در مواجه شدن با اتفاقات میزند، به باورپذیرتر شدن آن کمک بسیاری میکند؛ البته که سابقه طولانی انتقال مفاهیم با حیوانات در آثار قدیمی و برجستهای همچون کلیله و دمنه هم دیده میشود. در بره ناقلا، هرکدام از برهها و گوسفندان، بهواسطه شکل ظاهری و مدل رفتار، نماینده گونههای مختلف افراد هستند که در موقعیتهای مختلف، واکنشهای متفاوتی از خود نشان میدهند. بهعنوان مثال، شرلی یکی از همین گوسفندان که ظاهری بزرگ دارد و اشتهایش غیرقابل کنترل است. انگار همین هم، او را به عنصری تبدیل میکند که هر بار دردسر تازهای برایش رخ میدهد یا مانعی برای اجرای یک برنامه گروهی میشود. تیمی، بره دیگر قصه است که چهره معصومی دارد اما گاهی دردسرهای بسیاری برای بقیه برهها ایجاد میکند. هرکدام از این برهها نماینده یک مدل از رفتار جامعه هستند که در یک مقیاس کوچک، به نمایش گذاشته شدهاند اما شخصیت دیگر، همان سگ گله است که بهجای زیرکی، بیشتر دردسرساز است؛ هم برای خودش هم برای برههای دیگر. چهره این سگ و حالت رفتارش، در کنار آن بطری چای که همیشه در کنار دستش دارد و تلاش میکند بیدار و هوشیار بماند، طنز مجموعه بره ناقلا را بیشتر و تضاد میان نقشها را به رنگارنگی تماشایی تبدیل میکند. شخصیت مزرعهدار هم با آن عینک تهاستکانی که بر چشم دارد، گاهی به دیدن رفتارهای عجیب از برهها شک میکند و همین ضعیف بودن چشم او، فرصت و بزنگاهی برای برههای دیگر است که از مقابل چشم او دور شوند.
نمایش بره ناقلا در ۱۸۰ کشور
اما اگر بخواهیم قدری از جزئیات تولید این انیمیشن بگوییم، باید آن را یک مجموعه پویانمایی استاپموشن صامت بدانیم که گفته میشود اولین اپیزود آن، در مارس۲۰۰۷ پخش شده. انگار ازهمان زمان هم استقبال بسیاری به سمت آن صورت گرفته است. بره ناقلا یا هر اسمی که آن را خطاب قرار دهیم، در بیشتر کشورها پرطرفدار بوده؛ آنطور که تهیهکنندگان این انیمیشن میگویند، این مجموعه از بیش از ۱۸۰ کشور جهان برای نمایش و پخش خریداری شده و توانسته الهامبخش بسیاری ازبرنامهسازان تلویزیونی در کشورهای مختلف، برای تولید یکسری مجموعه مستقل باشد. بههرحال، شان برهای است که مثل بسیاری ازکاراکترهای خلق شده در دل قصههای قدیمی، راوی یک مزرعه و متفاوت بودن آن است و دل مخاطب را به سمت خود کشانده.بره ناقلا این روزها از شبکه نهال تلویزیون روی آنتن میرود و مورد استقبال مخاطبان قرار گرفته است.