در این بین پدر و مادرها هم به‌ناچار و با هدف کیفیت آموزشی بهتر به سمت این مدارس کوچ می‌کنند اما طبق گفته خیلی از این خانواده‌ها، خدمات ارائه‌شده در برابر شهریه‌های دریافتی خیلی هم آش دهان‌سوزی نیست! باوجود تاکیدات مسئولان سازمان مدارس غیردولتی طی سال‌‌های اخیر بر رعایت مقررات اما هنوز هم مدیران این قبیل مدارس از آن سرپیچی می‌کنند. امسال اگرچه عزم آموزش و پرورش برای رسیدگی به تخلفات و نظارت برمدارس غیردولتی جزم شده است و بنابر گفته محمودزاده و طی بازدیدهای میدانی، اندک مدارسی که تخلف می‌کنند، طبق قانون تخلفات شهریه با آنها برخورد می‌شود اما هنوز هم معضل شهریه‌های این مدارس چالش‌برانگیز و بدون چاره است. شاید شکافی بین انتظارات والدین و مدارس غیرانتفاعی در این موضوع شکل گرفته است. با وجود این‌که محمودزاده گفت: «یک درصد مدارس درخواست شهریه ۸۰ تا ۹۶میلیون تومانی کرده‌‌اند که هنوز با آن موافقت نشده است.» وی همچنین شهریه‌های مصوب مدارس غیردولتی را بین ۱۰ تا ۸۰ میلیون تومان اعلام کرده است. اما گزارش‌های میدانی خبرنگار ما حاکی از رقم‌های بسیار بالایی در برخی از مناطق است.
دست‌درازی مدارس غیرانتفاعی به جیب خانواده‌ها!
برای بررسی بیشتر این موضوع سراغ برخی از خانواده‌هایی رفتیم که اخیرا پروسه ثبت‌نام فرزندان‌شان را در مدارس غیردولتی انجام داده‌اند. مبالغ اعلامی این والدین، مغایرت‌هایی با شهریه‌های اعلامی و دریافتی دارد. خانم هاجری یکی از مادرانی است که پسرش را امسال در مقطع دوم ابتدایی در یکی از مدارس غیرانتفاعی معروف پایتخت و در محدوده محله دیباجی ثبت‌نام کرده است. او به خبرنگار جام‌جم می‌گوید: «مبلغ ۲۶ میلیون را به صورت علی‌الحساب برای ثبت‌نام پرداخت کردهایم. اما مبلغ اعلامی مدرسه به همراه یک ماه دوره تابستانی، ۱۰۵ میلیون تومان است.» این مادر از تبعیض در این مدرسه گلایه‌مند است و توضیح می‌دهد: «چنین مدارسی، به اندازه پول دریافتی‌شان، کار انجام نمی‌دهند.» او همچنین اذعان داشت که همه‌ساله قراردادی مالی برای ثبت‌نام امضا می‌کردیم اما امسال خبری از آن نبود. البته این مادر به ما گفت که این مبالغ به‌جز هزینه ناهار، ایاب و ذهاب و لباس فرم است.
آقای لاری یکی دیگر از والدینی است که دختر و پسر او درمدارس غیرانتفاعی درس می‌خوانند. این پدر درخصوص مدرسه دخترش که امسال پایه دوازدهم و در محدوده دهکده المپیک تهران است، می‌گوید: «شهریه دریافتی سال گذشته حدود ۶۰ میلیون تومان بود اما امسال مبلغ ۸۵ میلیون تومان را برای ثبت‌نام پرداخت کردهایم.» وی همچنین از شهریه مجزای کلاس‌های تابستانی به ما توضیحاتی داد و ادامه می‌دهد: «مدرسه برای کلاس‌های تابستانی مبلغی حدود شش میلیون را اعلام کرده‌است. این کلاس‌ها شامل ریاضی تقویتی، کامپیوتر و...است.» البته محمودزاده پیش از این اعلام کرده که اگر خانواده‌ها در اعلام شهریه اصلی مدرسه مغایرتی را مشاهده کردند، می‌توانند برای ثبت شکایت خود در سامانه اقدام کنند.
پشت پرده مالکان مدارس غیردولتی
ماده ۱۸ قانون تاسیس و اداره مدارس و مراکز آموزشی و پرورشی غیردولتی می‌گوید: «کلیه درآمدها و هزینه‌های مدارس و مراکز غیردولتی در دفاتر رسمی ثبت می‌شود و مورد بازرسی آموزش و پرورش قرار می‌گیرد. تراز مالی این مدارس و مراکز همه ساله توسط مدیر مدرسه یا مرکز تنظیم و پس از تصویب مؤسسان جهت رسیدگی و تأیید نهایی به اداره آموزش و پرورش و اداره امور اقتصادی و دارایی ارائه می‌گردد.» با وجود چنین قوانینی اما ابراهیم سحرخیز، معاون پیشین وزارت آموزش و پرورش در گفت‌وگو با جام‌جم مشکل در ساختار نظارتی و عدم شفاف‌سازی مالی را از مهم‌ترین عوامل تفاوت در نرخ‌های اعلامی این مدارس عنوان کرد. وی از چرایی مغایرت در شهریه‌های مدارس غیردولتی می‌گوید: «به سبب تضعیف مدارس دولتی، مردم ناگزیرند که به سمت مدارس غیردولتی کوچ کنند. این مدارس هم زمانی که بازار نظارت را آشفته می‌بینند و خود را در امنیت کامل احساس می‌کنند، به هر اقدامی برای شهریه دست می‌زنند. چیزی که به عنوان شهریه توسط آموزش و پروش اعلام شده، باید برای مردم روشن و تبیین شود که هر مدرسه چه مبلغی را دقیقا دریافت می‌کند.» سحرخیز علت تفاوت نرخ‌ها را ساختار نظارتی بر این مدارس می‌داند و ادامه می‌دهد: «ساختار مناسبی برای نظارت بر این مدارس نیست و این نقص در قانون هم وجود دارد. شورای نظارتی متشکل از نماینده مدارس غیردولتی، معاون وزیر در مدارس غیردولتی و در راس آن وزیر یا نماینده‌ای از ریاست جمهوری بر این مدارس نظارت می‌کنند اما در بسیاری از این مدارس به پشتوانه حضور مالکین با نفوذ، تیغ وزیر هم در آنجا برنده نیست. زمانی بسیاری از این مالکان در منصب‌های حساس دولتی بودند. خیلی نمی‌شود با چنین آدم‌های بانفوذ و دارای سرمایه‌ای مقابله کرد؛ چرا که از رانت پول و سرمایه برخوردارند.» به هر حال باید باز‌هم منتظر بمانیم تا ببینیم آیا اصلاحاتی بر قوانین حاکم بر این مدارس صورت می‌پذیرد یا همچنان خانواده‌ها باید ناچارا در تلاش برای تامین هزینه‌های این مدارس برای فرزندان‌شان باشند.
یار کمکی حاشیه‌ساز
مدارس غیرانتفاعی دراواخردهه۶۰ با توجه به افزایش قابل توجه دانش‌آموزان و تراکم بالای کلاس‌های درس مدارس دولتی به عنوان یار کمکی دولت تاسیس شدند تا باری را از دوش مدارس دولتی بردارند اما حالا خود به چالش تبدیل شده و مدارس دولتی را هم به حاشیه کشانده‌اند. ابراهیم سحرخیز، معاون پیشین وزارت آموزش و پرورش با اشاره به بحث شفاف‌سازی دریافت‌های مدارس غیردولتی به ما می‌گوید:«باید به صورت شفاف هزینه‌های این مدارس همچون غذا، ایاب و ذهاب و کلاس‌های فوق‌برنامه را مشخص کنیم. در منوی خدمات ارائه‌شده توسط این مدارس باید قیمت‌ها مشخص شود.» سحرخیز بهترین راه در این‌باره را ورود جدی برخی نهادها می‌داند و بر این باور است: «جای خالی سازمان تعزیرات حکومتی، قوه قضاییه یا سازمان بازرسی کشور در این موضوع به چشم می‌خورد.»
