با وجود اینکه ثبتنام دانشآموزان برای سال تحصیلی جدید از۱۹اردیبهشت آغاز شده است اما همچنان بسیاری از خانوادهها بهدلایل مختلفی ازجمله محدودیتهای جغرافیایی نتوانستهاند فرزند خود را ثبتنام کنند.این درحالی است که هرساله مسئولان آموزشوپرورش وعده برطرف شدن این معضلات را میدهند اما گویا مشکلات همچنان پابرجاست. خانوادهها برای ثبتنام فرزندشان در مدرسه دولتی عادی، حتما باید محل سکونتشان در محدوده جغرافیایی تعیین شده از سوی آموزشوپرورش شهر خودشان باشد. در این صورت صرفا یک مدرسه پیشروی آنهاست و با پذیرش این اجبار، حق انتخاب دیگری ندارند. البته بماند که در این میان هم شاهد معضل دیگری به نام قولنامههای صوری برای ثبتنام دانشآموزان در مدارس خارج از محدوده سکونت خانوادهها هستیم؛ چرا که مدارس دولتی بعضا حتی بهدلیل یک چهارراه یا حتی یک کوچه، محل زندگی دانشآموز را خارج از محدوده میدانند.
پارتیبازیهای ثبتنام مدارس دولتی!
معضل محدوده جغرافیایی ثبتنام، سالهاست که برای بسیاری از خانوادهها وجود دارد و تاکنون هم آموزشوپرورش راهحل معقولی برای آن نداشته است. این مشکلات وقتی دوچندان میشود که قرار است هرسه سال یکبار پایه دانشآموزان نیز تغییر کند.آقای آزادی پدر دانشآموزی در مقطع چهارم ابتدایی است که هنوز نتوانسته فرزندش را در مدرسهای در منطقه ۱۶ تهران ثبتنام کند. او در مورد مشکلات ثبتنام بچهاش به جامجم میگوید: نزدیکترین مدرسه به پسرم، دقیقا در همان کوچه محل زندگیمان است و فقط لازم است با طی کردن مسافت کوتاهی به مدرسه برود اما زمانی که به مدرسه مورد نظر مراجعه کردم آنها به من گفتند شما در محدوده ما نیستید و نمیتوانید ثبتنام کنید.» وی از مسافت دور مدرسهای که در محدوده تعیین شده از سوی آموزشوپرورش قرار دارد به ما توضیح میدهد: «اگر بخواهم پسرم را در مدرسهای که در محدوده مجاز است ثبتنام کنم باید هزینهای بهعنوان سرویس مدسه نیز متحمل شوم.» البته علی فرهادی، سخنگوی وزارت آموزشوپرورش درخصوص ثبتنام دانشآموزانی که یک کوچه بالاتر یا پایینتر از مدرسه هستند، گفته بودکه این مشکل امسال حل خواهد شد.این پدر همچنین به مامیگوید که مدیر مدرسه از او خواسته تا اگر کسی را در آموزشوپرورش میشناسد، به آنها بگوید تا شاید فرزندش را در مدرسه ثبتنام کنند و دانشآموز این خانواده را با این جمله در لیست انتظار قرار دادهاند.
مدارس خاص، فارغ از ۲ جهان!
محدودهبندی براساس نشانی از طریق سامانه مربوط به وزارت راه و شهرسازی و سامانه آموزشوپرورش مشخص میشود که با هم ارتباط دارد و بر این اساس شناسایی و محدوده مشخص میشود.این درحالی است که مدارس خاص ازجمله مدارس سمپادونمونه دولتی وهمچنین هنرستانها محدوده جغرافیایی برای ثبتنام ندارند.پسرخانم جعفری دانشآموز مقطع هفتم است.او نیز از این موضوع گلایه دارد و به جامجم میگوید: «برای ثبتنام فرزندم در مدرسهای در محدوده منطقه ۱۴ تهران و نزدیک محل سکونت مراجعه کردم اما مدیر مدرسه به ما گفت که خارج از محدوده هستید و اگر نامه از اداره کل آموزشوپرورش هم داشته باشید، شما را ثبتنام نمیکنیم.» البته مدیر مدرسهای در خارج از محدوده به او گفته مشکل ثبتنام و محدودهبندی با پرداخت پول حل میشود! بهگونهای که این مدرسه هیأتامنایی برای ثبتنام دانشآموزاندرمحدوده، پنج میلیون وبرای خارج ازمحدودهها ۱۵میلیون تومان پول میگیرد. البته خانم جعفری درنهایت موفق شده تا فرزندش را در مدرسهای خارج از محدوده ثبتنام کند.
تعداد بالای مدارسی با عناوین خاص!
حال سؤال اینجاست که این محدودیتها بر چه اساسی تعیین میشود و چه راهکاری برای آن وجود دارد؟ ابراهیم سحرخیز، معاون اسبق وزارت آموزشوپرورش درگفتوگو باجامجم دراینباره میگوید:«درگذشته نیزبه این موضوع تاکید میکردند که فاصله مدرسه ابتدایی تا محل سکونت دانشآموزان بیشتر از ۵۰۰ یا ۶۰۰ متر نباشد. این عملا مقدور نیست چرا که متاسفانه در شهرهای بزرگی همچون تهران، در ساختوساز فضاهای آموزشی متناسب با رشد جمعیت نتوانستیم کاری انجام دهیم.» وی معتقد است که برخی از مدارس عادی به مدارس خاص تبدیل شدهاند و میافزاید: «متاسفانه سالهاست که مدیرسالاری در برخی از مدارس منجر به این شده که آموزشوپرورش نتواند بر این مدارس نظارت و برخورد قانونی داشته باشد.» از سویی دیگر آموزشوپرورش طی چندسال اخیر، با ایجاد مدارس خاص و متنوع، عدالت آموزشی را زیر پا گذاشته و مدارسی با عناوین مختلف تاسیس کرده است. سحرخیز نیز به این موضوع اذعان داردومیگوید: «درمناطق بالایی تهران تعدادمدارس غیردولتی ازمدارس دولتی بیشتر است و مردم برای دسترسی به مدرسههای دولتی دچارمشکل هستند.»وی همچنین براین باور است که بخش ارزیابی عملکرد درآموزشوپرورش، ضعیف عمل میکند و باید نظارتهای بالینی و برخط بر این موضوع داشته باشد. به نظر میرسد نیاز است تا مسئولان آموزشوپرورش، مسائلی را که مردم بیشتر از آن ناراضی هستند و آنان را با چالش مواجه کرده است، احصا و برای این مشکلات راهکار فوری پیدا کنند تا مردم و مدارس تا حدی به آرامش برسند.