تلاش برای تحقق عدالت دانش‌بنیان

به همین دلیل‌انتظار می‌رودپس ازبیش ازیک دهه فعالیت دراین حوزه وحمایت‌های دولتی معاونت علمی،فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان از نزدیک به ۱۰هزارشرکت دانش‌بنیان درکشور، بسیاری ازچالش‌ها ومشکلات کشوربه ویژه درمناطق محروم با راهکارهای نوآورانه و فناورانه رفع شود. در واقع از ثمرات مورد انتظار در ازای حمایت از رشد زیست‌بوم نوآوری و فناوری کشور این است که با بلوغ این زیست‌بوم شاهد اثرگذاری آن در رفع مشکلات نواحی کمتر برخوردار کشور باشیم. برنامه ملی آبادیران دقیقا با همین هدف در معاونت علمی و فناوری شکل گرفت تا برای تحقق عدالت دانش‌بنیان در کشور گام بردارد.

برنامه ملی آبادیران با هدف بیشتر کردن مردمی‌سازی اقتصاد دانش‌بنیان و کاهش شکاف‌های اجتماعی ناشی از حمایت‌های معاونت علمی از زیست‌بوم نخبگانی شکل گرفته است. حمایت‌ها از مراکز نوآوری، خانه‌های خلاق، شرکت‌های دانش‌بنیان و... در سال‌های اخیر باعث شده در این حوزه با رشدی تصاعدی روبه‌رو باشیم که این مسأله به‌ دلیل اعطای امتیازاتی ویژه به فعالان این حوزه رخ داده است؛ با این حال هر قدر این زیست‌بوم بزرگ‌تر شود، چالش‌های مرتبط با عدالت‌های اجتماعی نیز پررنگ‌تر خواهد شد. در همین راستا و به منظور تحقق توازنی میان همین مؤلفه‌ها، برنامه ملی آبادیران که به تعبیر حمیدرضا شکری، مدیر این برنامه، مصداق پیوست عدالت در زمینه اقتصاد دانش‌بنیان و دانش‌محور است، شکل گرفت.
 
ملموس شدن اقتصاد دانش‌بنیان
از مهم‌ترین اتفاقاتی که می‌تواند به از بین رفتن این شکاف‌های اجتماعی دامن بزند، همین مسأله است که مردم متوجه شوند اقتصاد دانش‌بنیان چگونه دغدغه‌ها و مشکلات آنها را برطرف می‌کندوشیرینی چنین فضایی را تجربه کنند.با مردمی شدن این اقتصاد، مردم متوجه خواهندشد توسعه این فضاچه مزایایی خواهد داشت.آبادیران با روش‌های گوناگونی درتلاش است ویژگی‌های اقتصاد دانش‌بنیان توسعه‌یافته را برای یک یک مردم بازنمایی کند.ازاقداماتی که این برنامه درهمین راستابه آن مبادرت کرده است، می‌توان به همکاری آن با کمیته امداد اشاره کرد؛ تعاملی که با اشتراک منابع این دو نهاد، فضایی را ایجاد می‌کند تا دستگاه‌های دانش‌بنیان با تسهیلاتی چشمگیر در اختیار آن دسته از مددجویانی قرار گیرد که قصد دارند کسب‌وکار خود را راه‌اندازی کنند وبا پیوند این دو نهاد، مشکل اشتغال و معضلات اقتصادی آنها را برطرف کند. این درحالی است که پیش‌تر سبد اشتغال کمیته امداد، تنها مشاغل سنتی نظیر قالی‌بافی و... را دربرمی‌گرفت؛ اما حالا این مددجویان می‌توانند کسب‌وکارهای توسعه‌یافته‌تری را برای خود ایجاد کنند.
 
خدمات دانش‌بنیان در مناطق کم‌برخوردارتر
برنامه ملی آبادیران قصد دارد با فراهم کردن مقدماتی بتواند مشکلات و معضلات گروه‌های مختلفی از مردم را که کم‌برخوردارتر از سایرین به شمار می‌آیند نظیر زنان سرپرست خانوار، افراد جویای شغل، افراد مناطق محروم‌تر- با توجه به ظرفیت‌های اقتصاد دانش‌بنیان برطرف کند. نظیر چنین روندی را سال گذشته در رفع مشکل آب ساوه شاهد بودیم که یک شرکت دانش‌بنیان فعال در حوزه نانو، مشکل بو و طعم آب این ناحیه را برطرف کرد. برای مثال همین معضل آلودگی آب‌ به وفور در روستاهای کشور با اقداماتی ازاین دست و از سوی شرکت‌های دانش‌بنیان قابل رفع است.ازطرفی مناطق مختلف کشورظرفیت‌های منحصربه‌فردی دارند که تجهیز آنها به سازوکارهای پیشرفته‌تر در حوزه فناوری، می‌تواند به توسعه هرچه بیشتر آنها دامن بزند.برای مثال در محصولاتی نظیر زرشک وزعفران که درشرق ایران به عمل می‌آید، فرآوری رخ نمی‌دهد؛ این درحالی است که شرکت‌های دانش‌بنیان می‌توانند چنین دستگاه‌هایی مخصوص این کسب‌وکارها را در اختیارشان قرار دهند.
 
برنامه‌ای برای همگرایی نهادها در راستای حل مشکلات مردم
برنامه ملی آبادیران با حضور در بسیاری از رویدادها و به‌کارگیری ظرفیت‌های دانش‌بنیان در این جریانات، با ارائه خدمات به مردم به حل مشکلات آنها مبادرت ورزیده است. برپایی موکب اختصاصی درمراسم راهپیمایی اربعین امسال وتسریع حرکت زائرین با روش‌های مختلف دانش‌بنیان از جمله آنهاست. این برنامه در همکاری با بنیاد ملی علم ایران، در تلاش است تا فضایی را ایجاد کند که ذیل آن بتوان از اساتید و پژوهشگرانی که در راستای آبادی ایران پروژه‌هایی را در دست دارند، به صورت ویژه حمایت کرد و کارهای تحقیقاتی آنها را برای برطرف کردن نیازهای مردم به کار گرفت.