این سخنان پیش‌درآمد دعوت مجدد طالبان به ششمین نشست مشورتی فرمت مسکو بود که ۱۵مهر تمام شد ودرست در آستانه آن دوباره ازمسکو خبرهای مهمی شنیده شد:وزارت خارجه روسیه همان روز نشست مسکوجمعه اعلام کردکه«در بالاترین سطح» برای حذف طالبان از فهرست سازمان‌های تروریستی روسیه تصمیم گرفته شده است.
البته ضمیر کابلوف، نماینده ویژه رئیس‌جمهور ولادیمیر پوتین در امور افغانستان، بر پیگیری رویه‌های مختلف قانونی لازم در این امر هم تأکید کرد تا مشخصا شود این امر به نوعی مشروط بوده و احتمالا زمان‌بر است و در بیانیه نشست مسکو روشن شد که روس‌ها و همسایگان افغان‌ها احتمالا از طالبان چیزی بیشتر از تعهدات مورد اشاره پوتین توقع دارند. نمایندگان چین، هند، ایران، قزاقستان، قرقیزستان، پاکستان، روسیه، تاجیکستان و ازبکستان درمسکو دراین بیانیه با اعلام حمایت قاطع خود از افغانستان به‌عنوان یک کشور مستقل، متحد و صلح‌آمیز، ازانتظارات خودازطالبان برای حکمرانی معتدل و فراگیر که از حقوق و منافع اساسی همه مردم افغانستان، ازجمله زنان، دختران وهمه گروه‌های قومی حمایت کند، سخن به میان آوردند تا مشخص شود اصول بنیادین اساسی برای به رسمیت شناختن یک حکومت در افغانستان تغییر نکرده است اما تلاش‌ها و تغییرات طالبان در رویکرد‌ها دیده شده و سعی‌شان تا اینجا به چشم همسایگان آمده است.طرف‌های شرکت‌کننده همچنین ازطالبان خواستند شرایط لازم برای بهبود رفاه مردم افغانستان، جلوگیری از مهاجرت بیشتر آنها وفراهم کردن شرایط برای بازگشت پناهندگان را فراهم کند و علاوه بر این ازطالبان خواستند برای مبارزه با تروریسم، انحلال و حذف تمام گروه‌های تروریستی به طور برابر و غیر تبعیض‌آمیز و جلوگیری از استفاده ازخاک افغانستان علیه همسایگان،منطقه وفرامنطقه اقدامات آشکار و قابل راستی‌آزمایی انجام دهد.این بیانیه همچنین به علاقه این کشورها برای توسعه پروژه‌های اقتصادی منطقه‌ای با مشارکت افغانستان و ارتقای توسعه پایدار در زمینه‌هایی مانند مراقبت‌های پزشکی، کاهش فقر، کشاورزی و پیشگیری از بلایا در این کشور تصریح داشت.
انگیزه‌های بازی دادن به طالبان توسط مسکو
آمریکا امیدوار بود با خروج ناگهانی خود از افغانستان کانونی از هرج و مرج و درگیری‌های فرقه‌ای به مردم این کشور در وهله اول و به کشورهای همسایه در گام دوم تحمیل کند، سناریویی که مشخصابادرایت ایران، روسیه و چین به واقعیت نپیوست. به رغم تلاش آمریکایی‌ها برای انتقال اعضای داعش به افغانستان از سوریه و شکل‌گیری شعبه‌ای از داعش به نام داعش خراسان که دست به عملیاتی هم در روسیه زد اما در مجموع طالبان توانست این گروه و سایر فرق مدعی را مهار کند؛ هرچند گزارش‌هایی درباره تداوم هسته‌هایی از این گروه به گوش می‌رسد. آمریکا همچنین امیدوار بود در این افغانستان هرج و مرج زده، تجارت مواد مخدر رونق بگیردودولت‌های منطقه درجنگ با تجارت مواد‌مخدر غرق شوند.به طور طبیعی در ماه‌های اول استقرار طالبان در افغانستان افزایش تولید مواد‌مخدر مشاهده شد اما در نهایت با اتخاذ تدابیر سختگیرانه طالبان و مبارزه نسبتا مؤثر در این زمینه این ترس برای همسایگان وباید گفت این امید برای آمریکایی‌ها توامان رنگ باخت.اما برخی نگرانی‌ها همچنان باقی هستند که در بیانیه اخیر مسکو هم به آنها اشاره شده و در واقع انگیزه شرکت‌کنندگان در نشست مسکو برای فضا دادن به طالبان برای شرکت در این نشست و همین‌طور ارسال سیگنال حذف این گروه از فهرست تروریسم روسیه را روشن‌تر می‌سازد. شرکت‌کنندگان نشست مسکو در بیانیه‌شان ازجامعه جهانی یا بهتر است بگوییم غرب خواسته‌اندضمن افزایش کمک‌های بشردوستانه اضطراری به مردم افغانستان، از سیاسی کردن کمک‌ها خودداری کنند. در این بیانیه همچنین تلاش کشورهای ثالث برای استقرارزیرساخت‌های نظامی خود درافغانستان وکشورهای همسایه غیرقابل قبول اعلام شده است. درواقع کشورهای مذکور به خوبی می‌دانند که آمریکایی‌ها بعد از ناکامی از نقشه خروج سریع از این کشوروتبدیل کردن افغانستان به کشور جاذب تروریست‌های افراطی داعش وزمینه‌سازی برای ایجاد تنش وحتی جنگ سنی وشیعه ازیکسوو ازطرف دیگر چالش‌سازی امنیتی برای کشورهای آسیای مرکزی و روسیه، این روزها به واسطه کشورهای امارات، قطر وعربستان در تلاش هستند با بخش‌هایی از طالبان وارد مذاکراتی شوند که برنامه‌هایی برای بازگشت هژمونی ازدست رفته آمریکا البته به صورت نیابتی در این کشور را ایجاد کنند. اخباری هم مبنی بر شارژ مالی میلیون دلاری برخی ازاعضای طالبان توسط این کشورها وجود دارد و امید آنهابه ایجاد شکاف دربدنه رهبری طالبان وکشاندن به بازی شیعه وسنی ازیکسو ومیزبان‌سازی برای گروهک تروریستی داعش و قطع همین همکاری‌های محدود تجاری و امنیتی میان افغانستان، روسیه، چین و ایران است. به طور مشخص روس‌ها می‌دانند که بخش‌هایی ازطالبان ممکن است هم به‌دلایل ایدئولوژیک وهمین‌طور بخش‌هایی ازاین گروه هم بابالاتر رفتن میزان پیشنهادهای مالی اعراب به این ورطه آمریکایی کشیده شوند.
همسایه‌ستیزی به دیوار درایت همسایگان خورد
نگرانی فزاینده در کشور افغانستان، سیاست رسانه‌ای غرب در این کشور است که بر ایجاد تفرقه میان افغان‌ها با همسایگان خود تمرکز دارد. بعد از آغاز عملیات روسیه در شرق اوکراین این مساله وارد مرحله جدیدی شد چراکه روس‌ها متوجه این مساله شدند که درکنارایران وچین،هدف سیبل رسانه‌ای محورغربی(بی‌بی‌سی‌فارسی-صدای آمریکای دری- ایران‌اینترنشنال و تلویزیون طلوع متعلق به روبرت مرداک، غول رسانه‌ای صهیونیست) تبدیل شده‌اند.بازخوانی یک نمونه از گزارش‌های تلویزیون طلوع که همسو با صدای آمریکای دری درحال بی‌اعتبارسازی روسیه و مقصرنمایی وضعیت بدتر شده افغان‌هاست نشان می‌دهد این خط خبری کجا راهدف گرفته است.اخیرا نعمت‌ا...بیژن، کارشناس روابط بین‌الملل درمصاحبه خود با تلویزیون طلوع در گزارشی به‌مناسبت سالگرد عملیات روسیه در اوکراین با تحریف بسیارروشن تاریخ وبدون اشاره به قرارداد ترامپ با طالبان برای خروج از افغانستان و اجرای این قرارداد توسط بایدن مدعی شده،این جنگ باعث شددریک هرج‌و‌مرج از افغانستان بیرون برود! اوهمچنین بدون توجه به این‌که به‌طورکلی این جنگ عوارض اقتصادی برای همه جهان داشته،باتکنیک اختصاصی‌سازی، تأثیر دوم جنگ مذکور را عامل بالارفتن قیمت‌های مواد خوراکی و نفت در این کشور و در نهایت هم جنگ اوکراین را عامل بی‌توجهی به افغانستان دانسته، بدون این‌که به این اشاره کند اساسا تحریم طالبان توسط آمریکا قبل از جنگ اوکراین شروع شد و حتی شاید این جنگ کمکی به افغانستان بود چراکه رسانه‌های غربی قبل ازجنگ اوکراین به‌طور مرتب گزارش‌هایی درباره بحرانی بودن وضعیت افغانستان ارائه می‌کردند.این خط خبری البته ازسوی برخی ازمقامات فعلی افغانستان هم پیگیری شده، چنان‌که عبداللطیف نظری، مشاور وزارت اقتصاد طالبان هم اظهارات مشابهی درمصاحبه با تلویزیون مذکور داشت: جنگ اوکراین باعث افزایش قیمت در دو حوزه موادسوختی و موادغذایی شده؛ البته درافغانستان این افزایش قیمت چشمگیر نبوده است. درمورد ایران تلاش برای این رسانه‌ها پروژه القای تبعیض‌آمیز بودن رفتار ایرانی‌ها با اتباع افغانستانی را پیگری می‌کند، مثلا اقدامات معمول دستگاه قضایی ایران در برخورد با متخلفان و مجرمان اعم از ایرانی و غیرایرانی ازجمله افغانستانی‌ها اولا توسط این رسانه‌ها بزرگ‌نمایی می‌شود تا این‌طور القا شود که انگار ایرانی‌ها، افغان‌ستیزانه فقط افغانستانی‌ها را اعدام می‌کنند و انگار نه انگار قوانین حاکم بر ایران، اسلامی است و ایرانی یا افغانی یا هرکس دیگری که دسته‌ای از جرایم را مرتکب شوند به اشد مجازات محکوم می‌شوند و همین‌طور انگار نه انگار ایرانی‌ها بیش از۴۵ سال است که میزبان میلیون‌ها مهاجر افغانستان بوده‌اند و اگربشود دو ملت دردنیا را به معنای حقیقی برادر خواند، دوملت غیور ایران وافغانستان هستند.درمورد روسیه هم به اشکال مختلف جنگ روسیه با اوکراین را دلیل بدتر شدن وضعیت اقتصادی این کشور معرفی می‌کنند.هم روسیه و هم ایران بلافاصله با درک چالش‌های موجود پس از خروج ناگهانی آمریکا از افغانستان و تسلط از پیش‌تعیین شده طالبان بر قلمرو این کشور، تلاش کردند از بازی در زمین آمریکا خودداری کنند و ضمن اعلام خودداری از به رسمیت شناختن حکومت طالبان و موکول کردن آن به ایجاد حکومت فراگیر، در عین‌حال درحد توان با تسهیل روابط تجاری به بخش عملگرا ودوراندیش طالبان این پیام را بدهند که درصورت بازترکردن فضای سیاسی کشور می‌توانند به امتیازات مناسب سیاسی و اجتماعی درافغانستان دست یابند وازحمایت کامل روسیه، ایران وچین برخوردارشوند.به‌نظرمی‌رسددولت فعلی پاکستان هم با کمی اختلاف‌نظر به‌دنبال همین هدف است،چنان‌که چندی پیش محمد اسحاق‌دار،معاون نخست‌وزیر ووزیرخارجه پاکستان در یک نشست خبری با سرگئی ریابکوف، وزیر خارجه روسیه با اشاره به تأثیرگذاری روسیه درآسیای جنوبی ومرکزی به‌عنوان یک بازیگر مهم از همکاری خوب پاکستان و روسیه درمورد افغانستان خبر داد وهدف کشورش دراین منطقه را ادامه همکاری با دوستان روسی برای تحقق صلح و ثبات درافغانستان عنوان کرد.سرگئی ریابکوف هم دراین نشست خبری به نمونه‌های بسیار خوبی از انتقال محموله‌ها با کامیون‌ها از طریق ایران، ترکمنستان یا مستقیما ازطریق افغانستان وسپس شمال به آسیای مرکزی اشاره کردو همه اینها را«تحولات بسیار مهمی» خواند.طبیعی است که درچنین فضایی روسیه به همراه کشورهای همسایه افغانستان در تدارک تدابیر تشویقی باشندکه مبادا طالبان به‌واسطه تنگنای راهبردی حاکم براین کشوربه دامن طرح‌های آمریکایی بغلتد.پالس خروج ازلیست تروریستی روسیه می‌تواند آغازدومینوی همکاری‌های بیشتر طالبان با کشورهای منطقه ورویه‌سازی برای ورود این گروه به دالان رفتارهای حرفه‌ای فرا فرقه‌ای درهمکاری باهمسایگان باشدو بسترهای مداخلات فرا‌منطقه‌ای در این کشور را بخشکاند.
