قصه‌های آموزنده معلم موتورسوار

این سریال فرانسوی ــ سوئدی جزو آثار خاطره‌انگیزی است که تا امروز چند بار راهی آنتن شده است و همچنان بینندگان خود را دارد. در ادامه با نگاهی به این اثر درباره نگاه متفاوت آن به سیستم آموزشی و حضور فیلمنامه‌نویسان متعدد پشت آن گفتیم.
 
قصه از چه قرار است؟
داستان درباره ویکتور نوواک، معلم سیاری است که قبلا شغل قضاوت داشت و حالا با موتورسیکلت خود به دورافتاده‌ترین روستاهای فرانسه و دیگر کشورهای فرانسوی‌زبان می‌رود و چون انگیزه بالایی برای تدریس دارد، بلافاصله با بچه‌ها ارتباط برقرار می‌کند. او همه اصول کهنه و خسته‌کننده آموزشی در این مدارس را به‌هم‌می‌ریزد تا به نتیجه مطلوب که مد نظر خودش است، برسد. نوواک شخصیت روان، آرام و ثابتی دارد که در مواجهه با بچه‌ها متفاوت از دیگر همکارانش رفتار می‌کند. او مشکلات بچه‌ها را حل می‌کند، به درد‌دل‌هایشان گوش می‌دهد، با آنها دوست می‌شود و در کنار ترغیب آنها به درس‌خواندن در ذهن آنها دیدگاهی تازه نسبت به زندگی باز می‌کند و به شاگردانش درس انسانیت می‌دهد. شخصیت نوواک در این مجموعه خیلی سخت، مبهم و پیچیده نیست، اوعین خود زندگی است. شخصیتی ثابت با نگاه و تفکر تعریف‌شده که در شرایط خاص و یا مدرسه جدید عکس‌العمل‌ها و تصمیم‌گیری متفاوتی دارد. احترام و منزلت خاص او به دنیای پاک کودکان رشک‌برانگیز است. گروه نویسندگان داستان‌ها را به‌گونه‌ای نوشته‌اند که درهرقسمت نوواک واردروستا ویا شهری جدید می‌شود و آرام‌آرام با بچه‌ها، اهالی، شهر و درنهایت مشکلات آشنا می‌گردد و درمدت کوتاهی که در مدرسه است با ارائه راه‌حل‌های کاملا ساده و کلی برگرفته از نظر جمعی به‌خصوص نظر بچه‌ها،موضوع را گره‌گشایی کرده ودغدغه بچه‌ها را برطرف می‌کند.درواقع آنچه مجموعه معلم را این‌قدر جذاب کرده سادگی و باورپذیر بودن قصه‌هاست. قصه، زندگی همه شخصیت‌هایی است که هرچند کوتاه در این مجموعه حضور دارند، اماطوری ترسیم‌ شده‌اند که مخاطب به‌قدر کافی آنها را می‌شناسد و با دردها و مشکلات‌شان ارتباط برقرار می‌کند.
 
عشق و انگیزه؛ فراتر از آموزش
سریال معلم (L’instit) محصول مشترک فرانسه و سوئد است. داستان در کشورهایی که از پیشرفته‌ترین روش‌های آموزشی در مدارس، به‌خصوص در مدارس ابتدایی بهره می‌برند رخ می‌دهد. هرچند نظام آموزشی آنها مبتنی بر آموزش از پایه و توجه به شخصیت بچه‌ها از دوران ابتدایی است اما نکته مهم اینجاست که به‌‌رغم برخورداری این کشورها از فناوری‌های روز و آزمایشگاه‌های عملی و کاربردی، آنها بر این باورند که مدارس‌شان معلمانی نیاز دارد که با انگیزه بالا علاوه بر علاقه‌ای که به آموزش دارند، بچه‌ها را دوست داشته باشند، با آنها رفاقت کنند وبه معلمی فقط به‌عنوان یک شغل نگاه نکنند. نوواک فقط یک معلم ساده نیست. احترام و منزلت خاص اوبه دنیای پاک کودکان و دنیای پرالتهاب نوجوانان او را به‌عنوان یک الگوی ممتاز در معرض دید مخاطبان زیادی در دنیا قرار می‌دهد و به‌عنوان یک شخصیت واقعی، معلمان دیگر تحت تأثیر او قرار می‌گیرند. از این‌روست که سریال معلم می‌تواند برای همه معلمان اثری دیدنی باشد.درشرایطی که برخی معلمان به حرفه‌شان به‌عنوان یک شغل نگاه می‌کنند و شاید به‌دلیل دغدغه‌های معیشتی آن‌قدر انگیزه ندارند، این مجموعه می‌تواند نسبت به تمرکز بر استعدادها و روحیات دانش‌آموزان انگیزه‌بخش باشد.تأکید معلم برارائه راهکارهای تازه وروش‌های نوین تدریس درنظام سنتی آموزش‌وپرورش است،اتفاقی که سال‌ها درکشورهای اروپایی رخ ‌داده است.البته‌شکلی ازواقعیت‌که‌درسریال هم با به‌تصویرکشیدن معلمان بی‌انگیزه نشان داده می‌شود، معلمانی که در برابر معلم تازه‌وارد و روش‌های او مقاومت می‌کنند و بر این باورند که در برابر حقوق و امکاناتی که دریافت می‌کنندهمین میزان کاری هم که انجام می‌دهند ازسر مدرسه و دانش‌آموزان زیاد است.
 
۸ کارگردان و ۱۴ فیلمنامه‌نویس 
مجموعه معلم در ۹فصل، شامل ۴۶ قسمت ۹۰دقیقه‌ای از سال ۱۹۹۳ تا ۲۰۰۴ در تلویزیون فرانسه به نمایش درآمد و در طول این سال‌ها ازجمله محبوب‌ترین و پربیننده‌ترین سریال‌های تلویزیونی فرانسوی‌زبان بوده که می‌کوشد تصویری مثبت و جذاب از حرفه آموزگاری همراه با عشق ارائه دهد.این سریال با هشت کارگردان، ۱۴ فیلمنامه‌نویس و یک بازیگر ثابت روی آنتن رفت. هر کارگردان به‌طور متوسط ساخت دو اپیزود را برعهده داشت که البته دربین افرادی که ساخت این سریال رابر عهده داشته‌اند، راجر کاهان و جین ساگولز هرکدام چهار قسمت را کارگردانی کردند.این درحالی‌بود که ژرارد کلین، بازیگر اصلی سریال نیز کارگردانی دو اپیزود راطی سال‌های ۲۰۰۲ تا ۲۰۰۴ برعهده داشته است؛ اما نکته مهم درتولید این مجموعه تأثیرگذار حضور ۱۴ فیلمنامه‌نویس بودکه نگارش متن‌های سریال را برعهده داشتندوالبته برخی ازآنان ازجمله راجرکاهان وژرارد کلین کارگردان این مجموعه هم بودند.
 
از ناوارو تا معلم
امامغز متفکر این مجموعه پیرگریمبلا است.اوعلاوه بر کارگردانی،ازتهیه‌کنندگان پرسابقه تلویزیون فرانسه است وسریال مشهور و محبوب ناوارو ازجمله آثار موفق او در مقام تهیه‌کننده تلویزیون است که سریال پرخاطره‌ای برای ما است.

تصویر یک معلم دوست‌داشتنی
مجموعه معلم با گونه درام و تربیتی اولین‌بار در سال ۱۳۸۶ از شبکه دو و پس ‌از آن در سال ۱۳۹۶ از شبکه آموزش سیما پخش ‌شده است و پخش اخیر این سریال در شبکه امید که شبکه‌ای برای نوجوانان است هم می‌تواند سرگرم‌کننده باشد و هم در نمایش یک معلم متفاوت و ارتباط دوستانه او با کودکان موثر عمل کند.