پاورقی اما بعد از گذشت دو سال، ازیک نام تازه به یک برند پرمخاطب تبدیل شده و بسیاری از مخاطبان آن را از تلویزیون و فضای مجازی دنبال میکنند. پاورقی بیشترین کلیدواژه را در میان پیامکهای هفتگی مردمی به ۱۶۲ سازمان صداوسیما دارد. چندی پیش، قسمت چهارصدم این برنامه روی آنتن رفت. به بهانه بررسی دو سال فعالیت این برنامه، با محمدامین میمندیان، سردبیر و نویسنده برنامه گفتوگو کردیم.
تاثیرگذاری با بازدید ۱۰ میلیونی
بنا بر آخرین آمار تلوبیون، مخاطبان پاورقی۱۰ میلیون بازدید را رد کرده تا رکوردی برای برنامهای این چنین ثبت شود.
محمدامین میمندیان، سردبیر و نویسنده برنامه پاورقی در خصوص رصد فصول گذشته و میزان مخاطبان به جامجم میگوید: یکی از مواردی که میتوان به پربیننده بودن پاورقی استناد کرد، آمار تلوبیون است که همیشه پاورقی از برنامههای پرمخاطب تلوبیون بوده و بعد از فوتبال و چند سریال، در صدر برنامههای تولیدی قرار دارد.درعین حال، آمار تماسهای ۱۶۲ هم برای برنامه پاورقی زیاد بوده و اینها چیزهایی است که مشخص میکند پاورقی پرمخاطب است. در عین حال، پویشهای برنامه و استقبالی که از آن میشود، همین گزاره را ثابت میکند. همچنین در بطن جامعه برخی اصطلاحات پاورقی مثل «باغ اروپا» و اینکه «پهلوی دوشاه داشت که سه بار فرار کردند» زیاد تکرار میشود.
محمدرضا شهبازی، مجری ثابت این برنامه پیش از این از چالش همکاری با عوامل گفته و تاکید کرده بود که تولید این برنامه با توجه به شروع ساخت آن در التهابات ۱۴۰۱، قدری چالشبرانگیز بوده.
میمندیان در پاسخ به اینکه روال همکاریها بعد از آن اغتشاشات و شکل گرفتن برند پاورقی، به چه سمتی رفته، پاسخ میدهد: اغتشاشات تاثیر داشت اما شاید بخشی هم به این دلیل بود که هنوز برنامههای این چنینی خیلی پخش نشده و ممکن بود خیلی سمت آن نیایند. الان که دیدند برنامه خوب است، خیلیها را دیدم که علاقه به تولید برنامههای این تیپی داشتند. به همین دلیل، همکاریهای بیشتری صورت گرفته و بخشهای اضافه شده را با علاقه همراهی میکنند.
اضافه شدن بخش تاریخ
سردبیر پاورقی در خصوص بخشهای جدید برنامه هم عنوان میکند: بخش پاورقی تاریخ، تجربهای بود که در دهه فجر انجام دادیم تا رویدادهای قبل از انقلاب را بیان کنیم. برخی مباحث را مطرح میکردیم اما تصورمان این بود که مسائلی روشن است و همه آگاهی دارند؛ مثل ماجرای لیبی. اما بعد به این نتیجه رسیدیم که خیلیها این را نمیدانند و باید کامل توضیح بدهیم. به همین دلیل بخش پاورقی تاریخ را اضافه کردیم تا برخی مسائل تاریخی را به شکل مفصل بیان کنیم. بخش دیگر، صدای کارشناس بود که در حد یک دقیقه یا کمی بیشتر توضیحاتی درباره یک موضوع بیان میکند. دکور هم کامل تغییر کرده و حتی برای بخشهای جدید هم، طراحی مجزایی در نظر گرفته شد که مثلا اگر قرار است صدای کارشناس را داشته باشیم، قدری فضا خودمانیتر باشد. بخش دیگر که به مرور اضافه میشود، مربوط به محتواهایی است که در فضای مجازی است و ممکن است جذاب باشد؛ مثلا فردی شعری یا پستی جالب درباره یک چیز نوشته باشد. یک بار هم اشعاری را درباره یک موضوع رصد کردیم و در برنامه خواندیم. بخش معرفی کتاب هم داریم. نکتهای که در اضافه کردن بخشهای جدید در نظر داریم این است که از چارچوب برنامه خارج نشود. یعنی مخاطب احساس نکند که تا الان پاورقی میدیده و حالا چیز دیگری است. هم وقت برنامه را در نظر داریم و هم قصد داریم در فضای برنامه باشد.
رصد اخبار به شیوه تخصصی
یکی از نکات برجسته پاورقی، رصد اخبار و دستهبندی برای نقد طنز آن است. کاری که هم زمانبر است و هم چالشبرانگیز. میمندیان دراین خصوص میگوید: الان دوسال است درگیر این برنامه هستیم و مهمترین چالش یا آسیبی که این نوع کار میتواند ببیند، روزمره شدن است. یعنی به این کرختی نباید رسید که احساس کنیم صرفا چند خبر از فضای مجازی رصد و منتشر کنیم. این مسأله کمکم به بیننده منتقل میشود و ممکن است احساس کند که دیگر چیز جدیدی نمیبیند. ما برای اینکه دچار این اشکال نشویم، تلاش کردیم قدری تحریریهمان را چابکتر کنیم. افرادی که در این فصل اضافه کردیم چند نفر از افرادی هستند که تخصصیتر به سوژهها نگاه میکنند.تلاش کردیم بخشهایی که پیش ازاین کمترسراغ آن میرفتیم رابررسی کنیم. همچنین این نکته را هم در نظر داشتیم که شوخیها تکراری نشود و برخی طنزپردازان را به مجموعه اضافه کردیم تا شوخی بنویسند. در واقع میخواستیم نویسندههای پویاتر و تازه حضور داشته باشند تا به تکرار نیفتیم.میمندیان در فصل گذشته به فاصلههای مختلف در قامت مجری حاضر میشد. انگار که برای تازه شدن نفس مجری اصلی، گاهی هم او اجرا را در دست میگرفت. وقتی از او میپرسیم چرا در فصل تازه اجرا نمیکند، به خنده میگوید که لابد آقای شهبازی نفسش این بار زیاد شده که خودش اجرا میکند و نیازی به نفس تازه ندارد. او اینطور توضیح میدهد: اجرای من بیشتر برای نیفتادن برنامه بود. به هر حال کار روزانه مشکلاتی دارد که تلاش میکردم نقش پشتیبان داشته باشم. الان هم اگر شرایطش پیش بیاید، اجرا میکنم.
حجم بالای ارسال سوژه غافلگیرمان کرد
یکی از بخشهای تازه پاورقی، پویش سلام پاورقی است. نکته قابل توجه در مورد این بخش، ارسال ویدئو از سوی افرادی با ظاهرهای متفاوت است؛ انگار که این پویش توانسته مارپیچ سکوت برخی افراد را بشکند تا حرف بزنند و بگویند که همراه این برنامه روشنگر هستند.
میمندیان دراین خصوص،به غافلگیر شدن عوامل ازارسال حجم بالای ویدئو اشاره کرده ومیگوید: پاورقی همیشه ما را غافلگیر میکند. ابتدا فکر نمیکردیم اینقدر سوژه برای پرداخت وجود داشته باشد. آخرین غافلگیری، همین پویش سلام پاورقی بود که همینطور به ذهن ما رسید و گفتیم یک کاری انجام دهیم. هدفمان برای یک قسمت بود اما آنقدر حجم استقبال بالا بود و افراد مختلف با ظواهر متفاوت آن را برایمان میفرستادند که تعجب میکردیم. با خودمان میگفتیم این آدم قاعدتا نباید پاورقی را ببیند! اینطور فیلمها که دستمان رسید شگفتآور بود و دیدیم افراد مختلف از نقاط متفاوت ایران برایمان فیلم میفرستند. این برایمان شگفتآور و افتخارآمیز بود.