کاربردهای مهم ید در پزشکی

ید یکی از عناصر ضروری برای بدن انسان است و نقش حیاتی در بسیاری از فرایندهای زیستی دارد.
ید یکی از عناصر ضروری برای بدن انسان است و نقش حیاتی در بسیاری از فرایندهای زیستی دارد.
کد خبر: ۱۴۹۳۲۹۵
نویسنده سهیل قنبر زاده

کاربردهای پزشکی ید به طور گسترده‌ای در زمینه‌های مختلف تشخیص و درمانی مورد استفاده قرار می‌گیرد. در زیر به برخی از کاربردهای مهم ید در پزشکی اشاره شده است:

  1. تنظیم عملکرد تیروئید
  • ید ماده اصلی برای تولید هورمون‌های تیروئیدی (تیروکسین و تری‌یدوتیرونین) است که نقش مهمی در تنظیم متابولیسم بدن، رشد و توسعه سلول‌ها دارند.
  • کمبود ید می‌تواند منجر به بروز بیماری‌هایی مانند گواتر و کم‌کاری تیروئید شود.
  • مصرف مکمل‌های ید یا مواد غذایی غنی‌شده با ید (مانند نمک یددار) یکی از روش‌های پیشگیری از این مشکلات است.
  1. ضد عفونی و درمان زخم‌ها
  • ید به عنوان یک ماده ضدعفونی‌کننده قوی استفاده می‌شود. محلول‌های ید مانند پوویدون آیوداین برای تمیز کردن زخم‌ها، جراحی‌ها و پیشگیری از عفونت‌های باکتریایی به کار می‌روند.
  • این محلول‌ها به دلیل خاصیت ضد میکروبی وسیع‌الطیف خود در بیمارستان‌ها و مراکز درمانی پرکاربرد هستند.
  1. تصویربرداری پزشکی
  • ترکیبات یددار به عنوان مواد حاجب در تصویربرداری پزشکی (مانند سی‌تی‌اسکن) مورد استفاده قرار می‌گیرند. این مواد باعث بهبود وضوح تصاویر اشعه ایکس و کمک به تشخیص بیماری‌ها می‌شوند.
  • این روش به‌ویژه در بررسی سیستم‌های عروقی، کلیه‌ها و مجاری ادراری بسیار مفید است.
  1. درمان بیماری‌های تیروئید
  • ید رادیواکتیو (I-131) برای درمان پرکاری تیروئید و برخی از انواع سرطان تیروئید به کار می‌رود. این روش درمانی با تخریب انتخابی بافت‌های تیروئیدی عملکرد بالایی دارد.
  1. پیشگیری از تشعشعات رادیواکتیو
  • در موارد اضطراری هسته‌ای، مصرف ید پایدار (مانند قرص‌های یدید پتاسیم) به جلوگیری از جذب ید رادیواکتیو توسط غده تیروئید کمک می‌کند و خطر ابتلا به سرطان تیروئید را کاهش می‌دهد.
  1. درمان عفونت‌های قارچی و باکتریایی
  • ید در درمان برخی عفونت‌های قارچی و باکتریایی پوست و ناخن نیز کاربرد دارد. محلول‌های موضعی ید برای کاهش التهاب و عفونت‌های سطحی مفید هستند.
  1. تقویت سلامت زنان باردار و جنین
  • ید برای رشد طبیعی مغز و سیستم عصبی جنین ضروری است. کمبود ید در دوران بارداری می‌تواند منجر به بروز اختلالات رشدی و ذهنی در کودک شود.
  1. کاربردهای دیگر
  • ید در فرمولاسیون داروها، محصولات بهداشتی و مکمل‌های غذایی نیز نقش دارد.

 

 

در جدول زیر، ۷ ماده غذایی حاوی ید همراه با میزان تقریبی ید موجود در هر کدام آورده شده است:

ماده غذایی

میزان ید (میکروگرم در هر 100 گرم)

نمک یددار

1900-2800

جلبک دریایی (خشک)

16,000-30,000

ماهی کاد

120-135

میگو

35-50

تخم‌مرغ (زرده)

10-20

ماست طبیعی

35-50

شیر گاو

15-30

توضیحات:

  • جلبک دریایی یکی از غنی‌ترین منابع ید است، اما مصرف بیش از حد آن می‌تواند باعث مشکلات تیروئیدی شود.
  • نمک یددار منبع رایجی برای تأمین ید است و در بسیاری از کشورها برای پیشگیری از کمبود ید به کار می‌رود.
  • مقادیر ذکر شده ممکن است بسته به نوع ماده غذایی، شرایط تولید، و محیط متفاوت باشند.
  • نتیجه‌گیری
  • ید یکی از عناصر ضروری در سلامت انسان است و در بسیاری از زمینه‌های پزشکی از پیشگیری و تشخیص تا درمان بیماری‌ها کاربرد دارد. تأمین مناسب ید از طریق رژیم غذایی یا مکمل‌ها برای حفظ سلامت عمومی و عملکرد بهینه بدن بسیار مهم است.
newsQrCode
ارسال نظرات در انتظار بررسی: ۰ انتشار یافته: ۰
سفر اربعین به سلامت

ضروری‌ترین نکات بهداشتی را که زائران اربعین باید رعایت کنند در گفت‌وگو با یک متخصص بیماری‌های عفونی بررسی کرده‌ایم

سفر اربعین به سلامت

وقتی دل جنگل سوخت

«جام‌جم» در گفت‌وگو با جانشین فرمانده یگان حفاظت سازمان منابع طبیعی کشور بررسی کرد

وقتی دل جنگل سوخت

نیازمندی ها