روستای باستانی لار، آمیختگی با طبیعت و افسانه و تاریخ

به گزارش جام‌جم‌آنلاین از ایرنا، روستای باستانی لار با تاریخی کهن و دیرپا از توابع شهرستان باشت در جنوب شرقی کهگیلویه وبویراحمد و همراه با درخت سرو کهنسالش به راستی تجربه شگفتی‌های آفرینش است.

اینجا در روستای لار تماشای سرزمینی با سنگ نما‌های زیبا و مردمی پر تلاش که برای زندگی بهتر در تکاپو هستند وجودت را سرشار از انرژی و نشاط می‌کند، در این سرزمین عطر پونه محلی فضا را معطر کرده و بازی و خنده کودکان ناب‌ترین لحظات شیرین را به ارمفان می‌آورد.

هر چند این روز‌ها در جای جای نقاط روستایی باشت مناظر تماشایی زیادی وجود دارد، اما شور و هیجان وصف ناشدنی خوردن عصرانه و صبحانه در زیر درختان بلوط روستای لار صفای دیگری دارد.

اما افزون بر طبیعت زیبا درخت کهنسال سرو لار در جنوب استان کهگیلویه وبویراحمد که کارشناسان قدمت آن را دوهزار و ۷۸۰ سال تخمین زده اند جلوه‌ای از شاهکار طبیعت در این روستاست درختی که همچنان با گذشت نزدیک به ۲۹ قرن از عمر خود، سرسبز و شاداب در ارتفاعات روستای لار مقاوم و استوار ایستاده و همگان را شگفت زده کرده است.

در دشت لار و در ۴۰ کیلومتر شهرستان گرمسیری باشت درختی با قامتی برافراشته و تنه‌ای ستبر خودنمایی می‌کند؛ این درخت بر اساس بررسی‌ها جزو کمیاب‌ترین و نادرترین درختان ایران زمین به شمار می‌رود، برخی یافته‌های تاریخی قدمت این درخت را به دوران ماد‌ها نسبت می‌دهند و البته بازمانده آتشکده کهن و گورستانی که در کنار این درخت دیده می‌شود خود نشانه و نمادی از دیرینگی و قدمت این اثر طبیعی را نشان می‌دهد.

درخت در باور نیاکان آریایی همواره نمادی از شکوه و استقامت و اصالت و شکوهی از جاودانگی و طراوت در زندگی شمرده می‌شد و کاشت درخت و نگاهبانی از آن هم ریشه در همان باور عمیق و دیرینه در این سرزمین دارد و البته پاسداشت درختان کهنسال این باورمندی را قوت بیشتری می‌بخشد.

شاهد زنده تاریخ کهن باشت درخت کهنسال سرو واقع در روستای لار معروف به سرو کوهی (زبانزد در میان ساکنان محلی) است که این درخت یکی از شگفتی‌های خلقت آفریدگار در این منطقه به شمار می‌رود.

وجود آثاری از بقایای شهر قدیمی لارندان که مورخان از آن به عنوان شهری پررونق در ایران باستان یاد می‌کنند گیراترین جذابیت این منطقه است اینجا بقایای یک آتشکده قدیمی، آب انبار، سفال‌های به جای مانده و سکه‌های ضرب شده در کوه لار گویای تاریخ کهن شهرستان باشت است.

در کنار این درخت کهنسال کتیبه‌ها و دست نوشته‌هایی از دوره‌های مختلف و آتشکده زرتشت وجود دارد، تحقیقات ۲ ساله کارشناسان و نمونه برداری‌های DNA از درخت سن آن را به ۲ هزار و ۷۷۰ سال تخمین زده است.

به گفته خانم پروفسور سودابه علی احمد کروری استاد دانشگاه منابع طبیعی و علوم کشاورزی وین اتریش این درخت به جای مانده از دوره زرتشتیان است که اعتقاد زیادی به سرو داشته‌اند و در هر منطقه‌ای که زندگی می‌کرده اند درخت سرو وجود داشته است.

این جاذبه تماشایی که در ۵۰ کیلومتری شهر باشت واقع شده ۴۰ متر طول و هفت متر عرض دارد و سال ۱۳۹۰ در فهرست میراث طبیعی کشور به ثبت ملی رسیده است.

برای بازدید از درخت سرو کهنسال لار در۱۵۰ کیلومتری یاسوج مرکز استان کهگیلویه و بویراحمد پس از عبور از روستای‌های تلچگاه، به امامزاده سید محمد (ع)، دشت لار و سپس این جاذبه طبیعی می‌رسیم.

این جاذبه طبیعی پس از کاوش‌های باستان شناسی و بررسی‌های گیاهشناسی در دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران، به‌عنوان یکی از نادرترین و کهن‌سالترین جاذبه طبیعی کشور معرفی شده است.

ویژگی‌های درخت سرو

ﺩﺭﺧﺖ سرو ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺳﺒﺰ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻫﻴﭽﮕﺎﻩ ﺧﺰﺍﻥ ﻧﺪﺍﺭﺩ که شاید به همین علت است ایرانیان باستان ضمن اقدام به کاشت این درخت زیبا برای آن احترام زیادی قایل بوده اند.

درخت سرو ﺩﺭ ﻛﻨﺎﺭ ﻭﻳﮋﮔیﻫﺎی ﺩﻳﮕﺮ آن ﺩﺭ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﺧﺸﻜﺴﺎلی و توفان توان مقاومت زیادی دارد و همچنین این درخت ﻣﻘﺎﻭﻣﺖ خوبی در برابر آفت‌ها و بیماری‌های گیاهی دارد به همین علت درختان سرو عمر طولانی داشته و در فرهنگ ایرانی به عنوان نماد مقاومت از آن یاد می‌شود.

سخنی با گردشگرانی که درخت سرو لار را برای تماشا انتخاب می‌کنند

درخت سرو لار با همه مقاومتش، اما با توجه به سنش و آسیب‌های ناشی از رویداد‌های طبیعی مانند باد، باران نیازمند مراقبت است.

آن طور که کارشناسان منابع طبیعی کهگیلویه و بویراحمد اعتقاد دارند نوشتن یادگاری بر روی درختان یا روشن کردن آتش در نزدیکی آن منجر به آسیب جدی به این میراث طبیعی ارزشمند می‌شود.

شهرستان باشت که از شمال به شهرستان چرام از جنوب به شهرستان ممسنی استان فارس، از شرق با شهرستان رستم استان فارس و از غرب با شهرستان گچساران همسایه است.

این شهرستان در جنوب‌غربی استان و در فاصله ۱۱۰ کیلومتری از یاسوج در بخش گرمسیری کهگیلویه و بویراحمد قرار گرفته است. جمعیت اصلی شهر را ایل باوی از قوم لر تشکیل می‌دهد که به زبان لری صحبت می‌کنند.

شهرستان باشت با وسعت بیش از دو هزار و ۹۰۰ کیلومتر در جنوب شرقی کهگیلویه و بویراحمد دارای ۱۱۵ روستا یک شهر، دو بخش ۱۴ هزار نفر جمعیت روستایی و ۲۱ هزار نفر جمعیت است.