این رویکرد، در امتداد راهبرد کلان ایران برای مقابله با هژمونی غرب و ایجاد موازنهای جدید در ساختار قدرت جهانی ارزیابی میشود. نقش ایران در سازمان همکاری اسلامی وتلاش برای ایجاد اجماع میان کشورهای اسلامی، مؤید یک الگوی دیپلماسی چندجانبهگرایانه است که در آن، تعامل و ائتلافسازی بهعنوان ابزاری برای مقابله با تهدیدات مشترک بهکار گرفته میشود. در همین زمینه قرار است نشست اضطراری وزرای خارجه کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی درجده، عربستان سعودی، روز جمعه ۱۷اسفندماه برگزار شود.
کوچ اجباری؛ پروژهای استعماری برای دگرگونی ژئوپلیتیک
طرح کوچ اجباری مردم غزه که توسط دولت دونالد ترامپ مطرح شده، نهتنها یک اقدام ضدبشری بلکه بخشی از راهبرد کلان تغییر ساختار ژئوپلیتیک منطقه محسوب میشود. این طرح در امتداد پروژه پاکسازی قومی و مهندسی جمعیتی قرار دارد که در تاریخ معاصر، نمونههای مشابهی از آن در مناطق بحرانزده جهان، از جمله بوسنی، کوزوو و میانمار مشاهده شده است. از منظر حقوق بینالملل، این اقدام مصداق بارز «جنایت علیه بشریت» طبق اساسنامه دیوان کیفری بینالمللی (ICC) و همچنین «نقض آشکار کنوانسیون چهارم ژنو» است که بر ممنوعیت کوچ اجباری و تغییر اجباری جمعیتی در مناطق اشغالی تأکید دارد. علاوه بر این، کوچ اجباری فلسطینیان در راستای «راهبرد زمین سوخته» رژیم صهیونیستی برای تخلیه غزه از ساکنان اصلی آن و گسترش طرحهای اشغالگری ارزیابی میشود.
ابتکار عمل ایران؛ از اجماعسازی تا راهبری مقاومت
ابتکار عمل ایران در برگزاری نشست اضطراری سازمان همکاری اسلامی، نشانهای از «دیپلماسی اجماعسازی» در جهان اسلام است که بر مبنای ایجاد وحدت راهبردی میان کشورهای اسلامی برای مقابله با تهدیدات مشترک شکل گرفته است. در این راستا، سیدعباس عراقچی، وزیر خارجه کشورمان، با بهرهگیری از رایزنیهای مداوم موفق شد موجی از حمایت کشورهای اسلامی را برای تشکیل این نشست ایجاد کند. در چارچوب این دیپلماسی ایران از طریق «ایجاد موازنه در برابر تهدیدات موجود»، امنیت و منافع ملی خود را تأمین میکند. جمهوری اسلامی ایران با تأکید بر مخاطرات طرح کوچ اجباری، موفق شد توجه افکار عمومی جهان اسلام را به این تهدید راهبردی معطوف کند و زمینهساز شکلگیری یک جبهه متحد علیه آن شود.
نشست جده؛ آزمونی برای انسجام جهان اسلام
نشست اضطراری وزرای خارجه کشورهای اسلامی در جده، آزمونی برای میزان انسجام و اراده سیاسی جهان اسلام در مقابله با پروژههای استعماری و صهیونیستی است. برگزاری این نشست، میتواند وزن راهبردی ایران در برابر رژیم صهیونیستی و حامیان غربی آن را تقویت کند و زمینهساز اتخاذ مواضع قاطعتر در عرصه بینالمللی شود. یکی از خروجیهای مهم این نشست، میتواند «صدور بیانیهای الزامآور» باشد که اقدامات حقوقی و سیاسی مشخصی را علیه رژیم صهیونیستی در محافل بینالمللی دنبال کند. همچنین، این نشست فرصتی برای ارزیابی میزان همراهی کشورهای اسلامی در ایجاد یک «نظم منطقهای مبتنی بر مقاومت» خواهد بود.
پیامدهای راهبردی نشست جده
باتوجه به شرایط بحرانی در فلسطین، نشست جده میتواند تأثیرات چندلایهای برتحولات منطقهای وبینالمللی داشته باشد.با موافقت کشورهای اسلامی، اکنون ایران بهعنوان پیشگام درحمایت از فلسطین، توانسته است مشروعیت گفتمان مقاومت را در میان کشورهای اسلامی تقویت نماید. ازهمین رهگذر افزایش فشاردیپلماتیک بر رژیم صهیونیستی میتواند ازجمله دستاوردهای سیاسی و دیپلماتیک محسوب شود که با تصویب قطعنامههای ضدصهیونیستی درسازمان همکاری اسلامی، فشار رابر تلآویو افزایش خواهد داد. این اجلاس میتواند محلی برای حمایت علنی و عملی از مردم مظلوم فلسطین در کرانه باختری و نوار غره باشد. ایجاد یک صندوق مالی مشترک میان کشورهای اسلامی برای حمایت از بازسازی غزه، میتواند به یک گام بزرگ در حمایت از فلسطینیانی باشد که دریک و نیم سال گذشته تحت فشار سیستماتیک و نسلکشی مورد ظلم حداکثری قرار گرفتهاند. با آنکه آمریکا و رژیم صهیونیستی تلاش دارند تا وانمود کنند که جمهوری اسلامی ایران در منطقه تضعیف شده است اما ابتکار عمل ایران در تشکیل این نشست، میتواند معادلات آمریکا در جهان اسلام را به چالش بکشد و نفوذ دیپلماتیک تهران را در منطقه افزایش دهد.
ایران، رهبر دیپلماسی مقاومت در جهان اسلام
درشرایطی که پروژههای صهیونیستی-استعماری باهدف حذف هویت فلسطینیان درحال اجرا است، ایران نهتنها در میدان مقاومت نظامی بلکه در عرصه دیپلماتیک نیز در حال هدایت یک جبهه متحد اسلامی است. ابتکار عمل تهران در برگزاری نشست اضطراری جده، نشاندهنده «راهبرد هوشمندانه دیپلماسی مقاومت» است که ضمن حفظ وحدت جهان اسلام، از ظرفیتهای بینالمللی برای جلوگیری از اجرای سناریوهای خطرناک در فلسطین استفاده میکند.