چرا اهداف نشست قاهره محقق نشد؟

با تحولات به وجود آمده پس از طوفان الاقصی و به ویژه رویدادهایی که پس از تغییر حاکمیت در سوریه رقم خورده، این روزها بسیاری از کشورهای عربی تلاش می‌کنند به شیوه‌های گوناگون عدم نقش‌آفرینی خود را در تحولات یک دهه گذشته جبران کنند. البته این کار بسیار دشواری است. با این حال در ماه‌های اخیر اجلاس‌های مختلفی در خصوص تحولات منطقه‌ای با تمرکز بر آینده غزه، سرزمین‌های اشغالی و سوریه برگزار شده است.

به عنوان آخرین مورد، می‌توان به نشست قاهره اشاره کرد که به نظر می‌رسد به هیچ یک از اهداف مورد نظر دولت مصر و اکثریت کشورهای عربی دست پیدا نکرده است. برخلاف اینکه در این اجلاس از حاکم دمشق، محمد الجولانی نیز دعوت شده بود، اما مطالب و موضوعاتی که سران کشورهای عربی درباره آینده غزه، فلسطین و سوریه بیان کردند، واکنش تند نتانیاهو را به دنبال داشت و او با ادبیات خشونت‌زای همیشگی‌اش به این اجلاس واکنش نشان داد. واقعیت این است که در این اجلاس به موضوعات مهمی از جمله حاکمیت سرزمینی سوریه، تمامیت ارضی این کشور و آینده فلسطینیان و مردم غزه پرداخته شد. علاوه بر این در نشست قاهره موضوع عدم تمکین مصر و برخی کشورهای عربی درباره کوچ دادن مردم غزه از سرزمین مادری‌شان نیز مطرح شد.

به این ترتیب به نظر می‌رسد با توجه به کم‌توجهی‌هایی که نسبت به واقعیت‌های موجود در سرزمین‌های اشغالی، غزه و کرانه باختری و همچنین دیدگاه‌های مردم سوریه صورت گرفته، این اجلاس نیز مانند چند اجلاس گذشته نتوانست به نتایج مطلوبی دست پیدا کند که البته این نتایج، مطلوب مردم منطقه نیز نبوده است.

چشم‌انداز آینده به این صورت است که احتمالا نشست‌هایی در سطح وزرای خارجه کشورهای عربی بزودی برگزار خواهد شد. لازم به یادآوری است که در این اجلاس‌ها چند کشور مهم و بازیگر منطقه‌ای در حوزه عربی، یعنی عربستان، قطر و مصر می‌توانند نتایج این نشست‌ها را مشخص کنند. این در حالی است که باید تاکید کرد تا زمانی که خواست مردم منطقه و به ویژه فلسطینی‌ها مد نظر قرار نگیرد، نمی‌توان چشم‌انداز روشن و شفافی از برگزاری این‌گونه اجلاس‌ها داشت.