وی افزود: میزان ورودی آب به مخازن سدهای کشور نسبت به سال گذشته و متوسط پنج سال گذشته به ترتیب ۳۰ و ۴۰ درصد کاهش را ثبت کرده است، البته میزان خروجی آب از مخازن سدها با یک درصد کاهش تقریبا معادل سال گذشته است. حجم آب موجود در مخازن سدهای کشور حدود ۵ درصد نسبت به سال گذشته کاهش داشته و ۴۳ درصد مخازن سدها آب دارد که حدود ۲۲.۲۶میلیارد متر مکعب است.
سخنگوی صنعت آب در مورد اینکه چه میزان از ظرفیت سدهای کشور خالی است؟ پاسخ داد: برخی میزان پرشدگی را از ۱۰۰ درصد کسر میکنند و عدد حاصل را به عنوان درصد خالی بودن مخازن سدها عنوان میکنند که این رقم درست نیست. باتوجه به آورده سالهای مختلف، میزان پرشدگی در شرایط متفاوتی قرار میگیرد، یعنی هیچوقت از سال کل سدهای کشور همزمان ۱۰۰ درصد پرشدگی را ندارد؛ با این حال حجم آب سدها نسبت به سال گذشته ۵ درصد کاهش یافته است.
قاسمزاده اضافه کرد: باتوجه به بارشهای امسال، از سال آبی ۱۳۹۹، پنج سال خشک در پاییز و زمستان را تجربه میکنیم و همین امر سبب شده به لحاظ آبی و آورده رودخانهها، شرایط مناسبی نداشته باشیم. وقتی بارندگیها شرایط نرمال یا بالاتر از نرمال را تجربه نکنند، در سالهای متوالی آوردههای رودخانهها کم میشود که کاهش شدید ورودی آب به سدها در سال آبی جاری به این دلیل است.
به گفته وی، خشکسالیهای متوالی در پنج سال اخیر باعث شده وضعیت آبهای سطحی و زیرزمینی کشور شرایط مناسب نداشته باشد. همین امر باعث شد در تامین آب در تمام بخشهای شرب، صنعت و کشاورزی محدودیتهایی داشته باشیم.
سخنگوی صنعت آب ادامه داد: کاهش بارشها در پنج سال اخیر به علت تغییرات اقلیمی است. وقتی تغییر اقلیمی رخ میدهد، آب در دسترس کاهش پیدا میکند. در این شرایط مدیریت مصرف تنها راهی است که میتواند کمک کند تا بدون تنش آبی، شرایط را سپری کنیم.
قاسمزاده با اشاره به بدمصرفی در حوزه آب، گفت: باید مصارف ما در شرایط استاندارد قرار گیرد، در حالی که سرانههای مصرف در کشور با استانداردها فاصله دارد. کشاورزی باید بهینه و با بهرهوری بالا باشد و محصولاتی سازگار با اقلیم کشت کنیم تا بتوانیم با مدیریت مصرف، تامین آب را از تنش خارج کنیم.
وی در مورد اینکه الان شرایط استانها از نظر بارشها چگونه است، پاسخ داد: استانها کم و بیش شرایط متفاوتی دارند. الان در کل کشور به دلیل کاهش بارشها و خشکسالیهای متوالی شرایط از نظر آبی مناسب نیست. اگر مدیریت مصرف نداشته باشیم، ممکن است وضعیت بدتر شود.
سخنگوی صنعت آب اضافه کرد: برخی استانهای کشور کاهش بیش از ۵۰ درصد بارندگی را تجربه میکنند که بیشتر در در نوار جنوبی هستند. مانند استان خوزستان که بخش عمدهای از آورده سالانه آن از آبهای سطحی تامین میشود. بااینحال همه استانها بهخصوص استانهای تهران، اصفهان، مرکزی، خراسان رضوی و خوزستان باید به مدیریت مصرف توجه جدی داشته باشند تا در کنار مدیریت منابع، بتوانیم تابستان آینده را بدون تنش سپری کنیم.
قاسمزاده در مورد اینکه امکان جیرهبندی آب در تابستان آینده وجود دارد، اظهار کرد: این موضوع در برنامههای وزارت نیرو قرار ندارد. در سالهای اخیر هم این موضوع رخ نداد و هر اقدامی هم که انجام شده در بحث مدیریت شبکه و از جنس مدیریت فشار بود تا شبکه تامین پایدار آب در مناطق کشور برقرار باشد. وی در مورد اینکه کدام بخشها بیشترین مصرف آب را دارند، گفت: اگر مصرف سرانهها را مدنظر قرار دهیم، در استانها حدود ۲۰۰ تا ۲۵۰ لیتر در شبانهروز مصرف برای هر فرد است که کشورها با استانداردهای مصرف در دامنه ۱۵۰لیتر در شبانهروز برای هر فرد قرار دارند و این فاصله تا ۲۵۰لیتر را باید با مدیریت مصرف بهبود دهیم.
سخنگوی صنعت آب ادامه داد: بخش عمده مصرف آب در بخش کشاورزی است که براساس آخرین آمار حدود ۸۰ میلیارد متر مکعب آب در این بخش مصرف میشود. براساس آخرین آماری وزارت جهاد کشاورزی، در کشور ما به ازای هر متر مکعب مصرف آب حدود ۱.۴کیلوگرم محصول تولید میشود که متوسط این رقم در دنیا ۲.۵کیلوگرم است.
قاسمزاده بیان کرد: اگر فاصله این فاصله را احیا کنیم، میتوانیم مصارف در بخش کشاورزی را تا حدود ۳۰درصد کاهش دهیم. در برنامه هفتم این هدفگذاری انجامشده تا با اعمال مدیریت مصرف در بخش کشاورزی با روشهای مختلف مانند اصلاح آبیاریها، استفاده از روشهای نوین وغیره ۱۵میلیارد مترمکعب کاهش مصرف رخ دهد.
وی با اعلام اینکه حدود ۸۷ درصد آب در بخش کشاورزی، ۱۰درصد بخش خانگی و۳درصد در بخش صنعت مصرف میشود، گفت: کارگروه ملی سازگاری با کمآبی در هر استان تشکیل شده تا توصیههای لازم انجام شود ولی در بخش کشاورزی میتوان با اصلاح الگوی کشت و محصولاتی که عملکرد بالاتری دارند، مصرف آب کمتر شود یا از روشهای نوین آبیاری، حرکت به سمت کشتهای صنعتی و غیره استفاده کنیم.