بذر خودکفایی به بار نشست

از این میزان درسال گذشته بیش از ۹ میلیون تن محصول کشاورزی به بیش از۶۰ کشور دنیاصادر شدکه ارزآوری هشت میلیارد دلاری را برای کشورمان به همراه داشت. بذر به‌عنوان هسته اولیه تولید محصولات کشاورزی محسوب می‌شود، از این‌رو خودکفایی در تولید بذور از اهمیت فراوانی برای افزایش تولید و ارزآوری برخوردار است.طی سال‌های گذشته ایران وابستگی زیادی به واردات بذور خصوصا بذرهای هیبریدی داشت به‌طوری که میزان ارزبری این محصولات به ۲۰۰ میلیون دلار نیز می‌رسید؛ با این‌حال طی چند سال اخیر کشورمان موفق شده که در تولید بذر محصولات استراتژیک همچون گندم به خودکفایی برسد.از سوی دیگر کشورمان که در تولید بذور هیبریدی خصوصا بذر انواع فلفل و صیفی‌جات به مشکل برخورده بود هم اکنون تبدیل به یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان بذر در منطقه و آسیا شده است.مسئولان وزارت جهاد کشاورزی می‌گویند هم اکنون تنها یک میلیون و ۲۰۰ هزار تن بذر گندم در کشور کاشته می‌شود که ثمره آن تولید نزدیک به ۱۶ میلیون تن گندم در کشور بوده است، این امر به همین‌جا ختم نمی‌شود و کشورمان در تولید بذر ارقام 
اصلاح شده دانه‌های روغنی و... به موفقیت‌های زیادی رسیده است اما در زمینه بذور سبزی و صیفی همان‌طور که اشاره شد، سالانه بیش از ۲۰۰ میلیون دلار واردات صورت می‌گرفت که یکی از دلایل این امر این بود که کشورمان صرفا به تولید بذور محصولات استراتژیک و اساسی همچون گندم، دانه‌های روغنی و پنبه توجه ویژه‌ای داشت. با این حال طی سه سال اخیر سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی به کمک بخش خصوصی توانسته از میزان واردات این محصولات بکاهد و تا حد زیادی بذور هیبریدی را در کشور تولید و به کشاورزان عرضه کند.پیش از این بهنام مندک، کارشناس مرکز ملی ذخایر ژنتیکی و زیستی جهاد دانشگاهی و مجری طرح تولید بذر هیبرید با بیان این‌که بذر یکی از اصلی‌ترین و حیاتی‌ترین نهاده‌های کشاورزی است، گفت: یک بذر خوب می‌تواند تضمین‌کننده یک محصول با‌کیفیت و پرمحصول باشد.وی گفت: کشور ما با کشاورزی غنی و توانمندی بالا در تولید محصولات کشاورزی، به‌ویژه در زمینه سبزی‌ها و صیفی‌جات، از‌جمله کشورهای پیشرو در دنیا‌ست. به‌عنوان مثال، ایران در صادرات خیار و گوجه‌فرنگی رتبه سوم را در جهان دارد اما برخلاف این موفقیت‌ها، بیش از ۹۸ درصد از بذرهای هیبرید سبزیجات و صیفی‌جات کشور از طریق واردات تأمین می‌شود. طبق گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، این وابستگی به واردات سالانه، هزینه‌ای بالغ بر ۲۰۰ میلیون دلار را به کشور تحمیل می‌کند. مندک اظهار کرد: در این پروژه، تمرکز بر چهار محصول اصلی شامل خیار، گوجه‌فرنگی، فلفل و کاهو ا‌ست. این پروژه تاکنون موفقیت‌های خوبی رابه همراه داشته است.همچنین سرپرست مرکز ذخایر ژنتیکی و زیستی کشور از تولید بذور هیبریدی سبزی و صیفی‌جات در کشور خبر داد و گفت که با تولید این بذور به خودکفایی نزدیک شده‌ایم وضمن قطع وابستگی به خارج ازکشور و ارزبری گسترده، آمادگی برای صادرات این محصولات در کشور وجود دارد.
دیروز نیز غلامرضا گل‌محمدی، معاون وزیر جهاد کشاورزی و رئیس سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی در پاسخ به سؤال خبرنگار روزنامه جام‌جم درخصوص میزان ارزبری واردات بذور هیبریدی، گفت: هم اکنون میزان واردات بذور هیبریدی برای تولید انواع فلفل، بادمجان و خیار و سایر صیفی‌جات به ۸۰ تا ۱۰۰ میلیون دلار رسیده است.
معاون وزیر جهاد کشاورزی با بیان این‌که سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی از بدو تولد انسان و تولید واکسن تا پایان زندگی و تولید پنبه پارچه نقش دارد، افزود: کل بودجه این سازمان حدود ۶۰ میلیون دلار است که فقط بهره‌وری این سازمان حدود دو میلیارد دلار در نهاده‌های فناوری است که از این عدد یک میلیارد دلار در هسته اولیه بذر است. در واقع اگر در بذر به ۹۸ درصد خودکفایی رسیدیم، هسته‌های اولیه آن در این سازمان تولید می‌شود.وی افزود: از ابتدای انقلاب که حدود ۲۵ میلیون تن محصول کشاورزی تولید می‌شد، اکنون به ۱۳۰ میلیون تن رسیده که به معنی نفوذ تحقیقات انجام شده به بخش کشاورزی است.
رئیس سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی معرفی ۷۲ رقم گیاهی جدید در سال گذشته و عقد شش قرارداد تجاری برای انتقال فناوری را از دیگر اقدامات برشمرد و افزود: تولید ارقام هیبرید فلفل و بادمجان برای اولین‌بار با همکاری سازمان انرژی اتمی انجام شده است.