نقطه تلاقی ایمان فردی و هویت اجتماعی مؤمنان

به گزارش جام‌جم‌آنلاین از تسنیم، حجت الاسلام محمدعلی راغبی امروز در چهارمین همایش بین‌المللی معرفت و رسالت حسینی که در دانشگاه قم برگزار شد، گفت: غربی‌ها در تعریف مفاهیم اجتماعی عظیم، از مفهوم اجتماع متصور استفاده می‌کنند؛ مفهومی که به گفته اندرسون، می‌تواند متشکل از میلیون‌ها فرد باشد که با وجود عدم آشنایی چهره به چهره، پیوند ذهنی و تعلقی مشترک، یک هدف دارند و در یک مسیر هم‌راستا حرکت می‌کنند.

وی افزود: آئین جهانی اربعین، تجسمی واقعی از چنین اجتماع متصوری است؛ جریانی که فراتر از حرکت‌های فردی، واجد یک هویت جمعی اصیل است و این هویت بر اساس تعلق خاطر به امام حسین (ع) و آرمان عدالت‌خواهانه عاشورا شکل گرفته و در هر سال، میلیون‌ها نفر را به حرکت در مسیر کربلا وا می‌دارد.

این پژوهشگر حوزوی و دانشگاهی ادامه داد: در روایت معروف از امام حسن عسکری (ع) آمده است؛ «علامات المؤمن خمس» که یکی از آن‌ها زیارت اربعین عنوان شده است و این نشان می‌دهد که زیارت اربعین نه فقط یک عمل عبادی فردی، بلکه نشانه‌ای از ایمان مؤمن و هویت اجتماعی اوست.

 راغبی تأکید کرد: زیارت اربعین ظرفیتی بی‌بدیل برای بروز کنشگری جمعی در راستای یک تمدن‌سازی الهی دارد؛ تمدنی که شاخصه‌های اصلی آن همچون معنویت، عدالت و عقلانیت، بار‌ها از سوی رهبر معظم انقلاب اسلامی به‌عنوان ارکان تمدن نوین اسلامی مورد تأکید قرار گرفته است.

استاد دانشگاه قم با اشاره به فرمایشات مقام معظم رهبری بیان کرد: ایشان بار‌ها فرمودند که مسیر تمدن نوین اسلامی از انقلاب اسلامی آغاز شده، با تشکیل نظام اسلامی و سپس دولت اسلامی ادامه می‌یابد به جامعه اسلامی می‌رسد و در نهایت به تحقق تمدن نوین اسلامی ختم می‌شود و تمدنی که باید بستر ظهور حضرت، ولی عصر (عج) را فراهم کند.

وی افزود: زیارت اربعین، صحنه‌ای بی‌نظیر از حرکت مردمی است که بدون فراخوان رسمی، تنها با انگیزه درونی و باور قلبی، به سوی کربلا حرکت می‌کنند و این حرکت، واجد پیامی روشن است که مؤمنان جهان اسلام آماده ایفای نقش در شکل‌گیری تمدنی هستند که بر پایه قیام امام حسین (ع) و در مقابله با ظلم و برای تحقق عدالت شکل گرفته است.

وی گفت: نصرت الهی همواره در کنار حضور و کنشگری مؤمنین معنا پیدا می‌کند و بنابراین، اگر این هویت جمعی در اربعین شکل نگیرد، دستیابی به آرمان‌های بلند اسلامی نیز دشوار خواهد بود.

 راغبی با ارجاع به فرمایش حضرت علی (ع) که فرمودند «لولا حضور الحاضر و قیام الحجه»، تصریح کرد: وجود مردم، یعنی اجتماع و حضور جمعی، حجت را بر، ولی خدا تمام می‌کند و این نشان می‌دهد که حضور عمومی مردم در صحنه‌های اجتماعی، رکن تحقق نظریه‌های دینی و سیاسی اسلام است.

وی تأکید کرد: یکی از مهم‌ترین آثار زیارت اربعین آن است که این اجتماع کاملاً مردمی است و مردم بدون اتکا به نهاد‌های حکومتی، خودجوش و از درون، اقدام به این حرکت عظیم می‌کنند و این تجربه ناب، الگویی از شکل‌گیری اجتماع مؤمنان در راستای آرمان‌های الهی است.

استاد دانشگاه قم یادآور شد: یکی از مهم‌ترین نکاتی که نباید از آن غفلت شود، امتداد زیارت اربعین است ومیلیون‌ها نفر از ایران، عراق و سایر کشور‌ها در این آئین شرکت می‌کنند، اما تا اربعین سال بعد، این ظرفیت مغفول می‌ماند و مقام معظم رهبری نیز بار‌ها بر امتداد اجتماعی و سیاسی مفاهیم دینی تأکید کرده‌اند و همان‌طور که فلسفه و فقه باید در جامعه و حکومت امتداد یابند، زیارت اربعین نیز باید در سطح تمدنی گسترش یابد و مقدمه‌ای باشد برای تحقق تمدن نوین اسلامی.