در این سریال، جریان نفوذ جاسوسان اسرائیل در مراکز حساس ایران نمایش داده شد که با استفاده از تعدادی پادوهای داخلی و جاسوسان محلی، اقدام به از کار انداختن شبکههای پدافندی کشور کرده تا هواپیماهای جنگی اسرائیل به راحتی و بدون هیچ مانعی بتوانند به فضای هوایی ایران وارد شوند و تاسیسات هستهای را بمباران کنند.
عامل اصلی ساخت سریال تهران یکی از صهیونیستهای باسابقه به نام موشه زوندر بود که در سرویسهای اطلاعاتی اسرائیل از جمله موساد و شین بت فعالیت مستمری داشته و پیش از آن هم سریالی به نام فوضی را درباره نفوذ جاسوسان اسرائیلی به فلسطین اشغالی ساخته و با کمک همان شبکه جهانی پخش کرده بود.
در سال ۲۰۱۹ نیز فیلم مامور مخفی ساخته یوآل آدلر به نمایش درآمد که حکایت حضور یک جاسوس اسرائیلی در قالب یک معلم زبان در ایران را به تصویر میکشید که قرار بود طرح ترور دانشمندان هستهای را به سرانجام برساند.
سریال تهران به کارگردانی دنی سرکین سعی داشت با استفاده از فرمولهای کلیشه شده هالیوودی، مجموعهای خوشساخت و هیجانانگیز از کار در آورد اما طبق معمول سفارشی بودن این دست کارها،ساختار آشفته وحجم انبوهی از شخصیتهای اضافی و صحنهها و دیالوگهای شعاری و گوشه و کنارهای بیربط فیلمنامه، سریال را در حد کپی نه چندان برابر اصل یک فیلم معمولی هندی با شرکت سلمانخان تنزل داده بود.
بازی تکراری و خشک و آماتوری بازیگران دست چندم ایرانی مقیم لسآنجلس مثل شان توب و نوید نگهبان و برخی دیگر با آن لهجههای اجق وجق به بلاهت سریال یاد شده افزوده بود. اختلاف معماری و خیابانها و کوچهها و پارکهای تهران در نماهای اورجینالی که در ایران گرفته و به صورت اینسرت در میان سکانسهای بیرونی استفاده شده بود با نماهایی که در یونان با حضور بازیگران فیلمبرداری شد، به شدت توی ذوق میزد.
طراحی عملیات در زیر لایه ساختاری
ورای نقاط ضعف ساختاری، آنچه سریال تهران را علاوه بر نفوذ جاسوس اسرائیلی در مراکز مختلف نشان میداد، استفاده از برخی جوانان مخالفخوان بود.گرچه گروهی اراذل و اوباش نمایانده شدند که هیچ خلافی اززیر دستشان در نمیرفت؛ از قاچاق مواد مخدر گرفته تا همجنس بازی و روابط نامشروع و پارتیهای آنچنانی و دزدی و قتل و ... تا جایی که سر و صدای برخی رسانههای غربی از جمله فوروارد را هم در آورد که در اوت ۲۰۲۰ به بررسی احتمال تبلیغات و تمجید این سریال از نظام جمهوری اسلامی پرداخت و این نوع برداشت از مخالفان نظام را نشانه گول خوردن سازندگان سریال دانست و نوشت: به تصویر کشیدن مخالفان رژیم به عنوان افرادی که دچار صفات ناشایستی چون اعتیاد به مواد مخدر هستند، به ضرر مخالفان رژیم است و مورد انتقاد آنان و مورد حمایت رسانههای حکومتی خواهد بود.
اما آنچه در این سریال نشان داده میشد، قبل از حمله نظامی و عمل مستقیم خود جاسوسان اسرائیل، کار و نفوذ آنها روی مخالفان داخل کشور خصوصا در میان امثال همین جوانان بود که از شرایط کنونی ناراضی بوده و شیفته و واله زندگی در غرب نشان میدهند.
موشه زوندر در همان زمان نمایش آنلاین سریال، دراین باره به «هالیوود ریپورتر» گفت: «برای اولین بار سریالی غربی، زندگی فعالان جوان ضدرژیم در تهران را نشان میدهد. درخانههایشان و در خیابان...شجاعتشان درمقاومت علیه حکومت را در کنار سبک زندگی پرشور و هیجانانگیزشان، مملو از سکس و مواد مخدر و راک اند رول میبینیم.»
درواقع ماموراسرائیلی دراین سریال قصدداشت به سبک کودتای۲۸مرداد۱۳۳۲باهمکاری شعبانبیمخها ولاتهاو فواحش، در ایران نفوذ کرده، پدافند ضد هوایی را ازکار بیندازد وبه سبک و سیاق آمریکاییها، مثل سوپرمن به میدان برود!
هشدار به سیستم اطلاعاتی اسرائیل
در سریال تهران، برخلاف آثار مشابه غربی، ماموران اطلاعاتی ایران، افرادی دست و پا چلفتی و بیخاصیت نمایش داده نمیشدند بلکه مامور اصلی تعقیب جاسوس اسرائیلی به نام فراز کمالی، بسیار باهوش و چابک و موثر و همپای عوامل اطلاعاتی اسرائیل بلکه در پایان فصل اول، حتی جلوتر و بالاتر از او قرار گرفت و باعث شد سیستم اطلاعاتی ایران درواقع برای اسرائیلیها تلهگذاری کرده و عملیات غافلگیری آنها را با یک غافلگیری اطلاعاتی به خودشان برگردانند.
از همین روی جاسوس اسرائیلی در حالی که فکر میکرد پدافند ایران را از کار انداخته، در واقع چنین نبود و اتاق جنگ در تلآویو ناگهان متوجه شد در تله ایرانیها افتاده و علیرغم دستور بازگشت به هواپیماهای اسرائیلی در میانه راه حمله به تاسیسات هستهای ایران، اما نتوانست یکی از آنها را از اصابت موشکهای پدافند حفظ کند و در نتیجه هواپیمای یاد شده، منهدم و خلبانش اسیر شد.
فصل دوم سریال تهران که در ماه می ۲۰۲۲ پخش شد، از همین جا و به عملیات نجات خلبان یاد شده و ترور فرمانده سپاه توسط جاسوس اسرائیلی به کمک عوامل داخلی و نفوذی در مراکز مختلف میپرداخت و نکته قابل تامل اینکه فرمانده سپاه در این سریال با انفجار موبایل ترور شد!
آنچه در این فصل از سریال قابل توجه به نظر میرسید، نفوذ عوامل داخلی اسرائیل از طریق آشنایی با نزدیکان و اقوام فرمانده سپاه و همچنین حضوراین عوامل به عنوان رواندرمانگر درکنار همسرهمان ماموراطلاعاتی یعنی فرازکمالی بود.
استوری بورد عملیات آینده
شاید این برای نخستین بار بود که در یک فیلم یا سریال غربی، اینچنین جزئیات عملیات اسرائیلیها برای نفوذ در مراکز حساس ایران، به خدمت گرفتن عوامل داخلی، از کار انداختن پدافند و حمله هوایی گسترده برای نابودی تاسیسات هستهای ایران همچون استوری بورد به تصویر کشیده میشد. آنچه پنج سال بعد به صورت عینی انجام گرفت با این تفاوت که در عملیات ۵ سال بعد، عوامل داخلی فقط به کمکهای جاسوسی بسنده نکرده و به حمل و تولید و مونتاژ پهپاد و ریز پرندههای تهاجمی و هدف قرار دادن مناطق و اماکن حساس پرداختند با این تفاوت که دیگر تلهای برای اسرائیلیها ایجاد نشد و آنها با کمک همین عوامل داخلی، پدافند ایران را_ ولو به طور موقت_ از کار انداختند و هواپیماهایشان را وارد فضای ایران کردند گرچه موفق به نابودی تاسیسات هستهای نشدند.
عملیات ترور فرماندهان و دانشمندان نه ازطریق نفوذ دراطرافیان آنها بلکه با شناسایی اماکن و خانهها از طریق جاسوسان محلی و هدف قرار دادن آنها با پهپادها و ریز پرندههایی که از داخل یا اطراف تهران شلیک میشدند، انجام گرفت. البته ترور به وسیله انفجار موبایل قبل از اینها و در سپتامبر ۲۰۲۴ در لبنان با انفجار پیجرها و پیش از آن در شهادت یکی از شخصیتهای کلیدی تجربه شده بود.
شاید بتوان گفت سریال تهران،فقط به زمینهسازی ذهنی درمخاطبان وترسیم یک طرح عملیاتی برای آینده رژیم صهیونیستی بسنده نکرد بلکه برخی تصورات و خیالات خام اسرائیلیها در سادهانگاری سیستم اطلاعاتی ایران را هم به چالش کشید.
موشه زوندر در سریال تهران به صراحت به فرماندهان نظامی و روسای موساد هشدار داده که تصور نکنند دستگاههای اطلاعاتی ایران مانند آنچه در برخی فیلمهای قبلی اسرائیلیها یا آثار هالیوودی نشان داده شده ناکارآمد و دست و پا بسته هستند بلکه برعکس، آنها را بسیار هوشمند و فراتر از همه باورها و تصورات سران اسرائیل نشان داد بلکه صهیونیستها را به خود آورده و بقبولانند که در مقابل یک نیروی قوی و باهوش و بسیار کارآمد قرار دارند.
فیلم و سریال ها، طراحی آینده هستند
متاسفانه نگاه ما به این فیلمها و سریال ها به دلیل ساختار ضعیف و شعاری آنها، اغلب سطحی و غیر کاربردی است در حالی که غرب دیری است از رسانه و از جمله فیلم و سینما و سریال برای تصویرسازیهای ذهنی، برنامهریزی و تصحیح راهکارها و آزمون و خطا در عرصه مجاز استفاده کرده و میکند.
مگر آنها ۳۰ سال پیش با فیلمهایی مانند جن گیر از حمله به عراق، خسارات روحی و روانی جوانان و نوجوانان آمریکایی را در صورت عدم حمله هشدار نداده بودند؟ مگر در طول ۲۰ سال پیش از۱۱سپتامبر۲۰۰۱، با دهها فیلم و سریال و انیمیشن، حادثه برجهای دوقلوی نیویورکی را تصویرسازی نکرده و نماد۹.۱۱ را در کنج ذهن مخاطبانشان نکاشتند؟ مگر چندین سال قبل از توافق و حتی مذاکرات برجام، عین آن و ریز توافقات و حتی تعداد سانتریفیوژهای بعد از برجام را در فصلی از سریال ۲۴ روایت نکردند؟
مگر اغتشاشات ۲۰۱۹ عراق و لبنان و ایران را چند ماه قبل از آن در فیلمهایی مانند انگل (بونگ جون هو) و جوکر (تاد فیلیپس) و ما (جردن پیل) و ... در جشنوارههای کن و ونیز و ...کلید نزدند؟
مگر چهار ماه پیش از وقوع جنایت و نسلکشی در غزه، آن را با فیلمهایی مانند آناتومی یک سقوط (جاستین تریه)، منطقه مورد علاقه (جاناتان گلیزر) و به خصوص اوپنهایمر (کریستوفر نولان) به استقبال نرفتند؟
مگر ظهور هیولاهایی مانند ابومحمد الجولانی در لباس فرشته و جریانات حمله به محور مقاومت در لبنان و از دست رفتن سوریه را از جشنواره فیلم کن ۲۰۲۴ در فیلمهایی همچون امیلیا پرز (ژاک اودیار) و آنورا (شان بیکر) و ماده (کورالی فارژه) و در جشنواره ونیز و فصل جوایز همان سال با آثاری مانند شرور (جان چو) و مجمع کاردینالها (ادوارد برگر) و ... نمایش ندادند؟
چند ماهی است فیلمبرداری فصل سوم سریال تهران آغاز شده و احتمالا سال آینده به نمایش گذاشته میشود. به نظر میآید اگر دقیقتر و با بررسی عمیقتر (فارغ از ساختارشان) این دست از فیلمو سریالها را نگاه کنیم، بتوانیم از آنها در تشخیص برخی تحرکات دشمن صلیبی/صهیونی بهره گرفته و غافلگیر نشویم.