دونالدترامپ که خودرا«رئیسجمهورصلح» مینامد، بااعزام بیش از۱۰هزارسرباز،بمبافکنهایB-۵۲، زیردریاییهای هستهای و ناوهای جنگی معادل ۱۰درصد نیروی دریایی ایالات متحده منطقه کارائیب را به محاصره درآورده است. این تحرکات که واشنگتن آن را «عملیات ضدمواد مخدر» توصیف میکند، درواقع پوششی برای تلاش آشکار جهت تغییر رژیم در ونزوئلاست؛ تلاشی که نیکولاس مادورو، رئیسجمهور مشروع این کشور آن را «جنگ ساختگی امپریالیستی» خوانده و ملت ونزوئلا را به مقاومت فرامیخواند. اما شواهد نشان میدهد هدف واقعی آمریکا نه مبارزه با موادمخدر بلکه تاراج منابع و تحمیل یک رژیم دستنشانده همانند آنچه در عراق و لیبی رخ داده است.
از دکترین مونرو تا محاصره ترامپ
روابط آمریکا و ونزوئلا، از زمان دکترین مونرو در قرن نوزدهم، نمادی از سلطهجویی امپریالیستی واشنگتن بر آمریکای لاتین بوده است. تئودور روزولت با قدرت نظامی بینالمللی، مداخله در امور کشورهای لاتین را توجیه کرد؛ مداخلاتی که ازگواتمالا(۱۹۵۴) و شیلی (۱۹۷۳) تا پاناما (۱۹۸۹) به جنگهای داخلی، سرکوبها و نفرت ضدآمریکایی منجر شد. در پاناما، عملیات «هدف عادلانه» که ترامپ ظاهرا آن را الگو قرار داده با نابودی محله فقیرنشین الچورییو، کشتار غیرنظامیان، آوارگی هزاران نفر و افزایش قاچاق مواد مخدر به پایان رسید. کمک ۴۲۰میلیون دلاری آمریکا برای بازسازی، طبق گزارش اداره حسابرسی دولت تقریبا بیاثر بود.
امروز ترامپ همان مسیر را در ونزوئلا دنبال میکند. از آگوست ۲۰۲۵، واشنگتن کارتلهای ونزوئلایی را بهعنوان سازمانهای تروریستی خارجی معرفی کرده و بدون مجوز کنگره، ۱۵حمله هوایی به قایقهای کوچک در آبهای بینالمللی انجام داده که منجر به کشته شدن حداقل ۶۱نفر عمدتا ونزوئلایی شده است. این حملات بدون ارائه شواهد معتبر، بهانهای برای توجیه درگیری مسلحانه است که البته رئیسجمهور آمریکا مدعی شده قصدی برای آن ندارد.
ونزوئلا با جمعیت ۳۰میلیونی با پاناما کشور کوچک سه میلیونی با پایگاههای آمریکایی قابل مقایسه نیست. همسایگان ونزوئلا (کلمبیا و برزیل) روابط پرتنشی با ترامپ دارند و هرگونه تهاجم به گفته اندیشکده استیمسون سنتر، بیثباتی منطقهای، افزایش مهاجرت و تشدید قاچاق مواد مخدر را بهدنبال خواهد داشت. مادورو در پاسخ، نیروهای مسلح را در بالاترین سطح هشدار قرار داده، پنج میلیون نیروی ذخیره بسیج کرده و براساس برخی اخبار و ادعاهای رسانههای غربی از روسیه، چین و ایران برای رادارهای دفاعی، تعمیر هواپیماها و موشکها درخواست کمک کرده است.
صدای مقاومت
نیکولاس مادورو نماد مقاومت ضداستعماری، ملت ونزوئلا و آمریکای لاتین را به وحدت فراخوانده و تأکید کرده: هر اقدامی که علیه ونزوئلا صورت بگیرد صرفا تلاشی است برای توجیه جنگ و تغییر نظام و تاراج داراییهای نفتی ما.
مادورو که انتخابات ۲۰۲۴ را با وجود ادعاهای بیاساس تقلب برده است، هشدار داد: ازملت ونزوئلا میخواهم در مقابل تهدیدات دائمی و جنگهای روانی اعصابی پولادین داشته باشند وآرامش ومتانت و وحدت ملی خود را حفظ کنند.
وی افزود: ما در مسیر بازسازی و چیرگی بر نابرابری ناشی ازتحریم و محاصره و در مسیر بازسازی دموکراسی واقعی هستیم. اگر بهخاطر نفت، گاز، طلا و تاریخ پرافتخار ما نبود، شاید حتی نامی از ونزوئلا برده نمیشد.
مادورو مبارزه ونزوئلا را فراقارهای توصیف کرد و گفت: برادران ما در آمریکای لاتین و حوزه کارائیب بدانند مبارزه ما برای ونزوئلا مبارزه برای قاره آمریکاست و پیروزی ونزوئلا، پیروزی قاره آمریکا خواهد بود. پیروزی حق حاکمیت و صلح در برابر دروغ امپریالیسم خواهد بود.
این سخنان درحالی که CIA عملیات مخفیانه از جمله حملات سایبری و ترورهای هدفمند را در ونزوئلا آغاز کرده، الهامبخش میلیونها نفر در منطقه است.
هشدار فارنافرز و نیویورکتایمز
تحلیلهای معتبر، خطرات این ماجراجویی امپریالیستی را برجسته میکنند. مقاله فارنافرز با عنوان «وسوسه خطرناک تغییر رژیم در ونزوئلا؛ تکرار فاجعههای عراق و لیبی در آمریکای لاتین» هشدار میدهد: تلاش دولت ترامپ برای سرنگونی نیکولاس مادورو میتواند به فاجعهای شبیه عراق و لیبی منجر شود.
سیاست واشنگتن از «حملات محدود علیه کارتلهای مواد مخدر» به «عملیات نظامی تمامعیار برای تغییر رژیم» تغییر یافته، با وجود اعزام ناوها، بمبافکنها و ۱۰هزار نیرو. احتمال موفقیت اندک است و تاریخ مداخلههای پنهان آمریکا - از گواتمالا تا شیلی - نشان میدهد چنین اقداماتی به جنگ داخلی، سرکوب و نفرت ضدآمریکایی میانجامد.
حتی سقوط مادورو، کشور را با شبکهای از گروههای مسلح و هرج و مرج روبهرو میکند و رهبران تحمیلی شانس کمی برای ثبات دارند. گزینه نظامی با شعار «اول آمریکا» تناقض دارد، فاقد حمایت مردمی است و منطقه را بیثباتتر میکند. در حالی که مذاکره با مادورو نتایج ملموستری برای منافع آمریکا داشته است.
در نیویورکتایمز، مقاله دنیس م. هوگان، استاد دانشگاه هاروارد، با عنوان «ونزوئلا پاناما نخواهد شد»، این محاصره را فاجعهبار میخواند. هوگان تأکید میکند: ونزوئلا کشوری پهناور با ۳۰میلیون نفر است بدون پایگاه آمریکایی یا دارایی راهبردی مانند کانال پاناما.
حمله احتمالی، بیثباتی منطقهای را تشدید و شرایط قاچاق مواد مخدر، درگیری و مهاجرت را بدتر میکند. این مداخله، بخشی از دکترین مونروست که همیشه رنج واقعی بر مردم عادی تحمیل کرده است. هوگان به پاناما اشاره میکند: کشتار غیرنظامیان، آوارگی و محکومیت بینالمللی سازمان ملل.
پیروزی امپریالیسم یا مقاومت قارهای؟
این محاصره نهتنها ونزوئلا بلکه کل آمریکای لاتین را تهدید میکند. اپوزیسیون ونزوئلا، مداخله مسلحانه را رد کرده و مذاکره را ترجیح میدهد، در حالی که ماریا کوریا ماچادو به ترامپ وابسته است؛ وابستگیای که به ضرر مردم تمام میشود. ترامپ با متهم کردن ونزوئلاییها به جرائم در آمریکا و لغو حفاظتهای مهاجرتی، مهاجرت معکوس را تشدید کرده و سیاستهای نژادپرستانهاش را آشکار ساخته است.
ونزوئلا بابسیج میلیونی وحمایت متحدان، آماده مقاومت است.پیروزی مادوروهمانطورکه وی گفت،پیروزی حق، حاکمیت و صلح خواهد بود در برابر دروغ امپریالیسم. جهان باید صدای آمریکای لاتین را بشنود، چرا که زمان دیپلماسی است.
مخالفت آمریکاییها با حمله به ونزوئلا
طبق گزارش روز جمعه مؤسسه یوگاو (YouGov)، اکثریت(۵۵ درصد) مخالف تهاجم نظامی آمریکا به ونزوئلا هستند، در حالی که فقط ۱۵درصد از آن حمایت میکنند. به گزارش وبگاه یوگاو، ارتش آمریکا ناوهایی را در دریای کارائیب اطراف ونزوئلا مستقر وحملاتی راعلیه کشتیهای ونزوئلایی(که دولت مدعی بود حامل موادمخدرهستند)آغاز کرده است. این حملات دهها نفر را کشته است. نیکلاس مادورو، رئیسجمهور ونزوئلا آمریکا را به تلاش برای آغاز جنگ متهم و ارتش کشورش را برای پاسخگویی بسیج کرده است. سازمان ملل از هر دو کشور خواسته از تنشها بکاهند.در یک ماه گذشته، تحولات در دریای کارائیب و واشنگتن، وضعیت در ونزوئلا و پیرامون آن را ناامنتر کرده است. اوایل اکتبر، سنا لایحهای را بررسی کرد که توانایی دولت ترامپ برای حمله به کشتیها را محدود میکرد. آن لایحه تصویب نشد و در هفته بعد از آن، ترامپ اعلام کرد که به سیا اجازه انجام عملیات مخفی در ونزوئلا را داده و در حال بررسی حملات نظامی به اهداف زمینی در ونزوئلاست. پس از این اظهارات، سناتورها لایحه دیگری را معرفی کردند که ترامپ را از حمله به اهداف زمینی یا اعلام جنگ علیه ونزوئلا منع میکرد. ازماه سپتامبر، زمانی که یوگاو آخرین نظرسنجی خود را درباره اقدامات نظامی در اطراف ونزوئلا انجام داد، حمایت ازحضور نیروی دریایی کاهش یافته است. در ماه سپتامبر، دیدگاه آمریکاییها تقریبا به طور مساوی تقسیم شده بود: ۳۶ درصد قویا یا تا حدی موافق استقرار نیروی دریایی بودند و ۳۸ درصد مخالف. اکنون سهم کسانی که موافقهستند به ۳۰ درصد کاهش یافته است، در حالی که میزان مخالفت تقریبا بدون تغییر و در حدود ۳۷ درصد باقی مانده است. بزرگترین تغییر در نظرها میان جمهوریخواهان رخ داده است. در حالی که اکثریت جمهوریخواهان همچنان حضور نظامی در اطراف ونزوئلا را تأیید میکنند، سهم کسانی که میگویند (موافقهستند) از ۶۸درصد در سپتامبر به ۵۸درصد کاهش یافته است. سهم مخالفان در میان آنان از ۱۳ درصد به ۱۷درصد افزایش یافته است.