نسل Z ضدآمریکایی‌تر از همیشه

اگر در دهه‌های گذشته،۱۳آبان یادآور حافظه تاریخی ملت ایران در برابر کودتا، تحریم و تسخیر لانه جاسوسی بود، اکنون این روز به نمادی از قدرت‌افکنی جمهوری اسلامی در عصر بازدارندگی فعال تبدیل شده است؛ روزی که مردم ایران بار دیگر با حضور در خیابان‌ها، استقلال خود را به‌عنوان یک واقعیت استراتژیک در جهان چندقطبی نوظهور به رخ کشیدند؛ این اتفاق با میدان‌داری دهه هشتادی‌ها که دشمن تصور می‌کرد نسبت کمتری با آرمان‌های ایرانی و انقلابی دارد جلوه‌ای دیگر به خود گرفت.
   
از حافظه تاریخی تا بازدارندگی فعال
۱۳ آبان از دل تاریخ تقابل ایران و آمریکا برآمده است؛ از کودتای ۲۸ مرداد تا تبعید امام خمینی در ۱۳ آبان ۱۳۴۳ و سرانجام تسخیر سفارت آمریکا در ۱۳ آبان ۱۳۵۸. اما معنای امروزین این روز، بیش از هر زمان دیگر به سیاست خارجی واقع‌گرایانه و بازدارنده جمهوری اسلامی گره خورده است.در واقع، جنگ ۱۲روزه اخیر نشان داد تقابل تهران و واشنگتن دیگر محدود به شعار یا پرونده هسته‌ای نیست، بلکه به سطحی از رویارویی راهبردی ارتقا یافته است؛ جایی که ایران، با تکیه بر توان نظامی و فناوری بومی، توانسته است دکترین بازدارندگی متقارن را تثبیت کند.تحلیلگران معتقدند حضور گسترده مردم در مراسم امسال، بیش از آن‌که نشانه وفاداری به یک سنت سیاسی باشد، نوعی اعلام اعتماد عمومی به قدرت ملی ایران پس از عبور از آزمون جنگ است.
   
نسل جدید، وارث حافظه مقاومت
یکی از وجوه متمایز ۱۳ آبان امسال، حضور چشمگیر نسل Z، دهه‌هشتادی‌ها و نودی‌ها در صفوف راهپیمایی بود؛ نسلی که نه انقلاب را دیده و نه جنگ تحمیلی ۸ساله را، اما در عصر رسانه، تحریم و جنگ شناختی، با واقعیت‌های استکبار جهانی از نزدیک مواجه است؛ به خصوص آن‌که این نسل به خوبی نظاره کرد که چگونه آمریکا با بدعهدی و خباثت مذاکره و میز گفت‌وگو را به ابزار فریب برای تجاوز به کشورمان تبدیل کرد.آنها نسلی‌اند که همزمان هم در فضای جهانی زیست می‌کنند و هم در بستر تجربه ایرانی عزت و استقلال رشد یافته‌اند. برخلاف تصور رایج غربی‌ها، این نسل نه از ارزش‌های انقلابی فاصله گرفته و نه از مفهوم آمریکاستیزی گریز دارد؛ بلکه نگاهش به استکبارستیزی، تحلیلی‌تر و هوشمندانه‌تر است.برای بسیاری از این جوانان، آمریکا دیگر فقط یک دولت متخاصم نیست، بلکه نماد نظم جهانی ناعادلانه‌ای است که تحریم، جنگ رسانه‌ای و مداخله در سرنوشت ملت‌ها را توجیه می‌کند. حضور گسترده آنان در خیابان نشانه‌ای از تداوم تاریخی یک باور ملی است؛ باوری که از نسلی به نسل دیگر منتقل شده، اما اکنون با زبان و ادبیات جدید بیان می‌شود.
   
تغییر موازنه در سطح منطقه‌ای
۱۳ آبان امسال در شرایطی برگزار شد که آمریکا پس از ناکامی در جنگ اخیر و نیز شکست پروژه فشار حداکثری، عملاً در موضع دفاعی و بازتعریف حضور در منطقه قرار گرفته است.
از سوی دیگر، حضور ایران در محورهای ژئوپلیتیکی جدید مانند «گروه بریکس» و گسترش روابط اقتصادی با شرق، نشان می‌دهد استقلال سیاسی و اقتصادی که در گفتمان ۱۳ آبان بر آن تأکید می‌شود، اکنون پشتوانه‌ای واقعی در سطح بین‌المللی یافته است. به همین دلیل، بسیاری از کارشناسان ۱۳آبان امسال را نه صرفا مراسمی نمادین، بلکه بیانی سیاسی از سوی ملت ایران در برابر نظام سلطه می‌دانند.
   
واکنش به نظم آمریکایی، از خیابان تا سیاست
از منظری دیگر، ۱۳ آبان را می‌توان «روز ملی سیاست خارجی» جمهوری اسلامی نیز نامید؛ روزی که مردم به خیابان می‌آیند تا ترجمان اجتماعی سیاست کلان کشور در برابر سلطه غرب را به نمایش بگذارند.
امسال اما، این حضور با نوعی درک عمیق‌تر از مفهوم استقلال ملی همراه بود. اگر در گذشته، برای برخی مخالفت با آمریکا بیشتر رنگ ایدئولوژیک داشت، اکنون با توجه به تحولات منطقه‌ای، بسیاری از شرکت‌کنندگان از زاویه‌ای واقع‌گرایانه‌تر به آن می‌نگرند: مخالفت با آمریکایی که نه تنها حامی آزادی، بلکه عامل بی‌ثباتی در غرب آسیا و منبع اصلی تهدید علیه ایران و ملت‌های منطقه تلقی می‌شود. در همین راستا، یکی از محورهای مورد تأکید در سخنرانی‌های رسمی ۱۳ آبان، لزوم حفظ وحدت ملی در برابر جنگ شناختی و عملیات روانی دشمن بود؛ تأکیدی که ریشه در تجربه ماه‌های اخیر دارد، زمانی که آمریکا کوشید با روایت‌سازی رسانه‌ای، نتیجه جنگ را وارونه نشان دهد و از پیروزی نظامی ایران، یک بحران تبلیغاتی بسازد. ایران امروز در معادلات قدرت منطقه‌ای، به یک کنشگر تعیین‌کننده ژئوپلیتیکی تبدیل شده است. از لبنان تا یمن و از عراق تا غزه، ایران نه‌تنها الهام‌بخش جریان‌های مقاومت است، بلکه در سطح راهبردی توانسته «نظم امنیتی بومی» را در برابر نظم آمریکایی پایه‌گذاری کند.
   
۱۳ آبان، سند بقا و بلوغ انقلاب
۱۳ آبان امسال، نه تکرار یک آیین سیاسی، بلکه بازتعریف گفتمان استکبارستیزی در دوره پساجنگ بود. مردمی که پس از جنگ، با اعتمادبه‌نفس به خیابان آمدند، نشان دادند جامعه ایرانی، درک تازه‌ای از استقلال دارد. در جهانی که آمریکا دیگر قادر به شکل‌دهی به نظم دلخواه خود نیست، ایران با اتکا به تجربه مقاومت، نسل جوان آگاه و توان بازدارندگی، در حال تبدیل شدن به یکی از قطب‌های شکل‌دهنده نظم جدید جهانی است و ۱۳ آبان، روزی است که این واقعیت نه در اسناد رسمی، بلکه در اراده مردم ــ از نسل انقلاب تا نسل Z ــ تکرار می‌شود.

چرا لانه جاسوسی تسخیر شد؟
۱- تجربه تاریخی از کودتای ۲۸ مرداد و مرکزیت سفارت در طراحی و هدایت کودتاها
۲- حضور شاه در آمریکا به بهانه درمان و عدم استرداد او به ایران توسط آمریکا
۳- تحرکات دیپلمات‌های آمریکایی و حضور عوامل سیا در پوشش کارمند سفارت
۴- بیزاری و تنفر مردم از آمریکا به دلیل وجود تجربه‌هایی چون کاپیتولاسیون و غارت منابع نفتی
۵- بیش از سه دهه سابقه آمریکا در حمایت از رژیم پهلوی
۶- مماشات دولت موقت با آمریکا و دیدار پنهانی بازرگان و یزدی با مشاور کارتر
۷- دعوت مستقیم امام خمینی (ره) به مبارزه با آمریکا و اسرائیل