بزودی اتصال جنوب آسیا به اروپا از مسیر ایران

به گزارش جام‌جم‌آنلاین ازفارس؛ با نزدیک شدن به موعد دسامبر ۲۰۲۵، شمارش معکوس برای ازسرگیری قطار کانتینربر اکو (ITI) در مسیر اسلام‌آباد–تهران–استانبول آغاز شده است؛ وعده‌ای که در سفر اخیر وزیر راه و شهرسازی ایران به پاکستان اعلام شد و اکنون با باقی‌ماندن حدود ۱۵ روز تا زمان مقرر، توجه فعالان ترانزیت منطقه را به خود جلب کرده است.

این توافق در جریان سفر فرزانه صادق، وزیر راه و شهرسازی کشورمان، به اسلام‌آباد و دیدار او با وزرای بازرگانی، مواصلات و راه‌آهن پاکستان حاصل شد. در این دیدارها، دو کشور بر سر مجموعه‌ای از طرح‌های حمل‌ونقلی، از جمله احیای قطار ITI، نوسازی خط‌آهن کویته–تفتان و گسترش مبادلات ریلی و جاده‌ای به تفاهم رسیدند.

وزارت راه‌آهن پاکستان پس از این نشست اعلام کرد که ایران و پاکستان برای تدوین یک «برنامه اقدام مشترک» در حوزه ریلی توافق کرده‌اند و قطار بین‌المللی اکو که پیوند‌دهنده جنوب آسیا به ترکیه و اروپا است، طبق تفاهم، از ماه دسامبر دوباره حرکت خود را آغاز خواهد کرد.

اهمیت وعده دسامبر
قطار ITI یکی از مسیر‌های استراتژیک کریدور شرق–غرب به شمار می‌رود و احیای آن می‌تواند جریان حمل‌ونقل کالا از چین، پاکستان و آسیای جنوبی به ایران و سپس ترکیه و اروپا را تسریع کند. 

این خط پس از دوره‌هایی از وقفه و محدودیت عملیاتی، نیازمند بازسازی در بخش‌هایی از مسیر به‌ویژه ناحیه کویته–تفتان بود؛ مسیری که پاکستان اعلام کرده اجرای طرح نوسازی آن در سال آینده میلادی آغاز خواهد شد.

از همین‌رو، وعده وزرای ایرانی و پاکستانی مبنی بر آغاز دوباره تردد این قطار در کمتر از سه هفته آینده، از نگاه کارشناسان، نشانه‌ای از عزم مشترک دو کشور برای فعال‌سازی حلقه‌های کلیدی ترانزیت منطقه‌ای است.

گسترش همکاری‌ها فراتر از ITI
در دیدار صادق با علیم‌خان، وزیر مواصلات پاکستان، طرفین بر ضرورت توسعه همکاری‌های جاده‌ای نیز تأکید کردند. ایران اعلام کرد دستورالعمل جدیدی برای افزایش تردد زمینی، به‌ویژه از مرز ریمدان، تدوین شده است. صادق همچنین پیشنهاد کرد سال ۲۰۲۶ به‌عنوان «سال تحول ترانزیتی ایران و پاکستان» تعیین شود.

در بخش بندری نیز دو کشور به‌دنبال ایجاد پیوند‌های عملیاتی میان گوادر، کراچی و چابهار هستند؛ موضوعی که می‌تواند جنوب آسیا را به شبکه بندری ایران و مسیر‌های بین‌المللی متصل کند.

نگاه به آینده
حجم توافقات انجام‌شده و نزدیکی به موعد اعلام‌شده برای احیای قطار ITI نشان می‌دهد همکاری‌های حمل‌ونقلی ایران و پاکستان وارد مرحله جدیدی شده است. تشکیل سازوکار هماهنگ برای پیگیری توافقات، نوسازی زیرساخت‌های مرزی و ارتقای مسیر‌های ریلی، همگی می‌تواند جایگاه ایران را در نقشه ترانزیت منطقه تقویت کند.

به گفته کریم نائینی، کارشناس حمل‌ونقل و ترانزیت، اگر وعده دسامبر عملیاتی شود، ریل جنوب آسیا پس از سال‌ها دوباره از مسیر ایران به اروپا متصل خواهد شد؛ اتفاقی که می‌تواند به فعال‌سازی یک شاهراه جدید در محور چین–پاکستان–ایران–ترکیه–اروپا بینجامد.