پسته زرندیه و عرصه تنگ تولید و بازار صادرات

محمود بارانی در گفت و گو با جام جم آنلاین اظهار کرد: تولید پسته در شهرستان زرندیه به عنوان قطب اصلی تولید این محصول در استان، در سال‌های اخیر با چالش‌های متعددی از جمله قطعی برق، گرمای شدید، خشکسالی و تحریم‌های صادراتی مواجه بوده و امسال نیز با کاهش ۵۰ درصدی مواجه بود.

وی ضمن اشاره به میانگین برداشت دو تن در هکتار و سهم ۸۰ درصدی زرندیه از تولید پسته استان، تأکید کرد: خاموشی‌های مکرر برق منجر به نابودی ۲۰ تا ۴۰ هزار تن پسته در سطح کشور شده و مشکلات ارزی و پروتکل‌های اروپایی، بازارهای صادراتی را تنگ کرده است که بر این اساس، ضرورت حمایت از پایانه صادراتی بخش خصوصی و مکانیزاسیون برای حفظ برند ارگانیک پسته زرندیه وجود دارد.

بارانی افزود: پسته زرندیه به دلیل بکارگیری روش‌های ارگانیک کشت، با اقبال بالایی از سوی مشتریان اروپایی مواجه است و برای نزدیک به چهار هزار نفر در منطقه سلطان احمدلو فرصت شغلی مستقیم ایجاد کرده است. این محصول استراتژیک، نقش کلیدی در ارزآوری و رونق اقتصادی منطقه ایفا می‌کند.

گرما و خشکسالی؛ کاهش کیفیت و عملکرد

رئیس تعاونی تولیدکنندگان پسته استان مرکزی، گرمای شدید و خشکسالی را عامل مشکل ساز دیگر دانست و گفت: امسال زرندیه یکی از سخت‌ترین سال‌ها از نظر شرایط آب‌وهوایی را سپری کرد. درختان پسته به دلیل بارگیری، نیاز به آبیاری منظم دارند و وقفه در آب‌رسانی، عملیات بارگیری و مغزگیری را مختل می‌کند. این عوامل نه تنها عملکرد را کاهش می‌دهد، بلکه کیفیت محصول را تحت تأثیر قرار می‌دهد و پتانسیل ارگانیک بودن پسته زرندیه را تهدید می‌کند.

بارانی، در ادامه با اشاره به راه اندازی پایانه صادراتی پسته در زرندیه گفت: ساخت پایانه پسته زرندیه از سال ۱۳۸۶ در ۱۷ هکتار زمین در کیلومتر ۵۵ اتوبان تهران-ساوه آغاز شد و فاز اول آن با سرمایه‌گذاری ۴۰۰ میلیارد ریالی پسته‌کاران، همزمان با فصل برداشت فعال شده است.

وی افزود: این پایانه شامل بخش‌های پوست‌کن، پوک‌گیر، شست‌وشو، نم‌گیر، گوگیر، نوار تست، خشک‌کن، درجه‌بندی و بسته‌بندی است. پسته بلافاصله پس از برداشت به اینجا منتقل می‌شود و پس از جداسازی پوست، شست‌وشو و خشک کردن، آماده صادرات می‌شود.

بارانی این پروژه را نخستین پایانه صادراتی پسته بخش خصوصی کشور نامید و گفت: فعالیت این پایانه به حفظ کیفیت و تسریع صادرات کمک شایانی می‌کند.

چالش‌های صادراتی؛ تحریم‌ها، کرونا و تعهدات ارزی و...

رئیس تعاونی تولیدکنندگان پسته استان مرکزی مشکلات صادرات را یکی از بزرگ‌ترین دغدغه‌ها برشمرد و گفت: پسته زرندیه عمدتاً صادراتی است و ۸۰ درصد محصول تولیدی، قابلیت ورود به بازارهای جهانی را دارد، اما تحریم‌ها و شیوع کرونا، بازارهای داخلی و خارجی را بر روی ما بست.

وی به سال ۱۳۹۹ اشاره کرد و گفت: در آن سال، هیچ صادراتی انجام نشد و محصول در انبارها ماند تا کیفیت خود را از دست بدهد،  انتظار فروش در شب عید چینی‌ها و کریسمس اروپایی‌ها نیز بر باد رفت. امروز هم تعهدات ارزی با نرخ نیمایی، ارزش‌گذاری بالای گمرکی و تغییرات پروتکل‌های اتحادیه اروپا(مانند استانداردهای کیفیت و آفت‌کشی) چالش‌های جدی در حوزه صادرات پسته ایجاد کرده است.

بارانی تأکید کرد: کاهش کیفیت محصول به دلیل تغییر نامطلوب شرایط آب‌وهوایی و ورود غیرحرفه‌ای برخی محصولات بی کیفیت به حوزه صادرات، عرصه بازارهای صادراتی را بر تولیدکنندگان و صادرکنندگان تنگ کرده و اتحادیه اروپا پروتکل‌های سخت‌گیرانه‌ای اعمال کرده که ما را از رقبا عقب می‌اندازد. اگر این مشکلات حل نشود، برند ارگانیک پسته زرندیه در خطر است و صادرات این محصول در سطح کشور، کمتر از انتظار خواهد بود.

راهکارها؛ مکانیزاسیون، حمایت دولتی و تثبیت قوانین

بارانی درخصوص راهکارهای عملی رفع این مشکلات گفت: توسعه مکانیزاسیون با جایگزینی روش‌های سنتی با ماشین‌آلات مدرن برای کاهش هزینه‌ها و افزایش بهره‌وری، حمایت از آبیاری نوین با تضمین تامین برق برای سیستم‌های قطره‌ای و تیپی، اصلاح سیاست‌های صادراتی با حذف تعهدات ارزی دستوری، کاهش ارزش‌گذاری گمرکی و تسهیل پروتکل‌های بین‌المللی و سرمایه‌گذاری در حوزه تحقیق در راستای توسعه ارقام مقاوم به خشکی و آفات برای حفظ کیفیت ارگانیک، از جمله راهکارهای پیشنهادی است.

وی گفت: پسته زرندیه طلای سبز منطقه است؛ با حمایت دولت و رفع موانع، می‌توانیم جایگاه صادراتی خود را تقویت کنیم و وابستگی به نفت را کاهش دهیم.

انتهای پیام/1297/