گزارش تازه کمیته منع شکنجه سازمان ملل نشان میدهدآنچه برفلسطینیان میگذردصرفا تخلفات پراکنده نیست؛ مجموعهای از شکنجههای تکرارشونده از کتکزدنهای شدید و حمله با سگ تا شوک برقی، غرق مصنوعی و خشونت جنسی است که به گفته این کمیته، نشانهای از یک الگوی عمیق و نگرانکننده سلب حقوق اسرای فلسطینی ارزیابی میشود.
درواقع تحقیر بازداشتشدگان با واداشتن آنها به تقلید از حیوانات یا قرار دادنشان زیر ادرار تنها بخش دیگری از این فهرست تکاندهنده است.
درراستای همین روند، گزارش سازمان ملل میگوید محرومیت سیستماتیک از مراقبت پزشکی و استفاده بیش از حد از وسایل مهارکننده، گاه بهحدی بوده که به قطع عضو منجر شده است. بنابراین نهادهای سرکوبگر صهیونی تحت سرکردگی امثال ایتامار بنگویر وزیر امنیت ملی صهیونیستها به ماشین تمامعیار امحای اسرای مقاومت به شیوههای منزجرکننده تبدیل شده است.
وقایع تکاندهنده
در دل گزارش تازه سازمان ملل واقعیتی آشکار میشود که کمیته متشکل از ۱۰کارشناس مستقل نسبت به استفاده گسترده رژیم صهیونیستی از قانون مبارزان غیرقانونی برای بازداشت طولانیمدت بدون محاکمه هزاران فلسطینی آن هشدار دادند. بنابر دادههای نهادهای حقوق بشری تا پایان سپتامبر ۳۴۷۴فلسطینی در بازداشت اداری یعنی بدون تفهیم اتهام و صدور کیفرخواست و تنها براساس حدس امنیتی زندانی بودهاند. این ساختار حقوقی مبهم، به قاعدهای تبدیل شده که عملا راه را برای بازداشتهای بیانتها هموار میکند.
گزارش دوساله سازمان ملل که از ابتدای جنگ غزه در۷اکتبر۲۰۲۳ رادربرمیگیرد، بر نسبت بالای کودکان بازداشتشده بدون اتهام یا با قرار وثیقه انگشت میگذارد؛ کودکانی که برخی حتی کمتر از ۱۲سال سن دارند. یعنی پایینتر از سن مسئولیت کیفری اعلام شده توسط خود اسرائیل.
این گزارش آشکار کرده کودکان برچسبخورده بهعنوان زندانی امنیتی نهتنها با محدودیتهای شدید برای تماس با خانواده روبهرو هستند بلکه ممکن است در انفرادی نگهداشته شوند و طبق استانداردهای بینالمللی از حق آموزش محروم بمانند. درخواست صریح کمیته سازمان ملل آن است که صهیونیستها قوانین داخلی خود را اصلاح کند تا این چرخه انفرادیسازی کودکان پایان یابد.
در ادامه کمیته منع شکنجه که مسئول نظارت بر اجرای کنوانسیون۱۹۸۴ ضدشکنجه است، گامی فراتر میگذارد و استدلال میکند مجموعه اعمال روزمره رژیم صهیونیستی در سرزمینهای اشغالی در مجموع ممکن است مصداق شکنجه باشد.
این جمعبندی تنها یک هشدار حقوقی نیست بلکه نشانهای است از رسیدن جهان به نقطهای که دیگر نمیتواند پیامدهای سیاست امنیتی افسارگسیخته صهیونی را نادیده بگیرد.
شهادت در اسارت
در میانه بنبست مرحله دوم روند آتشبس باریکه غزه، گزارش سازمان ملل پرده از واقعیت تکاندهنده دیگری نیز برداشته؛ شهادت ۷۵فلسطینی در بازداشت آن هم در دورهای که شرایط نگهداری آنان تحول منفی محسوسی داشته است. این رقم بهطور غیرعادی بالاست و تقریبا فقط بازداشتشدگان فلسطینی را تحت تأثیر قرار داده، در حالی که هیچ مقام صهیونی تاکنون بابت این مرگها پاسخگو شناخته نشده است. سکوت و بیعملی در برابر این تلفات، پرسشهای جدی درباره میزان نظارت، مسئولیتپذیری و شفافیت در سیستم بازداشت رژیم صهیونیستی ایجاد کرده است.
با وجود این یافتهها، کابینه تلآویو همواره استفاده از شکنجه را رد کرده و نمایندگان وزارت خارجه، دادگستری و سازمان زندانها در جلسات کمیته سازمان ملل مدعی شدهاند شرایط بازداشت مناسب و تحت نظارت است اما این ادعاها در برابر شواهد مطرح شده از طرف خانوادهها، بازداشتشدگان و گروههای حقوق بشری رنگ میبازد.
کمیته یادآور میشود بازرس مسئول رسیدگی به شکایات بازجوییها طی دو سال گذشته هیچ تعقیب کیفریای برای شکنجه یا بدرفتاری انجام نداده، در حالی که موج گستردهای از ادعاها در این باره وجود داشته است. این تضاد آشکار میان ادعاهای رسمی و واقعیت میدانی، شکاف عمیقی را در نظام پاسخگویی اسرائیل برجسته میکند.
گزارش همچنین اشاره میکند که رژیم صهیونیستی طی همین دوره تنها یک مورد محکومیت قوای اسرائیلی مرتبط با شکنجه یا بدرفتاری را ثبت کرده است. سربازی که در فوریه گذشته بهدلیل ضربوشتم مکرر بازداشتشدگان غزه با مشت، باتون و قنداق تفنگش محکوم شد با این حال کمیته تاکید میکند که حکم هفتماهه او شدت جرم را منعکس نمیکند و در عمل نشان میدهد حتی در مواردی که تخلف ثابت میشود، مجازاتها بازدارندگی لازم را ندارند. این نمونه منفرد، در مقایسه با حجم گسترده ادعاهای شکنجه، تصویر نگرانکنندهای از ساختار مصونیت و عدم پاسخگویی در سیستم سرکوب عریض و طویل صهیونی ارائه میدهد.
بیداری جهانی
برخلاف دهههای گذشته که فریاد آزادیخواهی رزمندگان مقاومت درون زندانهای مخوف صهیونی خفه میشد، به لطف بیداری اندیشهای نسل جوان غرب بهویژه قاره سبز شاهد خیزش بینالمللی علیه سرکوبهای تلآویو هستیم. در اروپا و آمریکا سازمانهای مردمنهاد دست به راهپیمایی، فراخوان برای تحریم و تجمع مقابل سفارتخانههای صهیونی زدهاند. خواسته اصلی این فعالان پایان دادن بازداشتهای خودسرانه و شکنجه و تضمین عدالت برای بازداشتشدگان است.
درراستای همین روند، فعالان حقوق بشری و سازمانهای مدنی فلسطینی و بینالمللی برگزاری دادخواهی برای قربانیان، مطابق بیانیههایی که شکنجه سیستماتیک، بازداشت اداری گسترده و مرگ در بازداشت را نقض آشکار حقوق بینالملل دانستهاند درخواست تحقیق مستقل و محاکمه مسئولان را خواستار شدهاند.
نکته حائز اهمیت آن است که اعتراضات و خشم عمومی علیه دستگاه سرکوب صهیونی محدود به خارج اراضی اشغالی نبوده و ۱۲سازمان ساکنان فلسطین اشغالی با انتشار بیانیهای اعلام کردند سال ۲۰۲۵ برای فلسطینیها ویرانگرترین و مرگبارترین سال از سال ۱۹۶۷ به این سو بوده است. بهعبارت دیگر ماشین سلطه امنیتی رژیم صهیونیستی با رسوایی خونین درون باریکه غزه نهتنها سطح بینالمللی بلکه بهوسیله نوادگان تئودور هرتسل نیز دیگر بهرسمیت شناخته نمیشود.
حمایت بینالمللی از آزادی رهبر اسرای فلسطینی
درپی انتشارگزارش سازمان ملل درباره شکنجه وبازداشت گسترده فلسطینیان،کارزار جهانی آزادی مروان برغوثی با موجی از حمایتهای بینالمللی روبهرو شده است. بیش از ۲۰۰چهره مهم فرهنگی_هنری از نویسنده و بازیگر گرفته تا موسیقیدان، با امضای نامهای سرگشاده خواهان آزادی او شده و اعلام کردهاند ادامه بازداشت و شکنجه، همچنین انکار حقوق قانونیاش را ظالمانه میدانند.در این کارزار همچنین تجمعات، نقاشی دیواری و نمایش آثار هنری به نشانه همبستگی با برغوثی و زندانیان فلسطینی در شهرهایی چون لندن و پاریس برگزار شدهاند. حامیان برغوثی تاکید دارند آزادی وی میتواند نقطه عطفی برای تجدید امید در میان فلسطینیان داغدیده از ظلم صهیونی باشد.