علت افزایش اخیر نرخ ارز چیست؟

هر گرم طلای ۱۸ عیار نیز  در بازار تهران ۱۲میلیون و ۳۰۰هزار تومان به فروش رسيد.قیمت هر قطعه سکه تمام طرح جدید نیز به در جریان معاملات روز گذشته ۱۲۷ میلیون و ۶۹۵ هزار تومان ثبت شد. پس از افزایش قیمت ارز و طلا در بازار داخل، بانک مرکزی در حال برنامه‌ریزی برای انتشار اوراق پیش‌فروش شمش طلا با سررسیدهای ۶ و ۱۲ماهه است؛ اقدامی که به‌گفته کارشناس اقتصادی می‌تواند به مدیریت نقدینگی و آرامش بیشتر بازار طلا منجر شود. قیمت خرید و تسویه اوراق در سررسید به نرخ بازار در نظر گرفته شده است. بانک مرکزی همچنین اعلام کرد: در راستای رفع نیاز متقاضیان، برنامه حراج انواع قطعات سکه بانک مرکزی، دوشنبه هفته آینده ۱۷ آذر ماه در مرکز مبادله انجام می‌شود. طرح پیش فروش قطعات مختلف سکه طلا برای تحویل اسفند ماه را نیز هفته پایانی آذر ماه در مرکز مبادله برگزار می شود  که جزئیات بیشتر آن اعلام خواهد شد.
شاهین شایان‌آرانی، کارشناس اقتصادی نیز درباره نوسانات اخیر بازار ارز اظهار کرد: در یک هفته تا ۱۰ روز اخیر، متأسفانه بازار ارز دوباره با افزایش قیمت مواجه شد و رکوردهای جدیدی ثبت شده است. البته ریشه اصلی این افزایش، همان علل بلندمدت اقتصاد ایران و انتظارات تورمی است. وی ادامه داد: این‌که نرخ ارز در چنین بازه زمانی کوتاهی تا این حد افزایش پیدا کند، قطعا غیرعادی است. موتور محرک افزایش نرخ ارز، تورم است و تا زمانی که تورم مهار نشود، این فشار همیشه وجود داردونرخ ارزبه سمت بالاحرکت می‌کند.بیماری تورم درکشورماسال‌هاست جدی بوده وهنوز اهمیت آن به اندازه کافی درک نشده است. این‌که سالیان سال تورم بالای ۲۰ تا ۲۵ درصد داشته باشیم اصلا قابل‌قبول نیست.
شایان افزود: این‌که آیا علاوه بر تورم، عوامل دیگری هم در این مدت دخیل بوده است اما این نوسانات علامت می‌دهد که بازار معاملات ارزی بیش از حد دستخوش هیجان و حساسیت به اخبار شده و این خطرناک است. متأسفانه به نظر می‌رسد بانک مرکزی تا حدی کنترل بازار را از دست داده یا ابزارش تضعیف شده است که پیام خوبی برای اقتصاد ندارد.
او تأکید کرد: بانک مرکزی وظیفه دارد نرخ ارز را کنترل کند و اجازه ندهد بازار به‌صورت افسارگسیخته رشد کند، زیرا تبعات آن برای اقتصاد خرد و کلان بسیار زیاد است. درست است که فشار تورمی وجود دارد اما بانک مرکزی باید در همین فضا هم نرخ ارز را مهار کند. این کارشناس اقتصادی درباره نقش سیاست خارجی و رخدادهای بین‌المللی ازجمله سیاست‌های آمریکا و اتفاقات ونزوئلا بر بازار ارز گفت: از شهریور تاکنون قیمت ارز بین ۱۰ تا ۱۵ درصد افزایش داشته است. این میزان افزایش با نرخ تورم داخلی همخوانی ندارد، بنابراین اگر قرار باشد فقط با تورم توجیه شود، منطقی نیست. این‌که آیا خبر یا اتفاق خاصی رخ داده یا ترس و نگرانی میان فعالان اقتصادی افزایش یافته، قابل بررسی است اما دقیقا همین‌جا‌ست که نقش بانک مرکزی مطرح می‌شود.
وی توضیح داد: دلیل وجود بانک مرکزی، ایجاد حاشیه اطمینان و تنظیم معاملات ارزی است. نرخ ارز باید در یک دامنه مشخص نوسان کند و اگر هم رشد دارد، متناسب با تورم باشد، نه با چنین سرعتی در مدت کوتاه. این وضعیت یک ایراد جدی است. شایان درباره راهکارها نیز گفت: بانک مرکزی خودش تخصص و ابزار لازم را دارد و باید بازار را کنترل و از بروز چنین جهش‌هایی جلوگیری کند.
این کارشناس درباره این‌که آیا اکنون زمان مناسبی برای خرید یا فروش ارز است، اظهار کرد: سرمایه‌گذاری روی ارز به قصد سودآوری، اقدامی غلط و خطرناک است و فقط  کسانی که نیاز ارزی دارند باید خرید انجام دهند. افرادی که مصرف شش‌ماهه یا یک‌ ساله دارند، ممکن است ناچار به خرید باشند اما سرمایه‌گذاری به قصد کسب سود در بازار ارز ریسک بسیار بالایی دارد.