نگاه سنتی در تولید خدمات فناوری دیگر پاسخگو نیست

به گزارش جام جم آنلاین، محمدهادی زاهدی شامگاه ۱۲ آذر، در رویداد استارت‌آپ ویکند هوش مصنوعی AI۴۰۴ که با همکاری پارک علم و فناوری خراسان رضوی و دانشگاه فردوسی مشهد برگزار شد، با تأکید بر ضرورت بازنگری در شیوه شکل‌دهی ایده‌های نوآورانه، اظهار کرد: ایده‌پردازی باید بر پایه نیاز واقعی بازار باشد، نه سلیقه شخصی.

وی با اشاره به تجربه‌های چند ساله انجمن هوش مصنوعی ایران در فعالیت‌های نوآورانه ادامه داد: بسیاری از تیم‌ها بدون بررسی ساختار بازار و تنها با تکیه بر علاقه فردی، اقدام به توسعه محصول می‌کنند و سپس با نبود تقاضا روبه‌رو می‌شوند.

زاهدی درخطاب به دانشجویان و تیم‌های استارت‌آپی خاطرنشان کرد: سرمایه‌گذاری شخصی یا خانوادگی نمی‌تواند مدل پایداری برای راه‌اندازی کسب‌وکار باشد و تیم‌ها باید از ابتدای مسیر، مدل‌های تأمین مالی و چشم‌انداز کسب‌وکار را مشخص کنند و اگر سرمایه‌گذار در میانه مسیر کنار بکشد، تیم باید برای ادامه کار سناریوی جایگزین داشته باشد.

رئیس انجمن ملی هوش مصنوعی شناخت ناکافی از بازار‌های هدف را یکی از دلایل اصلی شکست استارت‌آپ‌ها دانست و بیان کرد: تصمیم‌گیری بر اساس حدس و گمان، به‌ویژه در حوزه‌هایی مانند بلاک‌چین و فناوری‌های مالی، ریسک‌های سنگینی ایجاد می‌کند. باید پیش از ورود، بازار، قوانین و تیم‌های تخصصی حوزه‌های مرتبط به‌ویژه حقوقی، به‌درستی شناخته شوند.

وی در ادامه به تغییرات ساختاری اقتصاد جهانی اشاره کرد و ادامه داد: اقتصاد دیجیتال، دیگر یک انتخاب لوکس نیست، بلکه بخشی ضروری از زیست‌بوم توسعه ملی و مبتنی بر شفافیت و رقابت است. کارآفرینی دیجیتال راهی برای حل مسئله‌های واقعی جامعه و خلق ارزش بر پایه داده‌ها است.

رئیس انجمن هوش مصنوعی ایران درباره اهمیت داده‌ها، خاطرنشان کرد: امروز ارزش شرکت‌های بزرگ فناوری نه در ساختمان و تجهیزات، بلکه در داده و توان پردازش آن است؛ نمونه‌هایی مانند پلتفرم‌های بزرگ حمل‌ونقل و فروش آنلاین نشان می‌دهند که چگونه تحلیل داده باعث افزایش وفاداری و درک نیاز مشتری شده است.

زاهدی تأکید کرد: کارآفرینی دیجیتال مرز جغرافیایی نمی‌شناسد و تیم‌ها باید از ابتدا با نگاه منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای برنامه‌ریزی کنند. به گفته او، تحریم‌ها و شرایط غیرقابل پیش‌بینی اقتصادی نیز می‌توانند به فرصت تبدیل شوند، چنان‌که برخی کسب‌وکار‌های دیجیتال در دوران کرونا رشد چندبرابری را تجربه کردند.

وی به نقش پلتفرم‌های داخلی در مدیریت داده و خدمات عمومی اشاره کرد و افزود: ظرفیت این شبکه‌ها به‌حدی گسترده شده که حتی می‌توانند در ساماندهی موضوعاتی مانند مدیریت سوخت نیز به‌کار گرفته شوند، زیرا داده‌های دقیق مصرف، الگو‌های رفت‌وآمد و نیاز واقعی شهروندان از طریق آنها قابل تحلیل است.
تیم‌های نوآور باید به دنبال حل مسئله و خلق ارزش افزوده باشند 

وی با اشاره به ظرفیت پلتفرم‌های آموزشی کشور اعلام کرد: پلتفرم‌های گسترده، مانند شبکه‌های آموزشی با میلیون‌ها کاربر، فرصت کم‌نظیری برای توسعه خدمات و محصولات دیجیتال ایجاد کرده‌اند. تیم‌های نوآور باید به جای تکیه بر علاقه شخصی، به دنبال حل مسئله و خلق ارزش افزوده باشند.

رئیس انجمن هوش مصنوعی ایران گفت: نوآوری زمانی معنا دارد که هزینه‌ها را کاهش دهد، زمان اجرای فرایند را کوتاه کند و کیفیت نتایج را افزایش دهد؛ اگر ایده‌ای هیچ‌یک از این سه معیار را تغییر ندهد، نوآوری نیست بلکه تنها یک هیجان زودگذر است. افرادی که بدون تحلیل، تنها بر اساس احساسات وارد فضای استارت‌آپی می‌شوند، با ریسک بالای شکست روبه‌رو خواهند شد.

زاهدی آینده کسب‌وکار‌ها را وابسته به توان تصمیم‌گیری مبتنی بر داده دانست و افزود: آینده، ادامه روند خطی گذشته نیست و تغییرات ناگهانی از بحران‌های جهانی تا تحولات فناوری می‌توانند همه الگو‌ها را دگرگون کنند؛ استارت‌آپ یعنی تصمیم واقعی، نه شعار.

وی با اشاره به تجربه طرح‌ها و برنامه‌های ملی که به‌دلیل نبود منابع مالی پایدار شکست خورده‌اند، هشدار داد: تکیه صرف بر بودجه دولتی، نسخه‌ای نامطمئن برای توسعه کسب‌وکار است و اگر بازار و تقاضا را نمی‌شناسید، استارت‌آپ راه‌اندازی نکنید.

تمرکز، بزرگ‌ترین دارایی سازمان‌های عصر دیجیتال

این مدیر فناوری و اطلاعات وزارت علوم تمرکز را بزرگ‌ترین دارایی سازمان‌های عصر دیجیتال معرفی کرد و افزود: مدیر موفق کسی است که بداند چه کار‌هایی را نباید انجام دهد. مدیریت هنر استفاده درست از منابع و سرمایه‌ها در چارچوب باور‌های سازمان است و مدیر استارت‌آپی باید این توانایی را به‌صورت عملی داشته باشد.

زاهدی با بیان اینکه نرخ جهانی شکست استارت‌آپ‌ها حدود ۹۵ درصد و در حوزه هوش مصنوعی تا ۹۷ درصد است، تشریح کرد: مسیر پیش‌رو بسیار پرریسک، اما پرفرصت است. شتاب‌دهنده‌ها در ایران نیز با نرخ شکست بالا روبه‌رو هستند و علت آن نگرش‌های سنتی و نبود هماهنگی با مدل‌های نوین فناوری است.

رئیس هیئت مدیره هوش مصنوعی ایران تاکید کرد: فضای استارت‌آپی کشور سرشار از طرح‌هایی است که با هیجان آغاز شده و با پشیمانی پایان یافته است. کارآفرین واقعی کسی است که بتواند مسئله را به محصول و محصول را به بازار تبدیل کند. توان پیش‌بینی نیاز، بهینه‌سازی با داده و مدیریت منابع، سه عنصر اصلی کارآفرینی امروز است.

وی با اشاره به نقش داده در آینده اقتصاد گفت: داده موجودی زنده است. قدرت امروز در دست کسانی است که داده دارند و مسیر درست را از دل آن استخراج می‌کنند. کسب‌وکار‌های موفق نه‌تنها باید نوآور باشند، بلکه باید ویرانگرِ مدل‌های قدیمی نیز باشند و با هدایت ساخت مکانیکی جدیدی ایجاد کنند.

زاهدی درخصوص دستاورد‌های انجمن هوش مصنوعی ایران خاطرنشان کرد: طی دو سال گذشته این انجمن با تمرکز بر نیاز‌های واقعی بازار و اولویت‌های راهبردی کشور، ۱۸ کمیته و کارگروه تخصصی در حوزه‌های مختلف از جمله انرژی، صنعت، پتروشیمی و سلامت راه‌اندازی کرده است.

رئیس انجمن هوش مصنوعی ایران تشریح کرد: هدف این ساختار جدید، استفاده عملی و موثر از ظرفیت‌های هوش مصنوعی در حل مسائل کلان کشور است؛ هرچند انجمن ماهیت علمی دارد، اما طراحی کمیته‌ها تنها مبتنی بر رویکرد دانشگاهی نبوده و نیاز‌های بخش‌های صنعتی و اقتصادی نیز در آن لحاظ شده است.

وی از گسترش شاخه‌های استانی و دانشگاهی انجمن خبر داد و گفت: هم‌اکنون در اغلب دانشگاه‌های کشور نماینده فعال وجود دارد و در سطح استان‌ها نیز شبکه‌ای منسجم از اعضا در حال فعالیت است.

رئیس انجمن با اشاره به فعالیت‌های علمی این مجموعه تصریح کرد: مجله علمی پژوهشی انجمن در حال حاضر دارای گرید B وزارت علوم است و هدف‌گذاری شده که تا سال آینده در پایگاه اسکوپوس نمایه شود.
هوش مصنوعی بجای افراد تصمیم خواهد گرفت 

سپس علی علیزاده- مدیرعامل آژانس دیجیتال‌مارکتینگ و شتاب‌دهنده در ادامه همایش اظهار کرد: سال ۲۰۲۴ گارتنر پیش‌بینی کرد که ۲۵ درصد از ترافیک موتور‌های جست‌و‌جو کاهش پیدا می‌کند و امسال این اتفاق افتاده است. به این معنا که گوگل فقط با ۷۵ درصد ترافیک قبلی‌اش کار می‌کند. در سال جاری ۶۵ درصد ترافیک وب را بات‌ها و الگوریتم‌های رباتیک هوش مصنوعی تشکیل می‌دهند. 

وی با بیان اینکه اکنون مدل‌های کسب‌وکار در حال تغییر است، ادامه داد: اکنون مردم خستگی در تصمیم‌گیری دارند. چون حوصله ندارند که تصمیم بگیرند و به هوش مصنوعی می‌گویند بیاید و تصمیم بگیرد؛ به همین دلیل است که هوش مصنوعی به سرعت رشد می‌کند. مردم از تصمیم‌گیری خسته بودند و اکنون AI تصمیم می‌گیرد. 

این مدیرعامل آژانس دیجیتال‌مارکتینگ و شتاب‌دهنده با بیان اینکه امروز با دو مدل مواجهیم، بیان کرد: یک مدل که ماشین با ماشین مذاکره می‌کند و کل تبلیغات و بازاریابی صرف راضی کردن ماشین و طرف مقابل خواهد شد و دیگری هنر ربودن فکر‌ها و چشم‌ها در تبلیغات است که تصور می‌شود این موضوع تا سه سال آینده تمام است و اصلا چنین چیزی وجود نخواهد داشت.

علیزاده افزود: مدل‌های دیگری مانند تسلا و آمازون وجود دارند که می‌توانند با یکدیگر از طریق ماشین‌ها و الگوریتم‌ها مذاکره کنند. این پدیده هم‌اکنون در حال وقوع است و به نظر می‌رسد که فاصله ما با تحقق کامل آن، حداکثر دو سال باشد.