بر اساس فرم مربوط به ضوابط حضور ناشران در بخش خارجی بیست و ششمین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران، بخش ارزی (فروش یارانهای) از این نمایشگاه حذف شده است.
هر ساله در این بخش دولت با پرداخت یارانه، امکان تهیه کتابهای ناشران خارجی به ویژه کتابهای تخصصی و مورد نیاز دانشجویان و مراکز علمی کشور را در این نمایشگاه فراهم میکرد.
در دوره قبلی نمایشگاه کتاب تهران دولت با یارانهای که میداد، امکان خرید کتابهای ناشران خارجی را با دلار معادل 500 تومان فراهم میکرد که چنین امکانی در نمایشگاه آتی دیگر فراهم نیست.
در واقع با حذف این بخش، هر کتابی که در بخش ارزی (فروش یارانهای) نمایشگاه سال بعد عرضه خواهد شد، با دلار آزاد و به قیمت روز که در حال حاضر بین 3600 تومان تا 3700 تومان است، محاسبه خواهد شد.
این اقدام در پی عدم پرداخت بخشی از مطالبات ناشران خارجی از دو دوره قبلی نمایشگاه کتاب تهران صورت گرفته است و به نظر میرسد حذف بخش ارزی به خاطر ناممکن بودن پرداخت وجوه آن از طریق بانکهای عامل بوده باشد.
چندی پیش علی اسماعیلی رییس نمایشگاه کتاب تهران از مکاتبات بینتیجه با بانک ملت (بانک عامل برای پرداخت طلب ناشران خارجی) خبر داده و گفته بود: سعی کردهایم یک مکانیسم دیگر را هم از طریق وزیر ارشاد دنبال کنیم که بخشی از مطالبات ناشران خارجی را به صورت ریالی پرداخت کنیم.
محمود آموزگار رییس هیات مدیره انجمن ناشران بینالملل ایرانیان هم ضمن دفاع از تلاشهای مجموعه وزارت ارشاد در پیگیری طلب ناشران خارجی از نمایشگاه کتاب تهران، گفته بود: اگر ارز اختصاص یافته به بانک ملت برای تسویه این بدهی، صرف موارد دیگری شده، بانک ملت (بانک عامل در این زمینه) باید به مسئولیت خود در این زمینه پایبند باشد و این مسئله ربطی به وزارت ارشاد و خانه کتاب ندارد.
مطالبات ناشران خارجی تنها از نمایشگاه بیست و چهارم حدود پنج میلیون یورو بوده که خانه کتاب (مجری این نمایشگاه) معادل ریالیِ آن را به بانک ملت پرداخت کرده و با اینکه کل این مبلغ ارزی هم از سوی بانک مرکزی به بانک ملت تخصیص یافته، تاکنون تنها یک میلیون و 300 هزار یورو از این بدهی به ناشران خارجی پرداخت شده و مابقی آن یعنی سه میلیون و 700 هزار یورو هنوز تسویه نشده است.
با اینکه ضوابط بخش خارجی نمایشگاه کتاب تهران از سوی وبسایت این نمایشگاه رسماً اعلام شده و به احتمال زیاد تغییرناپذیر است، به نظر میرسد در دو صورت امکان حضور حداقل تعدادی از ناشران خارجی و تهیه منابع آنها به ویژه از سوی دانشجویان و مراکز علمی کشور فراهم شود:
اول اینکه بانک عامل (ملت) تا پیش از شروع نمایشگاه بیست و ششم، وجوه مربوط به بدهی دو دوره قبلی این نمایشگاه را به حساب ناشران خارجی طلبکار واریز کند، دوم اینکه دولت امسال هم مانند دورههای قبلی به بخش ارزی نمایشگاه کتاب تهران یارانه بدهد.
با این حال مسئلهای که قطعی است، این است که امسال با کاهشی چشمگیر در تعداد ناشران خارجی حاضر در بخش ارزی (فروش یارانهای) کتاب مواجه خواهیم بود؛ چرا که حتی در صورت تسویه کل بدهی نمایشگاه کتاب تهران، امکان تخصیص یارانه به این بخش از سوی دولت بسیار بعید است و لذا هزینه حضور ناشران خارجی در نمایشگاه کتاب تهران بالا خواهد رفت.(مهر)
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
یک کارشناس روابط بینالملل در گفتگو با جامجمآنلاین مطرح کرد