از افتخارات نظام جمهوری اسلامی ایران نیز این بوده و هست که بر مبارزه با فساد همواره تاکید شده است و علاوه بر رهبری نظام که از ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی تاکنون سمبل سادهزیستی، پاکدستی و پرچمداری مبارزه با فساد بوده است، بسیاری از مسوولان عالیرتبه گذشته و حال این نظام، بر این مهم تاکید داشته و در عمل نیز به آن پایبند بودهاند البته این واقعیت را نیز نمیتوان و نباید کتمانکرد که بوده و هستند مسوولانی که با سوءاستفاده از موقعیت خود آلوده به فساد گردیدهاند و متاسفانه غالبا هم با برخورد قاطعی مواجه نشدهاند.
از خواستهها و مطالبات جدی مردم هم این است که با مسوولان فاسد و با آقازادهها و دیگر بستگان آنها که از منصب پدر، برادر و... خویش سوءاستفاده کردهاند و موجبات بدبینی مردم را فراهم میسازند و سلامت نظام اسلامی را زیر سوال میبرند در هر ردهای که هستند، برخورد شود.
اهمیت مبارزه با فساد آنقدر بوده است که در اردیبهشت سال 80 منجر به صدور فرمانی هشت مادهای از سوی رهبر معظم انقلاب اسلامی خطاب به سران سه قوه شد. برخی نکات مهم در آن فرمان که خصوصا برای شرایط امروز توجه به آنها ضروری است، عبارتند از:
ـ حکومتی که مفتخر به الگو ساختن نظام علوی است، باید در همه حال تکلیف بزرگ خود را کم کردن فاصله طولانی خویش با نظام آرمانی علوی و اسلامی بداند...
ـ قوه مجریه با نظارتی سازمانیافته و دقیق و بیاغماض از بروز و رشد فساد مالی در دستگاهها پیشگیری کند.
ـ قوه قضاییه با استفاده از کارشناسان و قضات قاطع و پاکدامن، مجرم و خائن و عناصر آلوده را از سر راه تعالی کشور بردارد.
ـ بدیهی است نقش قوه مقننه در وضع قوانینی که موجب تسهیل راهکارهای قانونی است و نیز در ایفای وظیفه نظارت، بسیار مهم و کارساز است.
ـ کار مبارزه با فساد را چه در دولت و چه در قوه قضاییه به افراد مطمئن و برخوردار از سلامت و امانت بسپارید. دستی که میخواهد با ناپاکی دربیفتد، باید خود پاک باشد و کسانی که میخواهند در راه اصلاح عمل کنند، باید خود برخوردار از صلاح باشند.
ـ ضربه عدالت باید قاطع، ولی در عین حال دقیق و ظریف باشد. متهم کردن بیگناهان یا معامله یکسان میان خیانت و اشتباه یا یکسان گرفتن گناهان کوچک با گناهان بزرگ جایز نیست.
ـ در امر مبارزه با فساد نباید هیچ تبعیضی دیده شود... هیچ شخص یا نهادی نمیتواند با عذر انتساب به اینجانب یا دیگر مسئولان کشور، خود را از حسابکشی معاف بشمارد.
ـ با این امر مهم و حیاتی نباید به گونه شعاری، تبلیغاتی و تظاهرگونه رفتار شود. به جای تبلیغات باید آثار و برکات عمل مشهود شود.
ـ هرگونه اطلاعرسانی به افکار عمومی که البته در جای خود لازم است، باید بدون اظهارات نسنجیده و تبلیغاتگونه بوده و حفظ آرامش و اطمینان افکار عمومی را در نظر داشته باشد.
مفاد این فرمان که به بخشهایی از آن اشاره شد، گویای این مساله است که مبارزه با فساد باید قانونمند و توسط افراد سالم و امین و بدون تبعیض و به دور از هیاهو و تبلیغات انجام شود؛ بنابر این موضوع با افشاگریهای خلاف شرع، قانون و اخلاق که اخیرا آغاز شده، هیچ تناسبی ندارد.
افشاگری از سوی هرکس بویژه کسانی که در آستانه انتخابات و با هدف خارج کردن رقبا از صحنه دست به این اقدام میزنند و خود برای اطرافیانشان خط قرمز قائل شدهاند تا اتهامات آنها به همین فساد مالی مورد رسیدگی قرار نگیرد، فاقد ارزش است و بیشتر به استفاده ابزاری از مبارزه با فساد شبیه است تا اقدامی اصیل و با انگیزههای صحیح.
و همین رفتار است که نارضایتی رهبر معظم انقلاب از روند این مبارزه را در پی داشت و در سخنان روز شنبه فرمودند: «مکرر میگویند فساد اقتصادی، اما این کار به زبان گفتن تمام نمیشود؛ بلکه نیازمند مبارزه عملی است. در عمل چه کار کردید؟»
مبارزه با فساد مالی همچنین باید قانونمند و با رعایت همه جوانب از جمله اخلاق صورت گیرد تا خود فسادهای دیگر را موجب نشود.
این نحو مبارزه با فساد نهتنها به استقرار عدالت منجر نمیشود؛ بلکه منجر به ظلمهای دیگری خواهد شد. آموزههای اسلام ناب محمدی(ص) به ما فرمان میدهد که امر به معروف و نهی از منکر هر دو باید به شیوه معروف انجام شود والا خود منکر دیگری است!
مهدی فضائلی
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
یک کارشناس روابط بینالملل در گفتگو با جامجمآنلاین مطرح کرد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد