بسیاری از تحلیلگران گمانهزنیهایی درباره حضور هاشمی رفسنجانی و جریان تابع او در انتخابات مطرح میکنند و معتقدند ورود او به عرصه انتخابات، معادلات سیاسی موجود را تغییر خواهد داد؛ سخنانی نیز مبنی بر حمایت این جریان از نامزدی «حسن روحانی» دیپلمات هستهای پیشین ایران بهگوش میرسد که هنوز سخنی در رد یا تأیید آن گفته نشده است.
هاشمی رفسنجانی؛ چهره انتخابات 35 سال گذشته
علی اکبر هاشمی را بدون شک باید مهمترین چهره تمام 11 دوره انتخابات ریاستجمهوری برگزار شده تا امروز دانست؛ او مهمترین مخالف بنیصدر در دوره اول ریاستجمهوری بود؛ در دوره دوم تمام قد از شهید رجایی حمایت کرد و بعد از شهادت وی که تنها 6 ماه بر مسند ریاستجمهوری بود؛ در دورههای سوم و چهارم که مقام معظمرهبری ریاستجمهوری را بر عهده داشتند؛ هاشمی بعنوان رئیس مجلس در رأس دستگاه قانونگذاری قرار داشت و بعد از آن دو دوره خود بر مسند ریاست جمهوری نشست.
انتخابات هفتمین دوره ریاستجمهوری پایان دوره حضور هاشمی در پاستور بود؛ اما به معنای پایان تأثیرگذاری او در جریان انتخابات نبود؛ او در این دوره از جریانی حمایت کرد که موفق به پیروزی در انتخابات نشد؛ با قدرت گرفتن جریان اصلاحات در دوره هفتم ریاستجمهوری انتقادات و جبههگیری در برابر هاشمی رفسنجانی آغاز شد تا جایی که برخی گروهها و افراد مانند هویت خود را در تعارض با هاشمی تعریف میکردند.
هاشمی معیاری برای تعریف هویت جریانهای سیاسی
تعریف چهرهها و جریانهای سیاسی از خود بر مبنای رابطهشان با هاشمی موجب شد تا هاشمی رفسنجانی حتی بعد از پایان دوره ریاستجمهوری خود از صحنه انتخابات ریاست جمهوری کنار نرود؛ او بعد از پایان دوره اصلاحات بار دیگر در نهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری نامزد شد و در نهایت در رقابت با محمود احمدی نژاد شکست خورد؛ محمود احمدینژاد از مهمترین چهرههای سیاسی کشور در دهه اخیر بود که علنا هویت خود را در تعارض با هاشمی و جریان حامی وی تعریف میکرد و بسیاری از کارشناسان موفقیت وی در انتخابات را مرهون تقابل او با هاشمی رفسنجانی میدانند.
دهمین دوره انتخابات ریاستجمهوری مهمترین برهه حضور هاشمی در جریان انتخابات بود؛ هر چند او در انتخابات سال 88 خود نامزد انتخابات نشده بود، اما محمود احمدینژاد در مناظرهای زنده که از صدا و سیما پخش میشد؛ هاشمی رفسنجانی را متهم به کارشکنی در قبال دولت و تلاش برای شکست دادن جریان حامی احمدینژاد متهم کرد تا بار دیگر با استفاده از نام هاشمی و معرفی خودش بعنوان مخالف وی؛ هویت خود را تعریف کند.
هاشمی رفسنجانی هرچند تا به امروز علناً صحبتی در باب حضور داشتن یا نداشتن در انتخابات مطرح نکرده است؛ اما بسیاری معتقدند که چه هاشمی رفسنجانی نامزد انتخابات بشود و چه نشود؛ او و جریان منتسب به او نقشی اساسی در رقابتهای انتخاباتی خواهند داشت؛ بسیاری «حسن روحانی» دبیر پیشین شورای عالی امنیت ملی را که اینروزها بصورت علنی حضور خود را در انتخابات اعلام کرده است؛ نماینده جریان منتسب به هاشمی رفسنجانی میدانند و از تلاش وی برای پیروزی حسن روحانی خبر میدهند؛ البته تاکنون هیچ اعلام موضعی از سوی هاشمی مبنی بر حمایت وی از حسن روحانی منتشر نشده است.
شیخ دیپلمات با پرچم هاشمی میآید یا مستقل؟
تنها گزینهای که تا به امروز از او بعنوان نماینده جریان منتسب به هاشمی یاد میشود؛ «حسن روحانی» است. سیاستمدار کهنهکاری که مردم بیشتر چهره و نام او را با موضوع مذاکرات اتمی به یاد میآورند.
حسن روحانی که ۲۲ فروردین ۹۲ با شعار «دولت تدبیر و امید» برای یازدهمین انتخابات ریاست جمهوری اعلام کاندیداتوری کرد؛ متولد ۲۱ آبان ۱۳۲۷ در شهر سرخه است؛ او در سال ۱۳۶۸ به عضویت شورای عالی امنیت ملی درآمده؛ دو سال بعد به مجمع تشخیص مصلحت نظام رفته و در انتخابات سال 78 نیز نماینده مجلس خبرگان رهبری شده است. روحانی همچنین در دوره چهارم و پنجم مجلس شورای اسلامی نایب رئیس مجلس بوده است.
گرچه حسن روحانی به عنوان عضو شورای سرپرستی سازمان صدا و سیما، رئیس کمیسیونهای دفاع و سیاست خارجی مجلس و پس از آن با مقام نایب رئیسی مجلس و دبیری شورای عالی امنیت ملی، در نقش یک دیپلمات، ظاهر شده و دیدارها و مذاکرات متعددی را با مقامات کشورهای خارجی تجربه کرده بود ولی ریاست و حضور او در مذاکرات هستهای بود که عنوان "شیخ دیپلمات" را برایش به ارمغان آورد. این عنوان برای اولین بار در آبان ۱۳۸۲ در تیتر صفحه اول روزنامه نوپای شرق نقش بست و بعد از آن بارها در رسانههای داخلی و خارجی فارسیزبان تکرار شد و به نظر برای همیشه برای او ماندگار شد. روحانی تنها شیخ عضو تیم مذاکرهکننده هستهای ایران تا به امروز بوده است.
مهدی جلیلی - جام جم آنلاین
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگوی «جامجم» با نماینده ولیفقیه در بنیاد شهید و امور ایثارگران عنوان شد