گذر توفان‌های حاره‌ای از مرز بحران

توفان‌های مناطق گرمسیری، نوعی سامانه جوی بشدت متغیر محسوب می‌شود. این توفان‌ها توده‌های هوایی است که بسرعت در اطراف یک منطقه کم‌فشار می‌چرخد. شعاع این توفان‌ها بین 220 کیلومتر تا 800 کیلومتر و حتی بیشتر هم اندازه‌گیری شده است.

کد خبر: ۵۶۷۲۶۵

حاصل توفان‌های گرمسیری، وزش بادهایی با سرعت زیاد و سیلاب است. گاهی دیده شده یک توفان گرمسیری حدود یک هفته ادامه داشته است.

همان‌طور که از نام آنها مشخص است، چنین توفان‌هایی را می‌توان بیشتر در مناطق استوایی سراغ گرفت. مطالعات اخیر نشان می‌دهد این توفان‌ها در سال‌های اخیر نسبت به قبل شایع‌تر شده است.

اما آیا این تصور صحیح است یا چون این روزها انتشار اخبار آسان‌تر شده، این توهم به‌وجود آمده است؟ تحقیقات تازه‌ای که توسط موسسه نیلزبور انجام شده به‌وضوح نشان می‌دهد با گرم‌تر شدن هوا، احتمال وقوع توفان‌های حاره‌ای افزایش پیدا می‌کند چنانچه در سال‌های اخیر نیز شاهد آن بوده‌ایم.

اما چگونه می‌توان توفان‌های گرمسیری را در طول تاریخ مورد بررسی قرار داد در حالی که این اطلاعات به‌‌گونه‌ای علمی ثبت نشده‌ است؟

امروزه توفان‌ها از طریق سیستم‌های ماهواره‌ای مورد بررسی قرار می‌گیرد. با این روش می‌توان میزان پیشرفت و جهت توفان‌ها را بخوبی مورد تجزیه و تحلیل قرار داد. اما سابقه این کار تنها به 40 سال قبل برمی‌گردد.

پیش از آن بشر فقط قادر بود به‌وسیله کشتی‌ها و هواپیماها چنین پدیده‌هایی را نظاره کند. بدیهی است این نوع سنجش‌ها به هیچ‌وجه علمی نیست. جهت انجام بررسی‌های بیشتر و دقیق‌تر در درازمدت لازم است اندکی به عقب برگشت و از منابع همسان نیز بهره گرفت.

آسلاک گرینستد، یکی از دانشمندان هواشناس موسسه نیلزبور وابسته به دانشگاه کپنهاگ تصمیم گرفت تنها روی یکسری از ابزارهای معتبر ایستگاه‌های هواشناسی آن زمان و برآوردهایی تکیه کند که در درازمدت، آن هم به طور دائم این اطلاعات را ثبت کرده‌اند.

ارتباط میان سطح آب دریا و توفان‌ها

پروفسور گرینستد تشریح می‌کند توفان‌های گرمسیری معمولا در خارج از اقیانوس آتلانتیک شکل می‌گیرد و در نهایت به سمت سواحل شرقی آمریکا و خلیج مکزیک حرکت می‌کند. وی افزود یکسری از ایستگاه‌ های هواشناسی در حاشیه سواحل شرقی آمریکا بوده که به‌صورت روزانه میزان سطوح جذر و مد را از سال 1923 به این طرف اندازه‌گیری کرده‌اند.

به همین دلیل نیز او تحقیق خود را صرفا متمرکز بر زمان‌هایی کرده که سطح آب دریا دستخوش افزایش ناگهانی شده است. در نهایت این هواشناس درمی‌یابد ارتباط نزدیکی میان تغییرات ناگهانی سطح آب دریا و توفان‌های حاره‌ای وجود دارد.

ارتباط میان توفان‌ها و وضع جوی

پروفسور گرینستد همراه همکارانش در کشورهای چین و انگلستان دریافتند افزایش درجه‌حرارت در سطح جهان در نهایت باعث شده تعداد این توفان‌ها بیشتر شود.

از سال 1302 خورشیدی به بعد درجه‌حرارت در سطح جهان در حدود 0.7 درجه سلسیوس افزایش پیدا کرده، البته این تغییرات دستخوش متغیرهای زیادی بوده است. به‌عنوان مثال در دهه 1320 خورشیدی، زمین شاهد یک دوره گرم بوده منتها از سال 60 به بعد درجه‌حرارت به‌طور کاملا جدی روندی تصاعدی را طی کرده است.

پروفسور گرینستد می‌گوید مقایسه میان وقوع توفان‌ها و افزایش درجه‌حرارت هیچ‌تردیدی را باقی نمی‌گذارد که این دو با هم رابطه مستقیم دارند. البته همه توفان‌ها هم مخرب نیست و تنها توفان‌هایی که به اوج خود می‌رسند، خطرات جانی و مالی را به همراه دارند.

توفان مشهور کاترینا که در سال 84 نیواورلئان را درهم کوبید، به مرگ هزاران نفر و بروز سیلابی مهیب منجر شد.

هواشناسان معتقدند به‌طور متوسط بین هر 10 تا 30 سال باید انتظار چنین رخدادهایی را داشت. پروفسور گرینستد می‌گوید برآوردها حاکی از آن است در سال‌های خیلی گرم، توفان‌های مهیبی نظیر کاترینا با نمونه‌های مشابه دیگری قرین می‌شوند. پس با این حساب اگر آن‌طور که پیش‌بینی‌ها می‌گوید در آینده درجه‌ حرارت در سطح جهان حدود 3 درجه گرم‌تر شود، آن‌گاه باید توقع چه فجایعی را داشته باشیم؟