ردپای زنان هنرمند بر دیوارهای خانه هنرمندان

این نمایشگاه که عنوان «زنان نقاش ایران» را یدک می‌کشد با ارائه 210 اثر از زنان نقاش ایران از نوزدهم خرداد به همت انجمن نقاشان ایران در گالری‌های خانه هنرمندان ایران دایر شده است.

همایون ثابتی‌مقدم، رئیس انجمن نقاشان ایران درباره این نمایشگاه می‌گوید: انجمن نقاشان ایران هر سال نمایشگاه‌های مختلفی برگزار می‌کند که مخاطبان خاص خود را دارد، امسال نیز نمایشگاهی مربوط به هنرمندان زن ایران با موضوع زنان نقاش ایران برگزار کردیم چراکه بخش عمده‌ای از اعضای انجمن نقاشان زنان هستند.

وی ادامه می‌دهد: با اعلام فراخوان این نمایشگاه و با توجه به تعداد بیش از 600 نقاش زن که در انجمن نقاشان عضو هستند، آثار زیادی به دستمان رسید که با توجه به محدودیت مکان تنها 210 اثر را برای نمایش انتخاب کردیم.

رئیس انجمن نقاشان ایران، بازشناسی آثار هنرمندان زن را از اهداف این نمایشگاه می‌داند و می‌گوید: در برپایی این نمایشگاه موضوع جنسیت مطرح نبود، چراکه بسیاری از نمایشگاه‌های دنیا نیز به این شیوه و به شکل موضوعی تنها با حضور بخشی از اقشار جامعه برگزار می‌شود بر این اساس ما نیز در این نمایشگاه تلاش کردیم آثار زنان هنرمند را ارائه کنیم تا از طریق آن بتوانیم به نگاه بانوان در زمینه زیباشناختی هنر بپردازیم.

این هنرمند نقاش درباره فروش آثار در این نمایشگاه ادامه می‌دهد: بحث فروش در این نمایشگاه آزاد است؛ به طوری که هر هنرمند روی اثر خود قیمتی گذاشته، اما به طور میانگین قیمت‌ها متعادل است.

توصیه برای خرید تابلوهای نقاشی

سال‌هاست که بحث خرید آثار هنری از سوی نهادهای دولتی مطرح شده و حتی سال گذشته بودجه‌ای نیز با همین هدف به سازمان‌ها و نهادها اختصاص یافته بود. البته در نمایشگاه‌های بزرگی چون اکسپوی تهران این اتفاق کم و بیش رخ داده و آثاری از سوی نهادها خریداری شده، اما متاسفانه هنوز برخی مراکز دولتی در این زمینه بی‌توجه بوده‌اند و به آثار هنری‌ای که برآمده از فرهنگ و هنر مرز و بومشان است، نگاهی نداشته‌اند.

ثابتی مطلق در این باره می‌گوید: آثار به نمایش درآمده در این نمایشگاه بسیار خوب قیمت‌گذاری شده بر این اساس توصیه می‌کنم نهادهای دولتی با حضور و بازدید از این نمایشگاه به خرید آثار هنری اقدام کنند.

جای خالی آثار حسینی و لاشایی

در نمایشگاه زنان نقاش ایران که هم‌اکنون در خانه هنرمندان ایران دایر است جای خالی آثار بزرگان این هنر که هم‌اکنون در قید حیات نیستند، بسیار محسوس است.

ثابتی مطلق در این باره می‌گوید: آثار هنرمندانی چون منصوره حسینی و فریده لاشایی در ایران نیست و از آنجا که خانواده‌های این دو هنرمند نیز ساکن ایران نیستند، نتوانستیم از این دو پیشکسوت نقاشی اثری را در نمایشگاه داشته باشیم، ولی سعی کردیم نمادی از این هنرمندان را در سالن‌های نمایشگاه قرار دهیم.

حضور هزاران عضو انجمن نقاشان در نمایشگاه

شاید برای اولین بار باشد که زنان نقاش ایران از سراسر کشور توانسته‌اند آثار خود را با سبک و سیاق‌های مختلف و موضوعات متنوع و آزاد در کنار هم قرار دهند و نمایشگاهی را رقم زنند که مخاطبان زیادی را به خود اختصاص دهد.

البته این نمایشگاه به وسعت تمام هنرمندان زن ایران زمین نیست چراکه تنها اعضای انجمن نقاشان ایران این فرصت را داشته‌اند که تابلوهای خود را در معرض دید تماشاگران قرار دهند.

گیزلا وارگا سینایی، هنرمند پیشکسوت نقاشی در این باره می‌گوید: این نمایشگاه از نظر کیفیت با نمایشگاه‌های سالانه انجمن نقاشان ایران که به صورت مختلط برگزار می‌شود، تفاوت چندانی ندارد ولی از آنجا که اختصاصا با عنوان زنان برگزار شده توجه بیشتری روی آن صورت می‌گیرد.

سینایی این اقدام انجمن نقاشان را در معرفی زنان نقاش مثبت می‌داند و معتقد است که همه باید در چنین نمایشگاه‌هایی شرکت کنند تا دیگران نیز برای حضور تشویق شوند. خوشبختانه در این نمایشگاه با توجه به حضور گسترده همه اعضا و نیز حجم کارها از هر هنرمند یک اثر به نمایش درآمده است.

مریم آقایی، دیگر هنرمند نقاش با مثبت ارزیابی‌کردن نمایشگاه زنان نقاش می‌گوید: انجمن نقاشان ایران فعالیت موثری دارد و به نظرم جدا از نفس خوب برگزاری نمایشگاه این چنینی، جمع‌کردن بانوان نقاش عضو انجمن که بیش از هزار نفر هستند، اتفاق خوبی است.

وی برگزاری نمایشگاه زنان نقاش را در شناسایی هنرمندان زن کشورمان مفید می‌داند و می‌گوید: در دنیایی که تبادل ارتباطات بسرعت اتفاق می‌افتد این قبیل نمایشگاه‌ها می‌تواند در معرفی هنرمندان به دیگر اقشار جامعه سهم بسزایی داشته باشد به نوعی که هم‌اکنون بسیاری از بانوان جامعه از حضور چند هنرمند زن نقاش در کشورشان مطلع خواهند شد.

زمان بیشتر، کیفیت بالاتر

یکی از مواردی که در تمام نمایشگاه‌های نقاشی مطرح است و نگاه همه منتقدان را به خود جلب می‌کند، کیفیت آثار است. این که آثار در چه سطحی ارائه شده، تفاوت کار هنرمندان با یکدیگر و حتی کیفیت برگزاری خود نمایشگاه ازجمله مسائلی است که همیشه ذهن منتقدان و حتی مخاطبان را درگیر می‌کند.

سینایی که در این نمایشگاه فقط یک اثرش به دیوار آویخته شده، درباره سطح آثار به نمایش درآمده می‌گوید: من متاسفانه نتوانستم همه کارها را ببینم، اما کیفیت آثار نشان می‌دهد که در انجمن نقاشان، زنان زیادی هستند که در عرصه هنر نقاشی فعالیت می‌کنند و این خود بسیار مثبت است.

وی ادامه می‌دهد: باید فاصله زمانی نمایشگاه‌ها بیشتر شود و به نسبت کیفیت نیز بالاتر برود. در واقع ما باید از هم‌اکنون برای سال بعد برنامه‌ریزی کنیم و از هنرمندان بخواهیم آثارشان را خلق کنند.

سینایی موضوعی بودن آثار در برگزاری نمایشگاه‌های این چنینی را بهتر می‌داند و می‌گوید: در تمام نمایشگاه‌های دنیا موضوعی خاص مطرح و همه هنرمندان با سبک‌های مختلف به آن موضوع خاص می‌نگرند.

آقایی نیز که در روزهای اول برگزاری نمایشگاه از آثار به نمایش درآمده بازدید کرده، سطح آثار را خوب ارزیابی می‌کند و می‌گوید: در این نمایشگاه از هر سطحی کار به چشم می‌خورد که این خود نشان از آن دارد که همه هنرمندان تلاششان را کرده و توانسته‌اند در مکانی کارهای جدیدشان را به نمایش بگذارند.

انتقادی به نمایشگاه بانوان نقاش

از اولین روزهای برگزاری نمایشگاه و حتی قبل از آن به واسطه اختصاص این نمایشگاه به آثار زنان نقاش، بحث تفکیک جنسیتی مطرح شد، بحثی که به مراسم افتتاحیه هم کشید به گونه‌ای که حمید سوری، محقق، پژوهشگر و مدرس هنر نیز در اولین روز نمایشگاه موضوع «آیا تفکیک جنسیتی در نمایشگاه هنری ضروری و مطلوب است؟» را مطرح کرد و گفت: برگزاری نمایشگاه‌ ویژه زنان هم در ایران و هم در خارج از کشور سابقه طولانی دارد. عده‌ای این‌گونه نمایشگاه‌ها را فرصتی برای جبران محدودیت‌ها و نابرابری‌ها می‌دانند.

اما تمام نمایشگاه‌های معتبر داخلی و خارجی برای معرفی هر چه بهتر خود به چاپ کتاب‌های نفیس و بروشورهایی اقدام می‌کنند که معرف هنرمندان و آثار به نمایش درآمده آنهاست، اما متاسفانه تنها نمایشگاه اختصاصی بانوان نقاش ایران از این امر مستثنا بوده و حتی بروشوری که معرف هنرمندان شرکت‌کننده در آن باشد نیز در دسترس مردم و علاقه‌مندان قرار نگرفته است.

سحر طاعتی‌ -‌ جام‌جم