شهروندان تهرانی که از هفته گذشته با اعلام رسمی افزایش نرخ کرایههای حمل و نقل عمومی در بخش اتوبوس، مترو و تاکسی، دیگر برایشان قطعی شد که چارهای جز تن دادن به گران شدن نرخ کرایهها ندارند، حالا با اظهارنظر روز گذشته فرماندار تهران، درماندهاند که بالاخره افزایش نرخ کرایههای حمل و نقل عمومی قانونی بوده است یا غیر قانونی؟
افزایش کرایهها تخلف است
فرماندار تهران روز گذشته در جمع خبرنگاران درباره افزایش 30درصدی کرایههای حمل و نقل عمومی اظهار کرد: ما افزایش فعلی قیمتهای کرایه حمل و نقل عمومی را کارشناسی نمیدانیم و این موضوع باید دوباره مورد بررسی قرار بگیرد
عیسی فرهادی، درحالی افزایش 30 درصدی کرایههای حمل و نقل عمومی را تخلف میداند که سازمان تاکسیرانی، اتوبوسرانی و شرکت مترو با پشتوانه مصوبه شورای شهر تهران از مدتها پیش افزایش 30 درصدی نرخ کرایه حمل و نقل عمومی را اجرا کردهاند.
با این حال فرماندار تهران همچنان با تاکید براینکه افزایش ۳۰ درصدی کرایههای حمل و نقل عمومی تخلف است، از برگزاری جلسه مشترکی طی هفته آینده با اعضای شورای شهر تهران خبر میدهد که قرار است در آن موضوع افزایش غیرقانونی کرایهها بررسی شود.
فرهادی در حالی که تاکید میکند فرمانداری تاکنون بارها در زمینه افزایش غیرقانونی نرخ کرایه حمل و نقل عمومی به شورای شهریها تذکر داده است، ابراز امیدواری میکند پس از برگزاری این جلسه جلوی افزایش غیرمنطقی کرایههای حمل و نقل عمومی گرفته شود.
فرمانداری از وعده تا عمل
آیا فرمانداری میتواند جلوی افزایش نرخ کرایهها را بگیرد؟ این پرسشی است که شهروندان هم از فرماندار تهران دارند.
هرچند با تمام خط و نشانهایی که فرهادی روز گذشته برای شورای شهر و شهرداری تهران کشید، اما به نظر میرسد تاکید وی بر اینکه فرمانداری قطعا جلوی افزایش غیرقانونی کرایهها خواهد ایستاد، صرفا شعاری دل خوش کننده است.
انگار فرماندار تهران هم از اینکه بتوان جلوی افزایش غیرقانونی کرایهها را گرفت، ناامید است و میداند دیگر رانندگان تاکسی را نمیتوان از راهی که رفتهاند برگرداند، طوری که میگوید: گرچه افزایش فعلی کرایههای حمل و نقل تخلف است ولی شورای شهر، تاکسیرانی و شهرداری باید نظارت بیشتری در این باره داشته باشند تا کرایهها بیش از این افزایش پیدا نکند.
شورای شهر: غیرقانونی نبوده
فرمانداری تهران همچنان معتقد است که در افزایش نرخ کرایه حمل و نقل عمومی تهران تخلف رخ داده است، اما شورای شهریها اصرار دارند که در این زمینه همه چیز قانونی پیشرفته است.
نایب رئیس شورای شهر تهران در گفتوگو با جامجم، اظهارنظر فرماندار تهران مبنی بر غیرقانونی بودن افزایش نرخ کرایه حمل و نقل عمومی را نپذیرفته و توضیح میدهد که چندی پیش موضوع اختلاف شورای شهر و فرمانداری بر سر افزایش نرخ کرایهها و اعتراض فرمانداری به مصوبه شورای شهر برای بررسی و تصمیمگیری به هیات حل اختلاف کشیده شد که در نهایت این هیات با افزایش 20 درصدی نرخ کرایهها موافقت کرد.
حسن بیادی به مصوبه شورای شهر تهران هم اشاره میکند که در آن به افزایش 20 درصدی کرایه اتوبوس و مترو و 30 درصدی کرایه تاکسیها تاکید شده و هر افزایشی جز این غیرقانونی است.
رای هیات حل اختلاف و یک ابهام
حال با توجه به گفتههای نایب رئیس شورای شهر تهران، اگر رای هیات حل اختلاف مبنی بر افزایش 20 درصدی نرخ کرایه حمل و نقل عمومی در تهران را ملاک قرار دهیم، بنابراین شاید بتوان گفت که شهرداری و سازمان تاکسیرانی در خصوص افزایش 30 درصدی نرخ کرایه تاکسیها غیرقانونی عمل کردهاند، چون هیات حل اختلاف به افزایش 20 درصدی نرخ کرایه حمل و نقل عمومی رای داده است، در حالی که شهرداری و شورای شهر با بیتوجهی نسبت به رای هیات حل اختلاف همچنان کار خود را پیش بردهاند.
مسافران: حمل و نقل عمومی دیگر به صرفه نیست
حساب و کتابهای مسافران حمل و نقل عمومی دیگر با هیچ برنامهریزی درست از آب درنمیآید، گران شدن نرخ کرایههای اتوبوس، مترو و تاکسی از هفته گذشته شاید هیچکس را بهاندازه مسافران شاکی نکرده است.
مسافرانی که هر روز برای انجام سفرهای درونشهری خود بهمنظور انجام کارهای روزمره یا رفتن به محل کار و هنگام بازگشت به منزل گاهی باید در چند مسیر سوار تاکسی یا اتوبوس شوند، حالا با افزایش نرخ کرایهها نگران شدهاند که شاید بزودی دیگر سوار اتوبوس و مترو و تاکسی شدن برایشان به صرفه نباشد و چارهای نداشته باشند جز اینکه با پای پیاده خود را به مقصد برسانند!
خانم کارمندی که برای رفتن به محل کار و دانشگاه مجبور است در طول روز چند نوبت از تاکسی و اتوبوس استفاده کند، میگوید: رانندگان تاکسی ابتدای هر سال به بهانه دیر اعلام شدن نرخ رسمی کرایهها از سوی شهرداری بهطور خودسرانه کرایهها را افزایش میدهند و حالا با اعلام رسمی افزایش 30 درصدی باز هم بهانه قانونی به دستشان افتاده تا پول بیشتری از مسافران بختبرگشته بگیرند.
شهروند دیگری میگوید: افزایش 30 درصدی کرایه تاکسیها شاید برای آن دسته از شهروندان که موردی سوار بر تاکسی میشوند، دغدغه چندانی نباشد، اما مسافران دائم تاکسی که برای تردد در برخی مسیرها چارهای ندارند جز اینکه چند مسیر را در طول روز با تاکسی طی کنند، چه گناهی کردهاند؟
به گفته شهروندانی که مسافران دائم حمل و نقل عمومی هستند، با افزایش 20 تا 30 درصدی نرخ کرایهها، بیشتر آنها مجبورند گاه 40 تا 50 هزار تومان در ماه بابت هزینه رفت و آمدشان بپردازند و این در حالی است که اگر پرداخت چنین هزینهای برای آنها راحت بود، هیچ گاه دشواریهای استفاده از حمل و نقل عمومی را به جان نمیخریدند.
اما این فقط مسافران تاکسیها نیستند که از افزایش سرسامآور نرخ کرایهها گلایهمندند؛ حدود پنج میلیون شهروند تهرانی که روزانه از اتوبوس برای تردد در سطح شهر استفاده میکنند هم به گران شدن نرخ کرایه اتوبوسهای عمومی و خصوصی اعتراض دارند.
کرایههای 225 تومانی در خطوط اتوبوسرانی به 400 تومان رسیده، شرایطی که با نارضایتی جدی مسافران این بخش از حمل و نقل عمومی همراه شده است.
شهروندی که هر روز مسیر خانه تا محل کار و بالعکس را با اتوبوس طی میکند، میگوید: معلوم نیست مسئولان شهری با پشتوانه کدام خدمات باکیفیت فقط به گرانتر کردن کرایهها فکر میکنند؟
او توضیح میدهد که رانندگان اتوبوس به بهانه نداشتن پول خرد، کرایه 375 تومانی را 400 تومان دریافت میکنند و در مقابل اعتراض شهروندانی که کرایه را بهصورت نقدی پرداخت میکنند، میگویند فقط در صورتی که از کارت اعتباری استفاده کنند مبلغ کرایه همان 375 تومان محاسبه میشود.
با این همه گلایه که مسافران حمل و نقل عمومی از افزایش کرایهها دارند به نظر میرسد که شعار حمل و نقل عمومی ایمن، ارزان و کارآمد بتدریج میرود تا در ذهن مسافران حمل و نقل عمومی به رویایی تبدیل شود.
در شرایطی که گره ترافیک خیابانها و بزرگراهها هر روز محکمتر میشود، تعداد روزهای آلوده شهرمان بیشتر میشود و ساعتهای فراوانتری از عمر شهروندان تلف میشود، مسئولان شهری باید پاسخ دهند که حالا دیگر چه دفاعی برای تشویق شهروندان به استفاده از حمل و نقل عمومی دارند؟
شاید اگر شورایشهریها و شهرداری تهران از همان ابتدا پیشنهاد منطقیتری برای افزایش نرخ کرایهها مطرح میکردند، حالا هم شهروندان به آن افزایش عادلانه راضی بودند و هم اختلاف فرمانداری و شورای شهر بر سر قانونی بودن یا غیرقانونی بودن افزایش نرخ کرایهها، پایان گرفته بود.
پوران محمدی - گروه جامعه
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد