با رکود، به مقابله تورم نروید

در جریان تصمیم‌گیری‌های کوتاه‌مدت از سوی تیم اقتصادی کابینه یازدهم، مهم‌ترین نکته این است که با سیاست‌های تشدید رکود به مقابله با تورم نروند. به طور کلی در اغلب سیاست‌هایی که هدف از اجرای آن‌کنترل تورم است، برنامه‌هایی در دستور کار قرار می‌گیرد که با انقباض شدید در بودجه دولت یا سیستم اعتباردهی بانک‌ها به ایجاد رکود در برخی بخش‌های اقتصادی کشور منجر می‌شود. این همان گام خطرناکی است که دولت تدبیر و امید باید از آن پرهیز داشته باشد.

خوشبختانه نگاهی به تیم اقتصادی انتخاب شده دولت یازدهم نشان می‌دهد ‌ این تیم از انسجام بالایی برخوردار است. اکنون این تیم با دو مساله اقتصادی در عرصه داخلی و خارجی مواجه است؛ رکود تورمی در داخل و تحریم‌های اقتصادی در خارج. در بعد مسائل داخلی اقتصاد، افراد معرفی شده از تجربه کافی برای بهبود شرایط فعلی برخوردار هستند و به عنوان مثال دکتر علی طیب‌نیا (وزیر پیشنهادی امور اقتصادی و دارایی) تحقیقات علمی و عملی زیادی درباره شیوه‌های کنترل تورم داشته و بخوبی بر این نکته واقف است که چگونه می‌توان با مباحث علمی به عرصه عمل آمد. بنابراین کمتر نگرانی در خصوص بروز خطای ذکر شده وجود خواهد داشت.

در کنار این، رئیس کل بانک مرکزی نیز نقش بسیار ویژه‌ای در اجرای سیاست‌های اقتصادی آینده به عهده خواهد داشت. این گزینه باید بیش از آن که چهره‌ای بانکی باشد، اقتصاددانی باشد که بخوبی بر سیاست‌ها و تئوری‌های اقتصادی واقف است. رئیس کل بانک مرکزی باید علاوه بر تخصص اقتصادی و دانش بانکی‌ بتواند در بازی‌ها و معادلات سیاسی داخلی و بین‌المللی هم نقش خود را بخوبی ایفا کند.

به طور کلی وزیر اقتصاد، رئیس کل بانک مرکزی و رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی مهره‌های اصلی هستند که نشان‌دهنده رویکرد کابینه به اقتصاد است. بنابراین باید برخلاف گذشته که تضادهای شدیدی در بین این سه نفر در کابینه‌های مختلف دیده می‌شد، در دولت اعتدال یک نوع هماهنگی و ارتباط تنگاتنگ بین نظرات این سه مهره کلیدی کابینه وجود داشته باشد. بخصوص در شرایطی که معلوم نیست آینده تحریم‌ها برای نظام پولی و به طور کلی اقتصاد کشور چگونه رقم بخورد، نیاز است ‌افرادی در این سه پست مهم قرار بگیرند که علاوه بر داشتن تخصص، تجربه و قدرت مدیریت، بتوانند اقتصاد کشور را از این آینده خطیر عبور دهند. این افراد باید در گام نخست، تکلیف خود‌ را با بازار مشخص کرده و به طور عملی ثابت کنند که رقیب بازار نیستند و نخواهند بود.

در مجموع، به خاطر شرایط گذشته، اگر ذره‌ای عقلانیت در کابینه اقتصادی دولت آینده وجود داشته باشد، بسرعت آثار خودش را نشان خواهد داد. سابقه علمی و تجربی برای تیم اقتصادی کابینه، دو ویژگی بسیار مهمی است که البته در عین رعایت این موضوع، باید افراد به نحوی انتخاب شوند تا اختلافاتی که در گذشته در کابینه‌های مختلف وجود داشته دیگر مشاهده نشود.

دکتر علی معنوی‌راد / مدیر کل اسبق ارزی بانک مرکزی